(GLO)- “Mọi người đều có quyền sống trong môi trường không thuốc lá”, “Hút thuốc lá là tự hại mình và đầu độc người xung quanh”, “Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá nghiêm cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi”- là ba trong 12 thông điệp được Bộ Y tế gửi đến mọi người dân trong Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25 đến 31-5) và Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) năm nay.
Tuy nhiên, theo ghi nhận của P.V, ngay trong thời điểm này, khói thuốc lá vẫn giữ thế thượng phong tại nhiều nơi trên địa bàn tỉnh, từ nhà hàng, bến xe đến bệnh viện, nơi làm việc…
“Làm bạn với thuốc lá cũng lâu rồi, giờ nói bỏ thì trong một sớm một chiều khó mà bỏ được”; “Tôi không phải là không biết tác hại của việc hút thuốc lá, tuy nhiên tôi nghiện 23 năm rồi, giờ không nghĩ đến chuyện bỏ thuốc nữa”. Cùng với nụ cười có chút ngượng nghịu thì đây là những câu trả lời của hầu hết những người “đốt thuốc trên từng cây số” mà chúng tôi có dịp chuyện trò. Với họ, việc “đồng hành” với khói thuốc trong cuộc sống của mình như một lẽ đương nhiên…
Khói thuốc bủa vây bệnh viện
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, chúng tôi bắt gặp hình ảnh người nhà bệnh nhân (thậm chí là chính người bệnh) với điếu thuốc đang cháy trên tay. Ngày 15-5, tại phòng chờ khám, người dân vẫn vô tư châm lửa hút thuốc mà không gặp một sự cản trở nào.
Điều đáng nói là việc tồn tại của tấm bảng “Cấm hút thuốc lá” dường như không mấy tác dụng. Khi được hỏi vì sao ở bệnh viện mà vẫn hút thuốc lá, ông Pyiu-một bệnh nhân thường trú tại huyện Ia Grai bày tỏ: Ở nhà mình hút quen rồi, giờ không bỏ được. Đây cũng là câu trả lời của phần lớn những người được P.V phỏng vấn tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Bệnh viện Đa khoa TP. Pleiku cũng trong tình cảnh tương tự khi tại đây vẫn còn có nhiều người đến thăm khám mà vẫn tranh thủ “làm vài hơi”.
Anh Chín-một thợ hồ ở phường Ia Kring hồn nhiên vừa phả khói thuốc vừa nói với chúng tôi: “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, tôi biết chứ. Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá, hình như tôi cũng loáng thoáng nghe ở đâu đó, mới đây thôi. Tuy nhiên, tạm thời thì tôi chưa bỏ thuốc được…”.
Trao đổi với P.V, bác sĩ Bạch Anh Hùng- Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết: Mỗi ngày trong bệnh viện có đến gần 3.000 lượt người là bệnh nhân, người nhà,... đến thăm khám. Vì đối tượng rất đông, đặc biệt có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số nên việc tuyên truyền, nhắc nhở còn gặp khó khăn, trong khi hút thuốc lá đã trở thành thói quen không bỏ được với nhiều người.
Bệnh viện đã quán triệt với toàn thể nhân viên không được hút thuốc trong khuôn viên để giữ gìn môi trường trong sạch, không độc hại, đồng thời cũng là giữ gìn sức khỏe cho bản thân và cho bệnh nhân. Chúng tôi cũng đề nghị cán bộ, bác sĩ, nhân viên khi phát hiện những trường hợp hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện thì có trách nhiệm nhắc nhở về quy định không được hút thuốc nơi công cộng.
“Tạo dấu ấn” nơi cổng trường
Có mặt tại một quán tạp hóa ngay trước cổng Trường THPT Pleiku (TP. Pleiku) chiều 7-5, mặc dù chỉ là ngày thi của khối lớp 10, nhưng đã không ít học sinh sau khi thi xong mặc nguyên đồng phục sà vào quán để mua thuốc lá. Chuyền tay nhau điếu thuốc đang hút dở, em nào cũng phì phèo một cách rất sành điệu và thành thục như đã quá quen với việc này.
Làm quen rồi hỏi về việc này, chúng tôi đều nhận được những câu trả lời đại loại như: “Thích thì hút thôi ạ chứ em cũng không biết là có cấm người dưới 18 tuổi mua với hút thuốc lá”. Những học sinh đã vậy, nhưng người bán hàng cũng chẳng khá hơn. “Tôi cũng không biết là có luật cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi, đã thấy UBND phường họp và phổ biến gì đâu. Nếu có cấm và phạt thì tôi cũng sẽ không bán nữa”-bà chủ quán vô tư trả lời.
Theo quan sát của P.V, xung quanh Trường THPT Pleiku có trên dưới 3 quán bán tạp hóa nhỏ và các tụ điểm gửi xe máy phân khối lớn của học sinh. Đây cũng chính là điểm tụ tập của các học sinh trong các giờ ra chơi, đặc biệt trước và sau giờ học để mua và hút thuốc.
Trước đó, sáng 6-5, chúng tôi có mặt tại một quán cà phê trước cổng Trường THPT Phan Bội Châu (TP. Pleiku) và cũng được chứng kiến cảnh tương tự. Đang trong giờ học nhưng vẫn có một nhóm học sinh mặc đồng phục trường tụ tập trong quán đánh bài và hút thuốc lá để chờ đến giờ tan trường rồi ra về.
Sau khi tiếng trống tan trường vang lên, lại có những nhóm khác tiếp tục tụm năm tụm ba đánh bài và mua thuốc hút rất thoải mái, tự nhiên và rất lộ liễu. Ngoài ra, theo những nguồn tin từ học sinh trong trường và những thầy-cô giáo các trường THPT và THCS trên địa bàn TP. Pleiku xác nhận vẫn tồn tại tình trạng học sinh lợi dụng giờ ra chơi để lén lút vào trong nhà vệ sinh để hút thuốc.
Hút thuốc trong khuôn viên trường và tại các hàng quán, tụ điểm gửi xe ngoài nhà trường là thực trạng xảy ra ở gần như tất cả các trường THPT trên địa bàn TP. Pleiku và các trường THCS cũng không phải là ngoại lệ. P.V Báo Gia Lai đã ghi nhận thực trạng trên tại một số trường như THCS Nguyễn Du, THCS Trưng Vương, THCS Nguyễn Văn Cừ...
Thái Bình-Lê Ngọc