(GLO)- 6 tháng đầu năm 2013, đoàn công tác gồm cán bộ, bác sĩ của Bệnh viện Phong-Da liễu Trung ương Quy Hòa, Trung tâm Phòng-chống Bệnh xã hội tỉnh Gia Lai phối hợp với cán bộ chuyên trách trung tâm y tế huyện, trạm y tế xã và cán bộ y tế thôn làng tổ chức khám phát hiện bệnh nhân phong mới ở một số huyện, xã trọng điểm, nơi có tỷ lệ lưu hành bệnh phong còn cao, tình hình dịch tễ bệnh phong không ổn định.
Ông Nguyễn Văn Đồng- Giám đốc Trung tâm Phòng-chống Bệnh xã hội tỉnh Gia Lai-cho biết: Đến thời điểm hiện nay, qua công tác khám sàn lọc, tiếp xúc và thực hiện lấy mẫu máu xét nghiệm test nhanh đã phát hiện 19 bệnh nhân phong mới. Điều đáng chú ý là trong số bệnh nhân phong này thì có đến 12 bệnh nhân tự đến cơ sở y tế để khám, chiếm 63% trong tổng số bệnh nhân mới phát hiện; số bệnh nhân qua khám thực tế phát hiện chỉ có 7 bệnh nhân, chiếm 36,8%.
| Kiểm tra vết thương cho bệnh nhân phong tại cộng đồng. Ảnh: Nguyễn Giác |
“Điều này cho thấy công tác truyền thông giáo dục sức khỏe về bệnh phong đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực, nhận thức cộng đồng của người dân về bệnh phong ngày một nâng cao, do đó số bệnh nhân phong qua giới thiệu và tự đến với cơ sở y tế ngày càng nhiều”-ông Đồng, chia sẻ.
Ngoài ra, Trung tâm Phòng-chống Bệnh xã hội tỉnh đã tổ chức Hội nghị giao ban Ban chỉ đạo loại trừ bệnh phong ở 11 huyện, đồng thời đã triển khai kế hoạch khám phát hiện bệnh nhân phong mới với số người được tầm soát là 250.000 người ở 35 xã của 11 huyện trên địa bàn, còn lại thị xã Ayun Pa và TP. Pleiku (xã Trà Đa, xã Chư Á) sẽ được tổ chức khám và hoàn thành ngay trong tháng 6-2013. Kết quả công tác khám cho thấy, các huyện như Chư Sê, Mang Yang, Kông Chro và Phú Thiện, số lượng bệnh nhân phong phát hiện mới còn tương đối cao (3 bệnh nhân mới), những huyện còn lại thì rải rác từ 1 đến 2 bệnh nhân.
Trong đó, đối với những huyện trọng điểm, đoàn công tác đã tập trung khám kỹ, tổ chức khám nhiều xã hơn so với một số huyện khác. Các huyện như Kbang, Đak Pơ, thị xã An Khê thì đoàn công tác chỉ họp Ban chỉ đạo loại trừ bệnh phong, nắm thông tin các tuyến về sổ sách quản lý và theo dõi bệnh nhân vì nhiều năm gần đây những huyện này không phát hiện bệnh nhân phong mới.
Theo đánh giá của đoàn công tác, mặc dù được sự quan tâm của UBND tỉnh, sự chỉ đạo của Sở Y tế và các bệnh viện đầu ngành, Ban chỉ đạo loại trừ bệnh phong đã được thành lập ở hầu hết các huyện. Tuy nhiên việc chỉ đạo triển khai, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong Ban chỉ đạo, sự phối hợp của các ban ngành cùng hỗ trợ ngành y tế trong công tác loại trừ bệnh phong còn chưa cụ thể. Ban chỉ đạo loại trừ bệnh phong cấp xã thì chưa có hoặc xã có, xã không, ảnh hưởng đến công tác khám, quản lý chương trình tuyến huyện, xã.
Bên cạnh đó, công tác truyền thông giáo dục sức khỏe được tiến hành sâu rộng bằng nhiều biện pháp, số bệnh nhân phong tự đến với cơ sở y tế ngày càng nhiều nhưng tình hình bệnh phong tại tỉnh vẫn chưa ổn định, bệnh nhân phong còn tiềm ẩn trong cộng đồng, tập trung ở một số huyện, xã trọng điểm.
Hoạt động chống phong ở tuyến cơ sở còn rất thụ động, chưa xây dựng kế hoạch cụ thể nên còn nhiều trở ngại dẫn đến việc triển khai công tác khám, điều trị không kịp thời, thường xuyên bị động. Mạng lưới phòng-chống phong ở tuyến huyện, xã còn quá mỏng, kiêm nhiệm nhiều công việc khác, nhân sự thì thường xuyên thay đổi, đặc biệt là cán bộ chuyên trách.
Ông Bùi Ngọc Dũng- Trưởng khoa Da liễu, Trung tâm Phòng-chống Bệnh xã hội tỉnh-nhận xét: “Cán bộ chuyên trách thường xuyên thay đổi, đây là một yếu điểm trong công tác phòng-chống phong ở tuyến cơ sở. Bởi vì, mỗi lần thay đổi, chúng tôi phải tổ chức tập huấn, đào tạo lại mất rất nhiều thời gian, hơn nữa việc cập nhật về chuyên môn sẽ yếu và bị hạn chế”.
Để thực hiện tốt và phấn đấu hoàn thành các mục tiêu theo kế hoạch đề ra trong năm 2013, Trung tâm Phòng-chống Bệnh xã hội tỉnh tiếp tục triển khai công tác khám phát hiện bệnh nhân phong mới đợt 2 tại một số huyện như: Mang Yang, Chư Sê, Kông Chro, Krông Pa và TP. Pleiku; tăng cường công tác khám cụm, nhóm, khám theo diện tiếp xúc để sớm phát hiện bệnh nhân phong mới, giảm thiểu xảy ra tàn tật.
Triển khai công tác giám sát dịch tễ, giám sát hoạt động của các chương trình phòng-chống phong tuyến huyện, xã. “Chúng tôi đang tập trung toàn lực, tận dụng tối đa sự hỗ trợ kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia để tăng cường khám tầm soát bệnh nhân phong trên địa bàn tỉnh. Nếu năm nay chúng ta khám kỹ, vét kỹ thì sang năm số bệnh nhân phong phát hiện mới sẽ giảm, qua đó từng bước hạ thấp dần tỷ lệ lưu hành bệnh nhân phong nhằm khống chế tối đa nguồn lây, cắt đứt nguồn lây, tiến tới việc loại trừ bệnh phong năm 2015”- ông Dũng cho biết thêm.
Minh Triều