Công trình thủy lợi làng Yăh: Chưa phát huy tác dụng

(GLO)- Công trình thủy lợi làng Yăh, xã Ia Ly, huyện Chư Pah được đưa vào sử dụng 2 năm. Tuy vậy, công trình không những không mang lại hiệu quả mà còn gây nhiều bức xúc trong dư luận.

Nắng thiếu nước, mưa ngập úng

Công trình thủy lợi làng Yăh được đầu tư xây dựng năm 2009 và đưa vào sử dụng năm 2010.  Tổng vốn đầu tư cho công trình này hơn 5,9 tỷ đồng bằng nguồn ngân sách tỉnh với các hạng mục: Cụm đầu mối gồm đập dâng kết hợp với tràng xả lũ 35 mét, kênh chính 1.732 mét, kênh nhánh 2.666 mét và các công trình trên kênh. Năng lực thiết kế tưới của công trình là 72 ha lúa nước hai vụ của 2 xã Ia Mơ Nông và Ia Ly.
 

Đến nay, sau 2 năm đưa vào sử dụng song hiệu quả công trình mang lại chưa tương xứng với năng lực thiết kế ban đầu. Những cánh đồng vẫn trơ đất trắng không có nước tưới, mưa lũ làm sạt lở hư hỏng một số hạng mục công trình, cát bồi lấp đất sản xuất. Trao đổi với chúng tôi, người dân sản xuất lúa nước quanh khu vực công trình cho biết: Khi xây dựng, một số người dân phản đối vì không phù hợp với thực tế. Hậu quả là ruộng đồng nhiều nơi cháy khát nằm chờ nước tưới, mùa mưa thì nước tràn về ngập úng trên diện rộng gây thiệt hại lúa và hoa màu.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đền này, ông Rơ Châm Vân-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Ly, đơn vị vận hành công trình cho biết: Công trình nhằm mục đích phát triển diện tích lúa nước 2 vụ, nhưng khi bàn giao đưa vào sử dụng, ngay vụ sản xuất đầu tiên nó đã có vấn đề như: Ống dẫn nước bị hư hỏng làm ngập úng đồng ruộng gây thiệt hại cho nông dân. Người dân tại chỗ không đồng tình xây dựng như thiết kế ban đầu của 2 nhánh kênh số 1 và số 2 vì trước đây con mương dân tự đào rộng 2 mét dẫn nước tưới, tiêu nhưng khi thiết kế xây dựng bằng bê tông thì chỉ có 40 cm. Đó là nguyên nhân mùa mưa vừa rồi, hệ thống kênh mương bị hư hỏng nặng.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Hiện nay, một số tấm lát bê tông bảo vệ vai đập đầu mối bị nứt; tuyến kênh N2 bị sạt lở, bồi lấp với chiều dài gần 1 km, đoạn kênh hư hỏng hoàn toàn dài 60 mét, xi phông ống thép bị lũ cuốn trôi gần 100 mét; phần bờ tuyến kênh N4 và N6 bị dân đào lấy đất làm ruộng. UBND huyện Chư Pah là chủ đầu tư công trình và Ban Quản lý các dự án Đầu tư và Xây dựng cơ bản huyện trực tiếp quản lý dự án thủy lợi này với tư cách là giám sát A, đại diện chủ đầu tư giám sát trong quá trình xây dựng.
 

Đơn vị trúng thầu thi công công trình là Công ty cổ phần Xây dựng Thủy lợi Gia Lai và đơn vị thiết kế là Công ty cổ phần Xuân Thiện (tỉnh Kon Tum). Ngay khi Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng Xuân Thiện trình thiết kế có vấn đề nhưng lúc đó ông Đặng Thành Nguyên-Trưởng ban Quản lý các dự án Đầu tư và Xây dựng cơ bản huyện không tham mưu kịp thời cho cấp thẩm quyền để thiết kế dự án vẫn được phê duyệt, triển khai và hậu quả đã xảy ra.

Ông Rơ Châm Vân khẳng định: Quá trình xây dựng cho thấy khâu khảo sát và thiết kế không tuân theo quy luật tự nhiên và địa lý, đây là lỗi chủ quan và trình độ năng lực yếu kém của các đơn vị có liên quan. Công trình không phát huy hết năng lực tưới về mặt khách quan là do mưa lũ làm cho một số hạng mục bị hư hỏng nặng còn về mặt chủ quan là do lỗi thiết kế. Công trình còn bộc lộ hàng loạt vấn đề về chất lượng thiết kế, thi công, mà đáng nói nhất là gói thầu xây lắp hệ thống kênh dẫn nước từ đầu mối đến những cánh đồng.

Anh Khoa