Ngày 2/3, lãnh đạo các nước NATO và EU có mặt tại thủ đô London để tham dự hội nghị thượng đỉnh do Thủ tướng nước chủ nhà Keir Starmer chủ trì.
Hiện diện tại hội nghị là các nhà lãnh đạo Ukraine, Pháp, Đức, Đan Mạch, Italy, Hà Lan, Na Uy, Ba Lan, Tây Ban Nha, Canada, Phần Lan, Thụy Điển, CH Czech và Romania, cùng Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg, Chủ tịch Ủy ban châu Âu và Chủ tịch Hội đồng châu Âu. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cũng tham dự hội nghị.
Hội nghị tập trung vào việc củng cố vị thế của Ukraine thông qua tiếp tục hỗ trợ quân sự và thúc đẩy các biện pháp kinh tế liên quan. Nhu cầu thiết lập một thỏa thuận dài hạn nhằm đảm bảo hòa bình bền vững cho Ukraine, cũng như tăng cường khả năng phòng thủ trước các thách thức an ninh trong tương lai cũng được thảo luận.
Sự kiện diễn ra chỉ 2 ngày sau cuộc tranh cãi nảy lửa giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng. Không có thỏa thuận nào được ký kết và cũng chẳng có cuộc họp báo chung được tổ chức như dự kiến. Quan hệ Mỹ-Ukraine đứng trước nguy cơ đổ vỡ nghiêm trọng, gây hoài nghi về tương lai hỗ trợ của Washington cho chính quyền Kiev.
Ngay sau cuộc đụng độ đó, nhiều nước châu Âu đã lên tiếng ủng hộ Ukraine và cho rằng, châu Âu cần hành động và hỗ trợ Kiev.
Trong cuộc gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại văn phòng Thủ tướng Anh trên Phố Downing ngày 1/2, Thủ tướng Anh Keir Starmer khẳng định cam kết của London đối với hòa bình bền vững tại Ukraine.
Sau cuộc gặp, Anh đã công bố khoản vay mới trị giá 2,6 tỷ bảng (2,85 tỷ USD) để Ukraine tăng cường năng lực quân sự. Khoản vay sẽ được hoàn trả bằng lợi nhuận thu được từ các tài sản của Nga đang bị EU phong tỏa theo lệnh trừng phạt.
Bày tỏ lạc quan về hội nghị, Tổng thư ký NATO Mark Rutte chia sẻ trên mạng xã hội về mong muốn chung "có một thỏa thuận hòa bình" và "phải kéo dài". Theo ông, "châu Âu thực sự đang tiến lên".
Thủ tướng Anh Keir Starmer ngày 2/3 cho biết Anh và Pháp sẽ phối hợp với Ukraine xây dựng kế hoạch chấm dứt chiến sự với Nga, sau đó sẽ trình bày kế hoạch này với Mỹ.
Phát biểu trên kênh truyền hình BBC, ông Starmer khẳng định: "Vương quốc Anh, cùng với Pháp và có thể một hai nước khác, sẽ phối hợp với Ukraine xây dựng kế hoạch chấm dứt chiến sự, sau đó chúng tôi sẽ thảo luận kế hoạch đó với Mỹ".
Các chính trị gia hàng đầu châu Âu như Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa và Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola, nhấn mạnh Ukraine sẽ không đơn độc.
Bên cạnh đó, lãnh đạo các nước Ba Lan, Tây Ban Nha, Iceland, Litva, Moldova và Thụy Điển cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với Ukraine.
Trong khi đó, ngày 1/3 Hungary và Slovakia kêu gọi EU bắt đầu đàm phán với Nga về cuộc xung đột tại Ukraine, đồng thời cảnh báo phủ quyết hiệp định về cuộc xung đột này tại Hội nghị thượng đỉnh châu Âu diễn ra ở Anh.
Hai nước Hungary và Slovakia cũng thể hiện lập trường cứng rắn liên quan đến hoạt động viện trợ cho Ukraine.
Trong một tuyên bố được đưa ra sau cuộc tranh luận giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky tại Nhà Trắng vào ngày 28/2, Thủ tướng Fico cho biết, Slovakia sẽ từ chối hỗ trợ tài chính, quân sự cho Ukraine. Nhà lãnh đạo Slovakia cũng nhấn mạnh rằng, bất kỳ kết luận nào trong Hội nghị thượng đỉnh EU sắp tới đều phải bao gồm yêu cầu Ukraine khôi phục hoạt động vận chuyển khí đốt của Nga tới Slovakia và các nước Tây Âu.
Sau cuộc đụng độ giữa ông Trump và ông Zelensky, cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz nói rằng Mỹ cần lãnh đạo Ukraine sẵn sàng hành động vì hòa bình, nhưng chưa rõ Tổng thống Zelensky có muốn làm vậy hay không.
"Chúng tôi cần một lãnh đạo có thể làm việc với Mỹ, sau đó là thỏa thuận với Nga và chấm dứt cuộc chiến", ông Waltz cho biết trong cuộc phỏng vấn trên CNN hôm 2/3, khi được hỏi liệu Tổng thống Donald Trump có muốn người đồng cấp Volodymyr Zelensky rời ghế lãnh đạo Ukraine hay không.
Trong khi đó, Nga đánh giá chính sách đối ngoại Mỹ gần đây phù hợp với tầm nhìn của Nga, đề cao thiện chí song phương. Phát ngôn viện Điện Kremlin Dmitry Peskov trong cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình quốc gia Nga Rossiya-1 hôm 2/3 nói: "Chính quyền mới ở Mỹ đang nhanh chóng thay đổi toàn bộ cấu trúc chính sách đối ngoại. Phần lớn thay đổi đều phù hợp với tầm nhìn của chúng tôi”.