.
Thời hạn hoàn thành công trình đã quá gần 1 năm, nhưng tiến độ công trình mới đạt hơn 22%. Nhà thầu thiếu năng lực ôm tiền “lặn mất”, khoảng tối phía sau những dự án được phơi bày từ công trình xây dựng khu điều trị nội tổng hợp tại Bệnh viện Đa Khoa tỉnh…
Vì sao nhà thầu uy tín bị loại?
Dự án xây dựng công trình khu điều trị nội tổng hợp, 100 giường bệnh với quy mô 4 tầng và 1 tầng hầm, diện tích xây dựng 856 m2, diện tích sàn 3.034 m2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh được UBND tỉnh phê duyệt đầu tư xây dựng ngày 11-12-2009, do Bệnh viện Đa khoa tỉnh làm chủ đầu tư với tổng kinh phí 10.757.847.000 đồng từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ.
Ngay sau khi dự án được phê duyệt, chủ đầu tư đã thông báo mời thầu rộng rãi với tên gọi là “Gói thầu số 1: Xây dựng công trình khu điều trị nội tổng hợp”, đến thời điểm đóng thầu (25-1-2010), có tất cả 7 Công ty mua hồ sơ mời thầu, nhưng khi mở thầu vì nhiều lý do khác nhau mà 3 nhà thầu uy tín bị loại ngay từ… “vòng nộp hồ sơ”, chỉ còn lại 4 nhà thầu gồm Công ty TNHH xây dựng Tân Phú, Doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, Doanh nghiệp TNXD Thành Đạt và Công ty cổ phần xây lắp Thành An 96, nộp hồ sơ dự thầu. Sau khi mở thầu vào lúc 9 giờ sáng ngày 25-1-2010, với lý do “vì không có cam kết nhà thầu không bị kiện tụng hoặc bị phê phán” nên Tổ chuyên gia xét thầu quyết định loại thêm Doanh nghiệp TNXD Thành Đạt và Công ty cổ phần xây lắp Thành An 96.
Sau khi đánh giá các tiêu chí, về năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu, đánh giá về mặt kỹ thuật và xác định giá dự thầu của 2 đơn vị, điểm bình quân về mặt kỹ thuật của Công ty TNHH Tân Phú đạt 83,6 điểm cao hơn doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát khi chỉ đạt 83,4 điểm. Tuy nhiên, khi xác định giá dự thầu của công ty Tân Phú là 10.850.982.000 đồng, còn doanh nghiệp Thịnh Phát dù giá dự thầu 11.320.279.000 đồng, nhưng lại có giảm giá 622.615.322 đồng, nên giá dự thầu chỉ còn lại 10.697.663.000 đồng và được trúng thầu.
Việc doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát vượt mặt nhiều “đàn anh” có uy tín trong lĩnh vực xây dựng khiến nhiều nhà thầu không khỏi bất ngờ, vì thực tế không ai biết năng lực và danh tiếng của đơn vị này.
Doanh nghiệp Thịnh Phát và năng lực “ảo”
Sau khi trúng thầu, ngày 17-3-2010, chủ đầu tư và doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát đã ký kết Hợp đồng thi công xây dựng số 76/2010/HĐ-TC, với các điều khoản giá hợp đồng là 10.697.663.000 đồng. Chủ đầu tư ứng trước cho nhà thầu 60% giá trị hợp đồng, tương ứng 6.418.000.000 đồng… thời gian khởi công 27-3-2010, hoàn thành công trình ngày 18-2-2011 (270 ngày không bao gồm các ngày nghỉ), thời hạn bảo hành 12 tháng.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, khi thời hạn hoàn thành công trình đã quá hơn 8 tháng, doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát mới chỉ đáp ứng được 22,7% giá trị hợp đồng. Sau khi sự cố xảy ra, qua những hồ sơ chúng tôi thu thập được và tìm hiểu tại Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Đak Lak, năng lực thực tế của nhà thầu dần lộ diện.
Doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, trụ sở chính tại khối 9, thị trấn M’Đrăk, huyện M’Đrăk, tỉnh Đak Lak. Giai đoạn đầu thành lập, doanh nghiệp này do ông Phạm Đăng Thêm làm Giám đốc, được Sở kế hoạch Đầu tư tỉnh Đak Lak cấp giấy phép kinh doanh số 4001001183, ngày 23-6-2006. Đến năm 2009, ông Thêm bán lại Doanh nghiệp cho ông Nguyễn Văn Minh (SN 1972) và được cấp lại giấy phép kinh doanh số 6000956168, ngày 31-12-2009, với các ngành nghề kinh doanh xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi, điện, địa chỉ và tên công ty vẫn không thay đổi. Như vậy, ông Minh nắm quyền doanh nghiệp chỉ vài tháng trước khi trúng thầu.
Chính vì vậy, để đảm bảo những tiêu chí trong hồ sơ dự thầu của doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, ông Nguyễn Văn Minh đã lấy những hợp đồng xây dựng, báo cáo tài chính, báo cáo thuế, kinh nghiệm hoạt động của Doanh nghiệp… từ công ty cũ thời ông Phạm Đăng Thêm làm Giám đốc. Trong quá trình xét hồ sơ dự thầu, chủ đầu tư lại “quên” xem hợp đồng mua bán Doanh nghiệp của ông Minh có đúng với điều 144, 145, chương VI trong Luật Doanh Nghiệp của Quốc Hội số 60/2005/QH11, ngày 29-11-2005 quy định về việc cho thuê hoặc bán doanh nghiệp hay không. Nên thực tế năng lực của doanh nghiệp Thịnh Phát đang còn rất mơ hồ. Ngay cả vị Giám đốc Nguyễn Văn Minh cũng còn nhiều chi tiết phức tạp, khi công ty thì có trụ sở tại Đak Lak, đăng ký hộ khẩu thường trú tại phường Trần Phú, TP. Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh, còn nơi tạm trú của ông thì ở số nhà 36, đường Lê Hồng Phong, phường Diên Hồng, TP. Pleiku, Gia Lai.
Vì sao nhà thầu uy tín bị loại?
Dự án xây dựng công trình khu điều trị nội tổng hợp, 100 giường bệnh với quy mô 4 tầng và 1 tầng hầm, diện tích xây dựng 856 m2, diện tích sàn 3.034 m2 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh được UBND tỉnh phê duyệt đầu tư xây dựng ngày 11-12-2009, do Bệnh viện Đa khoa tỉnh làm chủ đầu tư với tổng kinh phí 10.757.847.000 đồng từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ.
Ngay sau khi dự án được phê duyệt, chủ đầu tư đã thông báo mời thầu rộng rãi với tên gọi là “Gói thầu số 1: Xây dựng công trình khu điều trị nội tổng hợp”, đến thời điểm đóng thầu (25-1-2010), có tất cả 7 Công ty mua hồ sơ mời thầu, nhưng khi mở thầu vì nhiều lý do khác nhau mà 3 nhà thầu uy tín bị loại ngay từ… “vòng nộp hồ sơ”, chỉ còn lại 4 nhà thầu gồm Công ty TNHH xây dựng Tân Phú, Doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, Doanh nghiệp TNXD Thành Đạt và Công ty cổ phần xây lắp Thành An 96, nộp hồ sơ dự thầu. Sau khi mở thầu vào lúc 9 giờ sáng ngày 25-1-2010, với lý do “vì không có cam kết nhà thầu không bị kiện tụng hoặc bị phê phán” nên Tổ chuyên gia xét thầu quyết định loại thêm Doanh nghiệp TNXD Thành Đạt và Công ty cổ phần xây lắp Thành An 96.
| Công trình tiền tỷ ở BV ĐK tỉnh. Ảnh: Lê Anh |
Việc doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát vượt mặt nhiều “đàn anh” có uy tín trong lĩnh vực xây dựng khiến nhiều nhà thầu không khỏi bất ngờ, vì thực tế không ai biết năng lực và danh tiếng của đơn vị này.
Doanh nghiệp Thịnh Phát và năng lực “ảo”
Sau khi trúng thầu, ngày 17-3-2010, chủ đầu tư và doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát đã ký kết Hợp đồng thi công xây dựng số 76/2010/HĐ-TC, với các điều khoản giá hợp đồng là 10.697.663.000 đồng. Chủ đầu tư ứng trước cho nhà thầu 60% giá trị hợp đồng, tương ứng 6.418.000.000 đồng… thời gian khởi công 27-3-2010, hoàn thành công trình ngày 18-2-2011 (270 ngày không bao gồm các ngày nghỉ), thời hạn bảo hành 12 tháng.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, khi thời hạn hoàn thành công trình đã quá hơn 8 tháng, doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát mới chỉ đáp ứng được 22,7% giá trị hợp đồng. Sau khi sự cố xảy ra, qua những hồ sơ chúng tôi thu thập được và tìm hiểu tại Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Đak Lak, năng lực thực tế của nhà thầu dần lộ diện.
Doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, trụ sở chính tại khối 9, thị trấn M’Đrăk, huyện M’Đrăk, tỉnh Đak Lak. Giai đoạn đầu thành lập, doanh nghiệp này do ông Phạm Đăng Thêm làm Giám đốc, được Sở kế hoạch Đầu tư tỉnh Đak Lak cấp giấy phép kinh doanh số 4001001183, ngày 23-6-2006. Đến năm 2009, ông Thêm bán lại Doanh nghiệp cho ông Nguyễn Văn Minh (SN 1972) và được cấp lại giấy phép kinh doanh số 6000956168, ngày 31-12-2009, với các ngành nghề kinh doanh xây dựng các công trình dân dụng, công nghiệp, giao thông, thủy lợi, điện, địa chỉ và tên công ty vẫn không thay đổi. Như vậy, ông Minh nắm quyền doanh nghiệp chỉ vài tháng trước khi trúng thầu.
Chính vì vậy, để đảm bảo những tiêu chí trong hồ sơ dự thầu của doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát, ông Nguyễn Văn Minh đã lấy những hợp đồng xây dựng, báo cáo tài chính, báo cáo thuế, kinh nghiệm hoạt động của Doanh nghiệp… từ công ty cũ thời ông Phạm Đăng Thêm làm Giám đốc. Trong quá trình xét hồ sơ dự thầu, chủ đầu tư lại “quên” xem hợp đồng mua bán Doanh nghiệp của ông Minh có đúng với điều 144, 145, chương VI trong Luật Doanh Nghiệp của Quốc Hội số 60/2005/QH11, ngày 29-11-2005 quy định về việc cho thuê hoặc bán doanh nghiệp hay không. Nên thực tế năng lực của doanh nghiệp Thịnh Phát đang còn rất mơ hồ. Ngay cả vị Giám đốc Nguyễn Văn Minh cũng còn nhiều chi tiết phức tạp, khi công ty thì có trụ sở tại Đak Lak, đăng ký hộ khẩu thường trú tại phường Trần Phú, TP. Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh, còn nơi tạm trú của ông thì ở số nhà 36, đường Lê Hồng Phong, phường Diên Hồng, TP. Pleiku, Gia Lai.
Chính vì không có năng lực và kinh nghiệm hoạt động, nên chỉ sau một thời gian, nhà thầu đã ôm tiền “lặn mất dạng” khiến chủ đầu tư lâm vào tình trạng dở khóc, dở cười.
Chủ đầu tư… ở thế “tiến thoái lưỡng nan”
Theo báo cáo của tư vấn giám sát thi công xây lắp, ngày 17-10-2011, đến nay công trình đang thi công ở giai đoạn gia công cốt thép dầm, sàn tầng 3, tô tường ngăn tầng 1, khối lượng thực hiện chỉ đạt 2.429.629.953 đồng, công nhân làm việc không đúng số lượng như hợp đồng, một số hạng mục chưa đảm bảo chất lượng. Như vậy, ông Nguyễn Văn Minh- Giám đốc doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát vẫn đang ôm gần 4 tỷ đồng tạm ứng từ chủ đầu tư “bỏ nhảy”.
Trao đổi với ông Mai Xuân Hải- Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh, ông cho biết: “Theo quy định của hợp đồng, nếu gặp vấn đề trong thi công khiến tiến độ hoàn thành chậm, nhà thầu có thể gia hạn thời gian hoàn thành công trình với chủ đầu tư. Chúng tôi đã nhiều lần gửi giấy mời ông Minh đến làm việc, nhưng ông Minh không đến. Còn việc ứng vốn đến 60%, thực tế không có gì vụ lợi trong đó, lý do việc ứng vốn này là hiện nay Bệnh viện đang quá tải, nên chúng tôi muốn hoàn thành càng nhanh công trình càng tốt, vừa để đưa vào hoạt động, vừa tránh trượt giá…”. Cũng theo ông Hải, thì ông đã nhiều lần cất công vào tận Đak Lak để tìm gặp ông Minh, nhưng chưa thể giải quyết được vấn đề. Chính vì vậy, nguyên nhân nhà thầu không hoàn thành hợp đồng vẫn chưa có lời giải.
Dù trong hợp đồng ở điều 11, mục 11.3 chủ đầu tư có quyền chấm dứt hợp đồng nếu nhà thầu không thực hiện đúng hợp đồng, tuy nhiên hiện nay ngay cả Chủ đầu tư cũng không biết nhà thầu đang ở đâu, lại lỡ ứng vốn quá nhiều. Bảo lãnh hợp đồng của ngân hàng đầu tư chi nhánh Gia Lai ký kết chỉ có giá 535.000.000 đồng, lại hết hạn từ ngày 9-12-2010. Đã vậy khi kí kết hợp đồng không có điều khoản ràng buộc về giá đền bù hợp đồng khi các bên không thực hiện đúng trách nhiệm, nên chủ đầu tư lâm vào tình cảnh… “tiến thoái lưỡng nan”.
Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, chủ đầu tư có thể khởi kiện theo quy định của pháp luật.
Chủ đầu tư… ở thế “tiến thoái lưỡng nan”
Theo báo cáo của tư vấn giám sát thi công xây lắp, ngày 17-10-2011, đến nay công trình đang thi công ở giai đoạn gia công cốt thép dầm, sàn tầng 3, tô tường ngăn tầng 1, khối lượng thực hiện chỉ đạt 2.429.629.953 đồng, công nhân làm việc không đúng số lượng như hợp đồng, một số hạng mục chưa đảm bảo chất lượng. Như vậy, ông Nguyễn Văn Minh- Giám đốc doanh nghiệp TNXD Thịnh Phát vẫn đang ôm gần 4 tỷ đồng tạm ứng từ chủ đầu tư “bỏ nhảy”.
Trao đổi với ông Mai Xuân Hải- Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh, ông cho biết: “Theo quy định của hợp đồng, nếu gặp vấn đề trong thi công khiến tiến độ hoàn thành chậm, nhà thầu có thể gia hạn thời gian hoàn thành công trình với chủ đầu tư. Chúng tôi đã nhiều lần gửi giấy mời ông Minh đến làm việc, nhưng ông Minh không đến. Còn việc ứng vốn đến 60%, thực tế không có gì vụ lợi trong đó, lý do việc ứng vốn này là hiện nay Bệnh viện đang quá tải, nên chúng tôi muốn hoàn thành càng nhanh công trình càng tốt, vừa để đưa vào hoạt động, vừa tránh trượt giá…”. Cũng theo ông Hải, thì ông đã nhiều lần cất công vào tận Đak Lak để tìm gặp ông Minh, nhưng chưa thể giải quyết được vấn đề. Chính vì vậy, nguyên nhân nhà thầu không hoàn thành hợp đồng vẫn chưa có lời giải.
Dù trong hợp đồng ở điều 11, mục 11.3 chủ đầu tư có quyền chấm dứt hợp đồng nếu nhà thầu không thực hiện đúng hợp đồng, tuy nhiên hiện nay ngay cả Chủ đầu tư cũng không biết nhà thầu đang ở đâu, lại lỡ ứng vốn quá nhiều. Bảo lãnh hợp đồng của ngân hàng đầu tư chi nhánh Gia Lai ký kết chỉ có giá 535.000.000 đồng, lại hết hạn từ ngày 9-12-2010. Đã vậy khi kí kết hợp đồng không có điều khoản ràng buộc về giá đền bù hợp đồng khi các bên không thực hiện đúng trách nhiệm, nên chủ đầu tư lâm vào tình cảnh… “tiến thoái lưỡng nan”.
Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài, chủ đầu tư có thể khởi kiện theo quy định của pháp luật.
Lê Anh