Những năm 2001-2005 thời gian thông quan một lô hàng xuất nhập khẩu tại các đơn vị thuộc Cục Hải quan Gia Lai- Kon Tum mất khoảng 5 giờ, và từ năm 2005 đến năm 2008 tối đa từ 30 phút đến 80 phút thì đến nay đã giảm xuống còn 10-30 phút. Đặc biệt, với việc thực hiện thủ tục hải quan điện tử thì thời gian thông quan chỉ mất 5-15 phút.
Theo ông Vũ Huy Thắng- Trưởng phòng Nghiệp vụ Cục Hải quan Gia Lai- Kon Tum thì quy trình thực hiện khai hải quan điện tử khá đơn giản, doanh nghiệp chỉ cần tạo thông tin khai hải quan điện tử trên máy tính theo đúng các tiêu chí và khuôn dạng chuẩn theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin đó. Đồng thời, gửi các thông tin đến Chi cục Hải quan điện tử; nhận và thực hiện các công việc theo thông báo hướng dẫn làm thủ tục hải quan điện tử.
Tiếp đó, máy tính sẽ tự phân luồng (xanh, vàng, đỏ), bộ phận Hải quan chuyên trách sẽ duyệt phân luồng, thông báo số tờ khai để doanh nghiệp in ra mang đến các cửa khẩu, nơi có hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để thông quan hàng hóa…
| Khai hải quan tại Cửa khẩu Bờ Y (Kon Tum). Ảnh: L.L |
Ông Nguyễn Văn Thành- nhân viên Phòng Kinh doanh Công ty TNHH một thành viên Xăng dầu Bắc Tây Nguyên cho biết: Trước đây mỗi khi làm thủ tục hải quan, chúng tôi phải xuống tận đơn vị hải quan để khai, nếu có gì sai phải chạy về Công ty để chỉnh sửa rất mất thời gian. Từ năm 2009, sau khi sử dụng phần mềm khai hải quan từ xa, nên đã tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí cho Công ty.
Việc khai hải quan điện tử còn tạo lợi thế cho doanh nghiệp cạnh tranh trên thị trường quốc tế, tránh được những tiêu cực không đáng có. Ông Võ Văn Kiều- nhân viên Phòng Xuất nhập khẩu Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai cho biết: “Ngày nào Công ty cũng có hàng qua lại cửa khẩu, mặc dù khai hải quan từ xa đã giảm được chi phí và tiết kiệm thời gian cho Công ty so với cách làm thủ công, nhưng để thông quan một lô hàng Công ty vẫn phải trực tiếp cử người đến cửa khẩu để nộp tờ khai. Nếu mọi thủ tục đều được giải quyết trên mạng sẽ giúp cho việc thông quan hàng hóa của doanh nghiệp nhanh chóng hơn nữa”.
Hiện đã có 10 đơn vị triển khai thủ tục hải quan điện tử theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, trong giai đoạn 2011-2015 sẽ triển khai mở rộng thủ tục hải quan điện tử tại các đơn vị hải quan còn lại.
Ông Nguyễn Xuân- Phó Cục trưởng Cục Hải quan Gia Lai- Kon Tum cho biết: Lộ trình tiến tới thông quan điện tử là một điều tất yếu. Tuy nhiên, số lượng doanh nghiệp có nhu cầu xuất nhập khẩu trên địa bàn Gia Lai và Kon Tum khá ít, một số doanh nghiệp vẫn chưa mặn mà với công tác khai hải quan từ xa do chưa quen với phương thức khai báo hải quan qua mạng và đòi hỏi nhân viên làm thủ tục hải quan phải có trình độ tin học nhất định. Vì vậy, tỷ lệ khai hải quan từ xa còn hạn chế, chưa đạt yêu cầu đề ra, trong khi đó việc xây dựng cơ sở vật chất để phục vụ thông quan điện tử lại đòi hỏi kinh phí khá lớn.
Để có thể thực hiện thông quan điện tử trong thời gian sớm nhất, bên cạnh sự nỗ lực, chủ động chuẩn bị các tiền đề từ cơ sở vật chất, kỹ thuật cho hạ tầng công nghệ thông tin như: Nâng cấp đường truyền WAN cho các đơn vị, đảm bảo băng thông và đường dự phòng, đến trang bị đầy đủ máy vi tính cho từng cán bộ công chức; chuẩn bị lực lượng để đào tạo, bồi dưỡng theo yêu cầu hiện đại hóa sẵn sàng cho việc triển khai thủ tục hải quan điện tử tại đơn vị, thì cần có sự hỗ trợ lớn từ Tổng cục cũng như sự tạo điều kiện của chính quyền địa phương. Và đặc biệt là sự hưởng ứng và tham gia tích cực của các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn.
Lê Lan