Chủ trì và điều hành phiên chất vấn có các ông, bà: Trương Văn Đạt-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Ayun H’Bút-Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh. Tham dự phiên chất vấn có Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Anh cùng đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các ban HĐND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố.
Mở đầu phiên chất vấn, đại biểu Đỗ Thị Hương Lan-Phó Trưởng ban Dân tộc HĐND tỉnh-nêu ý kiến: Theo báo cáo mới nhất của Sở Kế hoạch và Đầu tư, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công nói chung và 3 chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh đạt thấp. Đề nghị Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Anh và các sở, ngành liên quan cho biết tình hình thực hiện, những bất cập trong triển khai và giải pháp khắc phục trong thời gian tới nhằm đảm bảo tiến độ giải ngân đạt trên 95% tổng vốn năm 2024.
Trả lời chất vấn, ông Đinh Hữu Hòa-Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư-cho biết: Mặc dù UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc triển khai công tác xây dựng cơ bản nhưng tỷ lệ giải ngân vốn từ nguồn ngân sách nhà nước vẫn đạt ở mức thấp hơn trung bình chung của cả nước. Tính đến ngày 17-9, toàn tỉnh đã giải ngân được gần 1.675 tỷ đồng, đạt 37,8% tổng kế hoạch vốn của năm 2024.
Nguyên nhân là do hụt thu tiền sử dụng đất làm cho nhiều dự án sử dụng nguồn vốn này không thể triển khai thực hiện, có khối lượng nhưng không thể thanh toán khối lượng hoàn thành. Ngoài ra, nhiều dự án chưa giải ngân hoặc giải ngân thấp hơn mức bình quân của cả nước do các chủ đầu tư còn đang ở bước đấu thầu hoàn thiện để phê duyệt dự án, sau đó mới ký hợp đồng thực hiện...
Đề cập giải pháp trong thời gian tới, đặc biệt là phấn đấu đến cuối năm tỷ lệ giải ngân đạt trên 95%, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Anh cho hay: Ủy ban nhân dân tỉnh tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành tích cực theo dõi tình hình triển khai các dự án do các đơn vị phụ trách, tham mưu tổ trưởng tổ công tác và UBND tỉnh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các chủ đầu tư trong quá trình triển khai các dự án đầu tư công năm 2024.
Đối với dự án đang thi công, các chủ đầu tư tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hiện trường, đôn đốc các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ trong những tháng còn lại của năm 2024; phân công lãnh đạo trực tiếp quản lý dự án, tăng cường công tác giám sát hiện trường, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc và chịu hoàn toàn trách nhiệm về tiến độ và giải ngân của dự án.
Đồng thời, đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố, nơi có dự án triển khai tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, xác định công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương, các chủ đầu tư trong việc giải quyết khó khăn, vướng mắc. Ủy ban nhân dân tỉnh sẽ xử lý trách nhiệm đối với các chủ đầu tư, đơn vị, tập thể, cá nhân chậm triển khai nhiệm vụ, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân của tỉnh.
Về công tác giải ngân vốn đối ứng năm 2024, đại biểu Nguyễn Trung Kiên-Phó Trưởng ban Kinh tế-Ngân sách HĐND tỉnh đề nghị lãnh đạo Quỹ Phát triển đất tỉnh cho biết đã chủ động làm gì trong việc phối hợp với các địa phương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm đẩy nhanh việc giải ngân nguồn vốn đối ứng; hiện tại đang bố trí vốn đối ứng cho những dự án trọng điểm nào, có vướng mắc gì không, nhất là Dự án khu dân cư đường Nguyễn Văn Linh, TP. Pleiku.
Trả lời vấn đề này, ông Nguyễn Anh Dũng-Giám đốc Sở Tài chính, Giám đốc Quỹ Phát triển đất tỉnh-thông tin: Nguyên nhân dẫn đến việc giải ngân vốn đối ứng năm 2024 đạt thấp là do một số địa phương xây dựng dự toán kinh phí ứng vốn từ Quỹ để thực hiện dự án chưa sát với thực tế; trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Mặt khác, một số địa phương có số vốn ứng quá hạn chưa hoàn trả, dù trong năm 2024 có phát sinh số thu tiền sử dụng đất nên Quỹ không xem xét cho ứng vốn tiếp.
Ngoài ra, một số địa phương có phương án hoàn trả vốn ứng cho Quỹ không khả thi, do đó, chưa đủ cơ sở để xem xét cho ứng vốn. Điển hình như đề xuất của TP. Pleiku về ứng vốn từ Quỹ Phát triển đất tỉnh để triển khai Dự án khu dân cư đường Nguyễn Văn Linh với tổng vốn đề nghị ứng gần 254,8 tỷ đồng.
Qua rà soát phương án hoàn trả vốn ứng thì khả năng hoàn trả vốn ứng không khả thi khi các quy định mới liên thông của Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Kinh doanh bất động sản không cho phân lô, bán nền trong đô thị Pleiku. Mặt khác, các cam kết hoàn trả vốn ứng khi đến hạn của TP. Pleiku từ nguồn chắc chắn khác như nguồn đầu tư phát triển lại không được cấp thẩm quyền ký cam kết.
Trên cơ sở trả lời của Giám đốc Quỹ Phát triển đất tỉnh, nhiều đại biểu không đồng tình, nhất là việc ứng vốn triển khai Dự án khu dân cư đường Nguyễn Văn Linh, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện, nguy cơ bị thu hồi vốn từ nguồn trung ương, gây bức xúc trong Nhân dân…
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Trương Văn Đạt đề nghị đại diện Quỹ Phát triển đất tỉnh tiếp thu các ý kiến của đại biểu, xây dựng báo cáo và sắp xếp buổi làm việc riêng để bàn giải pháp và có hướng tháo gỡ kịp thời.
Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh cũng đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các sở, ngành, chủ đầu tư, địa phương nhằm tháo gỡ vướng mắc, khó khăn nêu trên trong thực hiện các dự án.
Đôn đốc các chủ đầu tư nâng cao trách nhiệm thực hiện, kiên quyết xử lý các chủ đầu tư không hoàn thành nhiệm vụ; giám sát, kiểm tra quá trình thẩm định hồ sơ, thủ tục của các cơ quan, giảm phiền hà và không kéo dài thời gian trái quy định… Qua đó, góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công, giải ngân, phấn đấu đến cuối năm 2024, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt trên 95%.