(GLO)- Hiện đang là đợt cao điểm của mùa khô nên trên các cánh đồng tại các huyện, thị xã phía Đông tỉnh xuất hiện tình trạng hạn trên diện rộng. Tuy những ngày vừa qua tại một số nơi đã xuất hiện mưa dông nhưng lượng mưa không đủ để “giải hạn” cho cây trồng, Đông Trường Sơn vẫn phải gánh chịu cảnh nắng nóng kéo dài, gieo trồng không đạt kế hoạch…
Hiện toàn khu vực phía Đông tỉnh đã gieo trồng vụ Đông Xuân 2012-2013 được hơn 10.949 ha cây trồng các loại. Riêng diện tích lúa nước đạt hơn 1.653 ha. Đến thời điểm này hầu hết các địa phương cơ bản đã kết thúc việc gieo trồng vụ Đông Xuân 2012-2013 và diện tích gieo trồng chỉ đạt khoảng 70-80% kế hoạch.
 |
| Nhiều ruộng lúa bắt đầu xuất hiện tình trạng khô hạn nứt nẻ chân chim. Ảnh: L.N |
Tuy nhiên, trong thời gian qua nắng nóng kéo dài, nguồn nước các công trình thủy lợi vừa và nhỏ, hồ, đập, suối… đã cạn kiệt làm cho diện tích cây trồng bị hạn lên đến hơn 2.100 ha. Nặng nhất là huyện Đak Pơ (1.168 ha), huyện Kbang (hơn 500 ha), thị xã An Khê (hơn 300 ha) và Kông Chro (187 ha)…
Trong một thời gian dài hứng chịu cái nắng hầm hập trút xuống những cánh đồng làm những ruộng lúa nước xuất hiện vết nứt chân chim, khô vàng, mía cháy, nhiều diện tích đất bỏ hoang không thể xuống giống… Đồng vẫn khô, lúa tiếp tục héo tàn theo thời tiết nắng nóng đổ xuống mỗi ngày, trên đồng ruộng không một bóng người. Thậm chí những diện tích cây trồng mà người dân có thể chủ động được nguồn nước như rau các loại, ớt, dưa hấu cũng rơi vào cảnh thiếu nước cục bộ.
Huyện Đak Pơ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo thống kê mới nhất, đến thời điểm này toàn huyện gieo trồng được 4.196 ha các loại (đạt 65,1% kế hoạch). Tuy nhiên, nắng nóng kéo dài đã làm cho hơn 1.168 ha cây trồng bị hạn và hàng trăm ha đất bỏ trống vì không thể xuống giống. Anh Phan Xuân Đào, thôn 2, xã Hà Tam (huyện Đak Pơ) cho biết: Chỉ còn 1 tuần nữa là đến kỳ thu hoạch, nhưng nhiều luống dưa của gia đình anh đang bị chết héo do không có nước.
Thiệt hại ước tính hơn 50% và sẽ còn tăng lên trong nhiều ngày tới. Nhiều gia đình cùng trồng dưa, nguồn nước không đủ để tưới nên chia nhau mỗi hộ 2 giờ đồng hồ để bơm nước tưới. Đập suối Cát, tại thôn 2, xã Hà Tam mọi năm có thể cung cấp nước liên tục cho 6,5 ha lúa 2 vụ, và tưới mát cho gần 100 ha dưa hấu, thì nay lại trơ đáy, khô kiệt. Những con suối liên tục bị móc sâu xuống, chặn dòng giữ nước, vẫn không thể nào đủ để cung cấp cho hơn 20 ha dưa hấu của bà con ở đây. Chưa bao giờ, nguồn nước với những người nông dân ở đây lại quý đến vậy.
Anh Trần Minh Đức- Chủ tịch UBND xã An Thành (huyện Đak Pơ) cho hay: “6 tháng ròng rã xã An Thành không có giọt mưa nào. Một số suối lớn đến nay đã hết nước. Những chỗ nào có khả năng tận dụng được thì bà con đào trong suối để tận dụng nguồn nước tưới, hoặc dùng máy, cuốc đào sâu xuống sẽ có nước tích tụ lại ở bên dưới. Ngoài ra, vụ Đông Xuân năm nay hầu như bà con không có điều kiện trồng tỉa vì nắng hạn.
Còn tại các huyện Kông Chro, Kbang và thị xã An Khê cũng không tránh khỏi tình trạng thiếu nước, khô hạn trên diện rộng và làm hàng trăm ha cây trồng mất trắng. Đặc biệt, trong đó bị thiệt hại nhiều nhất là cây lúa, mía, mì.
Theo thống kê chưa đầy đủ của các địa phương, vụ Đông Xuân 2012-2013 trên địa bàn thị xã An Khê có hơn 156 ha lúa nước hai vụ bị hạn hơn 70%, ước tổng thiệt hại lên đến 2,4 tỷ đồng; 143 ha mía trồng mới giảm năng suất từ 30% đến 70%. Tại huyện Kbang có hơn 500 ha cây trồng bị khô hạn và giảm năng suất từ 30% trở lên. Huyện Kông Chro, đến nay đã gieo trồng được gần 2.500 ha cây trồng vụ Đông Xuân và đã có hơn 187 ha cây trồng các loại bị thiệt hại, trong đó mất trắng gần 54 ha, bao gồm bắp lai hơn 37 ha, mía 4 ha…
Đối phó với tình trạng trên, nông dân các địa phương đang tận dụng tối đa nguồn nước ít ỏi còn lại để tưới cầm hơi, đào giếng lấy nước tưới duy trì sự sinh trưởng cây trồng chờ trời… mưa. Tuy nhiên sự nỗ lực của nông dân chỉ là giải pháp tình thế và sự nỗ lực trên sẽ trở thành công dã tràng nếu vài ngày tới trời vẫn không mưa.
Lê Nam-Quang Tấn
