(GLO)- Thanh tra Chính phủ xác định Bộ Y tế và các đơn vị thuộc bộ có nhiều sai phạm trong mua sắm thiết bị, vật tư y tế, kít xét nghiệm phòng-chống Covid-19.
Ngày 30-12, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra về việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng-chống Covid-19 tại Bộ Y tế. Thời kỳ thanh tra từ ngày 1-1-2020 đến ngày 31-12-2021.
Kết luận nêu, khi Covid-19 bùng phát, Bộ Y tế có nhiều văn bản chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch đáp ứng với từng cấp độ dịch, yêu cầu các bệnh viện tuyến Trung ương rà soát thuốc, máy móc, trang thiết bị vật tư. Quá trình mua sắm vật tư y tế tại Bộ Y tế bị xác định có nhiều thiếu sót, sai phạm trong quản lý.
Theo đó, Bộ Y tế chưa thực hiện mua sắm tập trung đối với danh mục tài sản do Bộ ban hành theo quy định; có thiếu sót khi ban hành Quyết định bãi bỏ danh mục tài sản mua sắm tập trung của Bộ nhưng không gửi các đơn vị trực thuộc và Kho bạc Nhà nước để kiểm soát chi, dẫn đến một số gói thầu bệnh viện trực tiếp mua sắm chưa được Kho bạc Nhà nước chấp nhận thanh toán, nhà thầu đề nghị tính lãi chậm trả.
Việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế đối với các gói thầu (gồm Hệ thống nội soi phế quản, model CV-170 của hãng Olympus tại Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên; máy X-Quang di động kỹ thuật số, model FRD Nano/DR-XD1000 của hãng Fujifim tại Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế) có dấu hiệu vi phạm Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Bộ Y tế quản lý không chặt chẽ việc tiếp nhận vắc xin từ Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam và việc tổ chức tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 của Công ty cổ phần Vắc xin Việt Nam (VNVC) dẫn đến VNVC giữ lại 73.504 liều vắc xin để tiêm chủng (đã tổ chức tiêm 58.974 liều cho 68.099 người) không có trong kế hoạch tiêm chủng được phê duyệt của Bộ Y tế, không có sự kiểm soát của Bộ Y tế về đối tượng, quy trình, mục đích tiêm. Bộ Y tế chỉ đạo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương có văn bản đồng ý để VNVC được giữ lại 73.504 liều vắc xin và tiếp nhận, phân bổ hơn 1 triệu liều vắc xin (hạn sử dụng ngắn đến ngày 31-12-2022) cho các tỉnh, thành phố có nhu cầu để triển khai tiêm chủng là chưa phù hợp với chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ.
Nhiều vi phạm của Bộ Y tế trong mua sắm trang thiết bị phòng-chống dịch Covid-19 |
Bộ Y tế còn ban hành một số văn bản thông báo giá sinh phẩm, thiết bị y tế chẩn đoán xét nghiệm Covid-19 có nội dung không rõ ràng về thông tin "tham khảo" và "giá công bố" tại phụ lục văn bản. Việc này bị đánh giá có thể gây hiểu lầm đây là giá doanh nghiệp công bố hoặc giá Bộ Y tế công bố.
Theo cơ quan Thanh tra, trang thiết bị y tế không phải mặt hàng do nhà nước quản lý giá nên việc công bố giá bán không thuộc nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước của Bộ Y tế.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế còn bị xác định không quản lý chặt việc tiếp nhận vắc xin từ Công ty TNHH AstraZeneca Việt Nam. Bộ cũng không quản lý việc tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 của Công ty cổ phần vắc xin Việt Nam (VNVC) để cho VNVC giữ lại hơn 73.000 liều để tiêm chủng cho người không nằm trong kế hoạch.
Chuyển ba vụ việc sang Bộ Công an để xem xét, xử lý theo quy định
Thanh tra xác định, việc mượn hàng hóa, mua sắm của Viện Pasteur TP HCM trong giai đoạn 2020-2021 có dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nên đã chuyển sang Bộ Công an xem xét. Trong đó, có một số Công ty đã cho Viện Pasteur mượn hàng hóa, nhập khẩu hàng như: Phương Đông, Phát triển khoa học Vitech, Roche Việt Nam, Phát triển Khoa học Sự sống.
Theo kết luận, Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc trúng nhiều gói thầu của các bệnh viện thuộc Bộ Y tế với quy mô và giá trị lớn. Tuy vậy, sau khi trúng thầu, Tài Lộc không trực tiếp mua từ đơn vị nhập khẩu hoặc ủy quyền mà mua qua nhiều khâu trung gian để cung cấp cho các bệnh viện. Việc này đã làm cho giá của thiết bị y tế bị nâng cao. Đa số đơn giá thiết bị y tế trong hợp đồng của Tài Lộc với các bệnh viện cao gấp khoảng từ 2 đến 3,1 lần đơn giá nhập khẩu sau thuế.
Cơ quan thanh tra đánh giá, việc bán các thiết bị với giá cao trên của Tài Lộc "có dấu hiệu lợi dụng dịch bệnh để nâng giá bán cao bất thường" nên đã chuyển sang Bộ Công an để điều tra.
Vụ thứ thứ ba thanh tra chuyển sang Bộ Công an là việc thẩm định, phê duyệt giá gói thầu và phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của Bộ Y tế với một số gói thầu. Cụ thể là các gói thầu mua sắm hệ thống nội soi phế quản của hãng Olympus, Máy X-Quang di động kỹ thuật số của hãng Fujifim. Thanh tra cho rằng, việc thẩm định, phê duyệt giá các gói thầu này có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Sau khi chỉ ra các sai phạm, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của lãnh đạo Bộ về những khuyết điểm trong chỉ đạo, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu để mua sắm thiết bị; việc quản lý tiếp nhận, phân bổ, tiêm chủng, giữ lại vắc xin tại VNVC...
L.H (theo vnexpress, congannhandan, nhandan)