(GLO)- Diễn biến thời tiết bất lợi, lượng mưa đạt thấp khiến lưu lượng nước trên các sông, suối và mực nước ngầm ở các địa phương giảm mạnh, dẫn đến hạn hán khốc liệt gây nhiều thiệt hại tại các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Trước tình hình đó, nỗ lực đáng ghi nhận là các công trình hồ chứa nước lớn đã phát huy hiệu quả, điều tiết hợp lý, góp phần giảm thiểu thiệt hại cho cây trồng do thiên tai gây ra.
Công ty TNHH một thành viên Khai thác Công trình Thủy lợi Gia Lai là đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý và khai thác 36 công trình thủy lợi vừa và lớn trên địa bàn tỉnh. Trong đó, 12 hồ chứa lớn, 21 đập dâng và 3 trạm bơm điện phục vụ nước tưới cho gần 31.478 ha cây trồng các loại cho 11 huyện, thị xã, thành phố. Ngoài phục vụ nước sản xuất, các công trình còn cung cấp nước sinh hoạt, nước sản xuất công nghiệp và nuôi trồng thủy sản. Vụ Đông Xuân 2015-2016, đơn vị ký hợp đồng tưới khoảng 16.000 ha cây trồng các loại. Đến thời điểm này có khoảng 200 ha cây trồng bị hạn, còn lại diện tích nằm trong vùng tưới đều đảm bảo theo yêu cầu của người dân.
 |
| Hồ chứa lớn. Ảnh: N.D |
Hiện nhiều địa phương trong tỉnh đang chống chọi với hạn hán để cứu cây trồng và vật nuôi. Riêng những huyện có các hồ chứa lớn thì áp lực có giảm hơn nhờ nguồn nước tích trữ trong hồ được điều tiết phát huy hiệu quả rõ rệt. Công trình thủy lợi Ia Mláh (huyện Krông Pa) đang tập trung cấp nước sinh hoạt cho người dân và gia súc các xã: Ia Mláh, Đất Bằng, Phú Cần và thị trấn Phú Túc. Hồ thị trấn Chư Prông và hồ Hoàng Ân (huyện Chư Prông) đáp ứng đủ yêu cầu sử dụng tưới diện tích cà phê, hồ tiêu và chống hạn đợt 4, ngoài ra còn điều hòa phân phối nước cho người và gia súc. Hồ Ia Ring cung cấp đủ nước theo hợp đồng hiện vẫn đang xả nước xuống suối Ia Hlốp chống hạn cho 7/11 đập dâng của 2 huyện Chư Sê và Chư Pưh. Hồ Tân Sơn tưới đủ 350 ha trong khu tưới, hiện đang được điều tiết về công trình Biển Hồ để tưới khoảng 400 ha cà phê xã Ia Sao và 100 ha khác dọc theo suối Ia Nhin thuộc TP. Pleiku và huyện Chư Pah. Hồ chứa Biển Hồ đưa nước về hồ Ia Hrung (huyện Ia Grai) để tưới 314,77 ha cà phê, hồ tiêu, hiện đang tập trung tưới đợt 3 cho cây cà phê. Hồ Ia Glei tiếp nước chống hạn cho người dân thôn 1, 2 làng Tel Nghó, làng Á (xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê)…
Ông Phạm Tiến Lợi-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Lâu (huyện Chư Prông) cho biết: Cánh đồng lúa nước của xã rộng hơn 300 ha, những năm trước đến thời điểm này đều bị hạn cuối vụ. Nhưng năm nay diện tích này được Công ty TNHH một thành viên Khai thác Công trình Thủy lợi điều tiết về cánh đồng hợp lý nên đã tránh được thiệt hại. Bên cạnh đó, UBND xã khuyến cáo và vận động bà con gieo sạ đồng loạt sớm hơn lịch thời vụ 20 ngày. Nhờ đó, đến nay toàn bộ diện tích vụ Đông Xuân 2015-2016 trên cánh đồng này đã thu hoạch xong, dù năng suất không cao nhưng bà con vẫn vui vì không bị thiệt hại do hạn hán.
Ông Nguyễn Thanh Bình-Phó Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Khai thác Công trình Thủy lợi Gia Lai cho hay: Theo dõi nắm bắt những bất lợi của thời tiết, Công ty đã chủ động lập kế hoạch tích trữ nguồn nước sớm hơn. Bên cạnh đó, chủ động cắt giảm diện tích tưới tại một số đập dâng như: Ia Lâu, Plei Thơ Ga, Ia Hlốp, An Phú, Ayun Thượng… Tổ chức điều tiết nguồn nước tưới hợp lý ngay từ đầu vụ, vận động nhân dân tưới tiết kiệm không tưới tràn như những năm trước. Về lâu dài, Công ty đề nghị các cấp, các ngành nên giao lại hồ chứa cho Công ty quản lý và khai thác theo Quyết định số 60/ 2007/QĐ-UBND của UBND tỉnh. Giao 11 đập dâng trên suối Ia Hlốp thuộc 2 huyện Chư Sê, Chư Pưh để Công ty chủ động tiếp nước cho công trình Plei Thơ Ga và Ia Hlốp. Hệ thống các công trình trên cùng một con suối chảy qua địa bàn nhiều xã, huyện nên cần có sự phối hợp để chủ động điều tiết và phân phối nước chống hạn; nước sinh hoạt cho người và gia súc...
Gia Lai hiện đang trong cơn đại hạn, việc các công trình, hồ chứa lớn phát huy hiệu quả tối đa góp phần giảm đi phần nào thiệt hại do thiên tai hạn hán gây ra.
Nguyễn Diệp
