(GLO)- Đến thời điểm này, tổng diện tích mía toàn vùng phía Đông tỉnh trên 24.000 ha, tăng gần 22.000 ha so với năm 2.000. Đóng góp tích cực vào kết quả trên là nhờ tổ chức thực hiện hiệu quả nhóm giải pháp quy hoạch, đầu tư phát triển, mở rộng vùng nguyên liệu mía gắn với hoạt động thu mua nguyên liệu của chính quyền địa phương và các nhà máy đường, nhất là đầu tư cơ giới hóa quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch mía để nâng cao giá trị kinh tế của cây mía.
Tại buổi tổng kết công tác cơ giới hóa trồng mía do Nhà máy Đường An Khê tổ chức mới đây, ông Trần Như Bấc-nông dân trồng 21 ha mía tại thôn 9, xã Chơ Long (huyện Kông Chro) khẳng định kết quả áp dụng đồng bộ cơ giới hóa khâu làm đất, bón phân, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật của Nhà máy Đường An Khê hướng dẫn, chi phí đầu tư làm cỏ, bón phân giảm 5-7 triệu đồng/ha so với trồng mía đại trà; năng năng suất mía tăng thêm 15-20 tấn/ha.
Con đường duy nhất để người trồng mía có nguồn thu nhập ổn định trong điều kiện quỹ đất mở rộng diện tích trồng mía có giới hạn như hiện nay chính là đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào quy trình trồng mía; xây dựng vùng nguyên liệu mía phát triển theo chiều sâu tăng năng suất, chất lượng mía nguyên liệu-ông Nguyễn Hoàng Phước-Trưởng phòng Nguyên liệu Nhà máy Đường An Khê khẳng định. Cụ thể hóa mục tiêu trên, những năm qua Nhà máy Đường An Khê đã đầu tư 150 máy cày chuyên dùng công suất lớn, trên 400 thiết bị để phục vụ nhu cầu làm đất, trồng, chăm sóc, bón phân cho cây mía. Đến nay, vùng nguyên liệu mía phía Đông tỉnh áp dụng các khâu cơ giới hóa đạt 12.000 ha, chiếm trên dưới 50% tổng diện tích toàn vùng; trong đó diện tích trồng mía bằng máy đạt 5.200 ha.
Cơ giới hóa đồng mía đã cho kết quả rõ rệt cho người trồng mía. Năm 2012 năng suất mía bình quân đạt 53 tấn/ha, đến nay đã tăng lên 70 tấn/ha. Tạm lấy giá bán mía 900 ngàn đồng/tấn tại ruộng để làm phép tính đã thấy nông dân trồng mía tăng thêm nguồn thu nhập không dưới 10 triệu đồng/ha. Đặc biệt, quy trình cơ giới hóa đồng mía đã chuyển phương thức trồng mía từ quản canh, lạc hậu sang phương thức trồng, chăm sóc mía theo hướng công nghiệp hóa nâng cao giá trị kinh tế cây mía. Để thuận tiện cho việc cơ giới hóa đồng bộ từ khâu làm đất đến thu hoạch, Nhà máy Đường An Khê xây dựng và tổ chức thực hiện chủ trương vận động người dân trồng mía tập trung dồn điền, phá bờ lô, bờ thửa hình thành cánh đồng mẫu lớn để đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng nhằm thâm canh tăng năng suất mía, giảm chi phí sản xuất, đem lại thu nhập cao cho người trồng mía. Đến nay, đã thực hiện được trên 1.000 ha mô hình cánh đồng mẫu lớn, năng suất bình quân thực thu qua các vụ từ ruộng mía cánh đồng lớn đạt 116,33 tấn/ha, cao hơn những diện tích làm cơ giới hóa nhỏ lẻ từ 10 đến 20 tấn/ha và cao hơn diện tích trồng mía truyền thống 30-40 tấn/ha.
Tháng 3-2015, Nhà máy Đường An Khê đầu tư máy thu hoạch mía liên hợp thực hiện khâu thu hoạch trên những cánh đồng lớn. Tính ưu việt của máy thu hoạch mía liên hợp là thu hoạch nhanh, trung bình thu hoạch 300 tấn mía/ngày, tương ứng khoảng 1 ngày thu hoạch và bốc xếp lên xe của 200 lao động, tạo điều kiện cho người trồng mía tiết kiệm chi phí thu hoạch tối thiểu 50.000 đồng/tấn. Máy thu hoạch cắt sát gốc mía giúp cho mía tái sinh tốt đồng thời giảm chi phí xén gốc sau thu hoạch tối thiểu 1 triệu đồng/ha và giảm được tổn thất khi thu hoạch tối thiểu 5 tấn/ha. Đặc biệt, thu hoạch mía bằng máy để lại cho đồng mía một lượng hữu cơ từ lá mía, đây là điều kiện cần thiết để hướng tới xây dựng một nền nông nghiệp hữu cơ bền vững. Riêng chất hữu cơ để lại cho đất đã giúp cho người nông dân tiết kiệm tối thiểu trên 3 triệu đồng/ha tiền băm lá mía.
Đông Gia Lai là vùng đất có điều kiện đất đai, khí hậu thuận lợi cho cây mía phát triển. Lợi thế ấy được khơi dậy khi Nhà máy Đường An Khê thực hiện đồng bộ giải pháp đầu tư, thu mua nguyên liệu mía, đẩy nhanh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào đồng mía, làm bà đỡ cho nông dân mở rộng diện tích, hình thành vùng chuyên cây trồng rộng lớn. Vùng nguyên liệu mía hiện tại sẽ tiếp đà phát triển ổn định theo mục tiêu đẩy mạnh chủ trương dồn điền đổi thửa, hình thành cánh đồng mẫu lớn, tiến tới cơ giới hóa 100% diện tích trồng mía toàn vùng để tăng năng suất, thu nhập cho nông dân trồng mía; đảm bảo nguyên liệu mía cho nhà máy công suất ép 18.000 tấn mía/ngày hoạt động.
Quang Văn