Sáng 5.2, tại phiên họp 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình bày tờ trình về dự án luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo luật sửa 3 nhóm chính sách lớn.
Theo đó, hoàn thiện các quy định, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ trong mối quan hệ với các cơ quan nhà nước ở T.Ư.
Cùng đó, hoàn thiện các quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và mối quan hệ giữa cơ quan của Chính phủ.
Nhóm chính sách thứ 3 là hoàn thiện quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ trong mối quan hệ với chính quyền địa phương.
Theo bà Trà, dự thảo luật quy định nguyên tắc, điều kiện thực hiện phân cấp, ủy quyền, gắn với điều kiện đảm bảo về nguồn lực, năng lực của địa phương.
Thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật tán thành với nội dung về phân cấp trong dự thảo luật nhằm thể chế hóa kết luận của Bộ Chính trị, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để "tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương gắn với nâng cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu, kiểm soát quyền lực chặt chẽ".
Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện nội dung nguyên tắc phân cấp, làm rõ chủ thể được phân cấp, cơ chế chịu trách nhiệm của cơ quan được phân cấp để bảo đảm đồng bộ, thống nhất với quy định của dự thảo luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quan điểm, Quốc hội nên phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho Chính phủ để Chính phủ chủ động, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hiện nay và cả tương lai để đất nước phát triển.
"Tư tưởng lớn là như thế", ông nói, cho biết, hiện so với các nước trong khu vực ASEAN như Singapore hay Malaysia, Việt Nam vẫn chưa bằng.
Quan điểm phân cấp, phân quyền cho Chính phủ, theo Chủ tịch Quốc hội là "lạt mềm buộc chặt". Ông cũng đề nghị các cơ quan lưu ý thống nhất các quy định liên quan phân cấp, phân quyền trong các dự án luật liên quan tới tổ chức Chính phủ, Quốc hội, chính quyền địa phương…
Với phân cấp, ủy quyền giữa T.Ư và địa phương, Chủ tịch Quốc hội lưu ý quan điểm được Tổng Bí thư Tô Lâm thường nói, là "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". T.Ư chỉ kiến tạo, Quốc hội giám sát, Chính phủ điều hành.
Ông cho hay, tới đây, Quốc hội sẽ không quản lý danh mục dự án đầu tư công như trước mà giao một cục cho Chính phủ. Chính phủ chịu trách nhiệm phân bổ về cho địa phương.
"Thủ tướng cũng nói với tôi là cũng giao quyền lại cho bộ, ngành, địa phương thôi. Không còn cơ chế xin - cho. Vừa qua chúng ta có danh mục nên mới có người đi chạy, có người bị sai phạm", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đề nghị cần phải quy định thật minh bạch trong phân cấp, ủy quyền.
Cùng đó, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần phải cải tiến, cải cách việc phân cấp, phân quyền, đặc biệt là thủ tục hành chính cho thông suốt. Ông cho rằng, hiện nói giao quyền nhưng thực tế "ở trên vẫn còn ôm", "giao nhưng muốn làm cái gì vẫn phải thông qua ở trên".
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu làm rõ hơn khả năng đáp ứng của các cơ quan, tổ chức, người được phân cấp, đảm bảo tính khả thi, tránh đùn đẩy trách nhiệm.
Ông cho hay, hiện có tình trạng, cùng một luật cùng nghị định, thông tư nhưng có địa phương làm quyết liệt, không xin xỏ gì T.Ư, không nói khó. Nhưng có địa phương làm không được lại đổ lỗi cho Quốc hội, Chính phủ, nghị định, thông tư.
Chủ tịch Quốc hội cũng thông tin, tới đây xã sẽ rất mạnh khi ở cấp huyện sẽ bỏ nhiều cơ quan, đơn vị.
"Thanh tra cấp huyện không còn, công an cấp huyện không còn mà tới đây còn nhiều đơn vị nữa. Cái gì ở cái chỗ gác lửng thôi không xây dựng nữa. Ta tập trung cho xã như vậy thì phân quyền cho xã thì phải hết sức lưu ý về nguồn lực", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Theo Lê Hiệp (TNO)