Từ ý chí của nông dân trẻ
Ngày mùng 1 Tết Nguyên đán sau khi cùng gia đình đi chùa, tảo mộ về, lão nông Đặng Văn Cường (làng Pó) tranh thủ đi thăm vườn. Và rồi “nhập gia tùy tục”, thay vì trò chuyện bên ly trà, khay bánh mứt, tôi theo chân gia chủ đi thăm vườn. Bên vườn sầu riêng xanh mướt, trĩu hoa, ông Cường nhớ lại: Gần 20 năm về trước, vùng đất này còn heo hút lắm. Tôi thấy nơi đây đất đai tươi tốt nên vay mượn, gom góp được gần 100 triệu đồng mua 3 ha rẫy ở xã Ia Kly để trồng cà phê, tiêu. Ban ngày đi làm thuê, tối ra đào đất, lật cỏ, trồng cà phê, tiêu.
“Khoảng năm 2016, cây hồ tiêu bị chết nhiều, cà phê già cỗi năng suất thấp nên tôi trồng xen canh 60 cây sầu riêng Thái”. Nói rồi ông nhẩm tính, trước đây chưa trồng xen sầu riêng, gần 3 ha cà phê và hơn 100 trụ tiêu, mỗi năm chỉ cho thu nhập khoảng 400 triệu đồng, chưa trừ chi phí. Năm 2022, 60 cây sầu riêng cho thu bói cũng đã được hơn 200 triệu đồng.
| Lão nông Đặng Văn Cường bên vườn cây sầu riêng của mình. Ảnh: Đinh Yến |
Đưa tay nâng niu chùm hoa sầu riêng, ông Cường cho biết để vườn cây phát triển tốt, cho năng suất cao, ông tiếp tục tham gia các lớp tập huấn, nhờ các chuyên gia về chăm sóc cây sầu riêng và lên mạng học hỏi thêm kinh nghiệm. Đến năm 2020, gia đình ông đã sở hữu vườn sầu riêng gần 300 cây.
“So với trồng cà phê thì trồng sầu riêng tốn ít công chăm sóc mà giá trị kinh tế mang lại cao hơn. Riêng năm 2023, vườn cây cho thu hoạch hơn 20 tấn quả. Với giá bán trung bình 50 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí, gia đình lãi gần 300 triệu đồng”-ông Cường phấn khởi cho hay.
| Ông Đặng Văn Cường (bìa trái) hàng ngày theo dõi từng biểu hiện của cây, cùng với đó học hỏi kinh nghiệm từ các kỹ sư nông nghiệp về chăm sóc sầu riêng mang lại năng suất, hiệu quả. Ảnh: Đinh Yến |
Chia sẻ về kinh nghiệm chăm sóc vườn cây cho năng suất cao, ông Cường cho biết, theo thời gian, tán cây sầu riêng ngày càng rộng và năng suất cũng tăng dần. Khi sầu riêng ở giai đoạn kinh doanh phải chú trọng việc bón phân, tưới nước đúng liều lượng và thời điểm, đặc biệt là giai đoạn cây ra hoa, đậu quả. “Kinh nghiệm của tôi là trước khi sầu riêng ra hoa khoảng 1 tháng thì tưới nước đảm bảo độ ẩm vừa phải, sau đó bón thêm phân, kali để cây ra hoa nhiều và đều hơn. Đến khoảng tháng 12 dương lịch hàng năm, sầu riêng ra hoa là tôi theo dõi và bón 3-4 đợt phân hữu cơ; phun thuốc theo liệu trình tùy vào thời tiết để cây đủ dinh dưỡng nhằm tăng tỷ lệ đậu quả. Đặc biệt, giai đoạn nuôi quả, mưa thì bón nhiều kali hơn 1 chút, còn nắng thì giảm lại để cơm ngon và dẻo hơn”- ông Cường chia sẻ.
“Kỹ sư chân đất”
Nguyên là Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Ia Kly (làng Klă), ông Tống Văn Dũng hiểu hơn ai hết về giá trị của việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Năm 2015, gia đình ông Dũng từng trồng hơn 10.000 trụ tiêu trên diện tích 5 ha đất. Đến năm 2017, tiêu cho thu bói. Sang năm 2018, cây đang phát triển xanh tốt, quả sai trĩu thì bất ngờ chết dần. Thấy vậy, đến năm 2020, ông quyết định nhổ bỏ để chuyển sang trồng sầu riêng Thái.
| Lão nông Tống Văn Dũng giới thiệu từng đặc điểm phát triển cây sầu riêng và quy trình chăm sóc khi cây sầu riêng ra hoa, đậu quả bên vườn cây của mình. Ảnh: Đinh Yến |
Ông Dũng cho hay: “Tôi chọn giống sầu riêng Thái Lan để có sức đề kháng tốt, khả năng thích nghi cao, cho năng suất ổn định. Về chất lượng thì hạt lép, cơm vàng và độ béo vừa phải nên rất được thị trường ưa chuộng”.
Vốn là người rất chịu khó học hỏi, khi muốn trồng cây gì, ông Dũng đều tìm hiểu kỹ lưỡng mới áp dụng vào sản xuất. Ông cho hay: Trồng sầu riêng không mất nhiều công chăm sóc như các loại cây khác nhưng phải tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật và nắm rõ thời điểm nào thì tưới nước, bón phân, phun thuốc; lúc nào cần ưu tiên cây ra đọt, hãm đọt, cây nuôi quả...
Lão nông chia sẻ: Năm 2023, gia đình ông thu bói được khoảng hơn 10 tấn sầu riêng. Tuy nhiên, sau nhiều năm trồng sầu riêng, ông đúc rút được kinh nghiệm là cây sầu riêng hoàn toàn phụ thuộc vào thời tiết. Thời tiết thuận thì hoa, quả phát triển tốt, còn thời tiết không thuận thì nhìn vào biểu hiện hoa có bị rụng nhiều, quả đậu nhiều hay rụng mới bón phân, phun thuốc. Năm 2024, gia đình ông dự kiến thu khoảng hơn 40 tấn sầu riêng.
Trao đổi với chúng tôi trước đó, bà Siu H’Ler-Chủ tịch Hội Nông dân huyện Chư Prông-cho hay: Những năm qua, đời sống sản xuất nông nghiệp của hội viên nông dân trên địa bàn huyện nói chung và xã Ia Kly có những bước phát triển quan trọng. Nhiều hộ nông dân đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, khai thác tốt tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Ngày càng xuất hiện nhiều hơn các mô hình kinh tế hiệu quả. Trong đó, nông dân đã mạnh dạn trồng xen nhiều loại cây ăn quả, trong đó, sầu riêng là cây ăn quả được nhiều nông dân ưu tiên lựa chọn.