(GLO)- Tính đến hết quý III-2012, tăng trưởng kinh tế của tỉnh vẫn giữ được nhịp độ phát triển hợp lý, ổn định ở mức 12,4%. Tuy nhiên, tổng thu ngân sách trên địa bàn, do còn phụ thuộc vào nhiều biến cố bất lợi khác nên thực hiện chỉ đạt 2.460 tỷ đồng, bằng 72% dự toán (DT) HĐND tỉnh, giảm 4% so với cùng kỳ năm trước. Số thu do Cục Thuế quản lý thu thực hiện 2.318,1 tỷ đồng, đạt 73% dự toán HĐND tỉnh, giảm 1% so với cùng kỳ năm trước. Trừ tiền sử dụng đất thực hiện 2.153,3 tỷ đồng, đạt 74% DT HĐND tỉnh, giảm 1% so cùng kỳ năm trước.
Sự sụt giảm phản ánh rõ nét nhất là đối với khu vực doanh nghiệp nhà nước (DNNN) trung ương, nguyên nhân chủ yếu do giá cao su, cà phê, mía đường giảm và thực hiện chính sách miễn thuế, giảm thuế, gia hạn nộp thuế: Các Công ty Cao su giảm 136 tỷ đồng, Nhà máy Đường An Khê giảm 15 tỷ đồng, Công ty Cà phê Tây Nguyên giảm 21 tỷ đồng, các Công ty thuộc Binh đoàn 15 giảm 12 tỷ đồng; gia hạn thuế GTGT các tháng 4, 5, 6 theo Nghị quyết 13 là 26,6 tỷ đồng… Do đó, khu vực này, thực hiện chỉ đạt 532,5 tỷ đồng, bằng 57% DT HĐND, giảm 17% so với cùng kỳ năm trước.
Với cùng nguyên nhân trên song đối với khu vực DNNN địa phương tình hình còn khó khăn hơn, chỉ đạt 84,1 tỷ đồng, bằng 54% DT HĐND, giảm 35% so với cùng kỳ năm trước. Một số DN có số nộp ngân sách giảm so với cùng kỳ như: các Công ty Lâm nghiệp giảm 7 tỷ đồng; Công ty Mía đường-Nhiệt điện Gia Lai giảm 12 tỷ đồng; thuế GTGT tháng 4, 5, 6 được gia hạn theo Nghị quyết 13/NQ-CP là 20 tỷ đồng. Các khoản thu từ DN có vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN), thực hiện 51,1 tỷ đồng, đạt 73% DT HĐND, giảm 27% so với cùng kỳ năm trước, nguyên nhân giảm do các DN ở khu vực này chủ yếu thu mua hàng nông sản và giá nông sản đang ở mức thấp, nhiều DN nộp ngân sách giảm so với cùng kỳ năm trước, chẳng hạn Công ty TNHH Lois Dryfus Commodities Việt Nam giảm 18 tỷ đồng.
Riêng khu vực công thương nghiệp và doanh nghiệp ngoài quốc doanh, thực hiện 1.036,5 tỷ đồng, đạt 88% DT HĐND, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu phát sinh tăng do thu hồi nợ đọng thuế, chênh lệch sau quyết toán thuế năm 2011 dẫn đến số nộp nhiều DN tăng cao: Công ty cổ phần HA.GL tăng 162 tỷ đồng (trong đó thu nợ năm trước 140 tỷ đồng; chênh lệch sau quyết toán năm 2011 là 58 tỷ đồng); Công ty cổ phần Khoáng sản HA.GL tăng 10 tỷ đồng; Công ty cổ phần Quốc Cường tăng 21 tỷ đồng...
Một số khoản thu khác như thuế thu nhập cá nhân thực hiện 132,3 tỷ đồng đạt 83% DT HĐND, tăng 19% so với cùng kỳ do chênh lệch sau quyết toán thuế và mức lương tối thiểu đơn vị hành chính sự nghiệp, DN tăng so với cùng kỳ năm trước; thuế bảo vệ môi trường thực hiện 106,5 tỷ đồng, đạt 93% DT HĐND, tăng 16% so cùng kỳ năm trước; lệ phí trước bạ thực hiện 87,1 tỷ đồng, đạt 66% DT HĐND, giảm 6% so với cùng kỳ năm trước;…
Xét về tổng thu, có 8/18 Chi cục Thuế giảm so với cùng kỳ năm trước, nguyên nhân chủ yếu giá hàng nông sản giảm mạnh so với cùng kỳ và thực hiện Nghị quyết số 13/NQ-CP của Chính phủ, trong đó nhiều Chi cục Thuế được gia hạn nộp thuế GTGT tháng 4, 5, 6 sẽ nộp trong tháng 11, 12-2012 và tháng 1-2013 cao như: Văn phòng Cục Thuế 77,6 tỷ đồng; Pleiku 72,3 tỷ đồng; Ia Grai 11 tỷ đồng; Chư Sê 11,7 tỷ đồng; Chư Pưh 6,6 tỷ đồng; Krông Pa 5,9 tỷ đồng; Đak Đoa 5,5 tỷ đồng;...
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu thu ngân sách tối thiểu 3.400 tỷ đồng do HĐND tỉnh giao, 3 tháng cuối năm 2012 phải thực hiện tối thiểu 940 tỷ đồng trở lên, trong đó cơ quan thuế thực hiện từ 850 tỷ đồng trở lên là nhiệm vụ hết sức nặng nề trong bối cảnh kinh tế còn khó khăn, thực hiện nhiều chính sách miễn thuế, giảm thuế, do đó phải có sự phối hợp giữa các cấp, ngành địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực của toàn thể cán bộ công chức ngành Thuế.
Theo đó, ngành Tài chính sẽ tăng cường công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm. Rà soát, đôn đốc các đơn vị thuộc đối tượng được gia hạn nộp thuế (thuế thu nhập doanh nghiệp, GTGT) đến hạn nộp trong quý IV-2012 thực hiện nộp dứt điểm vào ngân sách nhà nước. Đối với các khoản về đất, đôn đốc thu dứt điểm tiền thuê đất (đợt II), thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp theo sổ bộ thuế năm 2012 đã được lập. Phối hợp các cấp chính quyền địa phương đẩy nhanh tiến độ giao đất, đấu giá đất có thu tiền sử dụng đất trên địa bàn, đặc biệt là các Chi cục Thuế đạt thấp như: An Khê, Mang Yang, Kbang, Ayun Pa, Krông Pa, Chư Pưh.
Tăng cường công tác thanh tra thuế, kiểm tra thuế theo kế hoạch đã được phê duyệt và chỉ đạo của cấp trên. Nhiệm vụ trọng tâm trong 3 tháng cuối năm là tập trung kiểm tra hồ sơ quyết toán thuế năm 2011 và hồ sơ khai thuế tháng của năm 2012, trong đó xác định các nội dung cần phải tập trung như: kiểm tra các điều kiện giảm thuế, giãn thuế thu nhập doanh nghiệp; điều kiện hưởng ưu đãi đầu tư, việc chuyển lỗ... nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm của đơn vị; kiểm tra việc kê khai thuế của các cơ sở y tế công lập.
Tiếp tục kiểm tra hồ sơ khai thuế thu nhập cá nhân đối với các cá nhân phải quyết toán với cơ quan thuế. Thanh tra thuế phải đạt tối thiểu 1,5% số lượng DN đang quản lý trên địa bàn và phấn đấu hoàn thành kế hoạch thanh tra, kế hoạch thanh tra bổ sung trong 3 tháng cuối năm 2012. Tổ chức phối hợp tốt giữa các bộ phận trong cơ quan thuế để thực hiện công tác quản lý nợ thuế theo đúng các quy trình nghiệp vụ thuế. Kiên quyết xử lý đối với các trường hợp nợ thuế có số tiền thuế nợ lớn, nợ trên 90 ngày, nợ dây dưa kéo dài.
Đối với các trường hợp người nợ thuế bỏ trốn, mất tích, mất khả năng thanh toán lập hồ sơ đề nghị UBND tỉnh, Bộ Tài chính thực hiện thủ tục xóa nợ. Phối hợp với hệ thống ngân hàng thương mại, Kho bạc nhà nước, Sở Kế hoạch và Đầu tư,… để thực hiện quyết liệt các biện pháp cưỡng chế thu hồi nợ đọng thuế.
Nguyễn Trọng Bảo