Đưa hoạt động kinh doanh đa cấp vào khuôn khổ

(GLO)- Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hình thức hoạt động có điều kiện theo quy định của pháp luật. Thời gian qua, ngành chức năng đã tăng cường công tác quản lý nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp bán hàng đa cấp phát triển, đồng thời ngăn chặn các hoạt động theo phương thức đa cấp trái phép.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 12 doanh nghiệp bán hàng đa cấp đăng ký hoạt động gồm: Công ty TNHH một thành viên New Image Việt Nam, Công ty TNHH AMWAY Việt Nam, Công ty TNHH Best World Việt Nam, Công ty TNHH một thành viên Herbalife Việt Nam, Công ty TNHH Nu Skin Enterprises Việt Nam, Công ty TNHH Thương mại Lô Hội, Công ty TNHH Unicity Marketing Việt Nam, Công ty TNHH Siberian Health Quốc tế, Công ty TNHH Oriflame Việt Nam, Công ty TNHH Total Swiss Việt Nam, Công ty TNHH Gcoop Việt Nam, Công ty TNHH Seacret. Trong đó, 11 doanh nghiệp ủy quyền cho các cá nhân có hộ khẩu thường trú tại Gia Lai làm người đại diện, 1 doanh nghiệp có chi nhánh tại Gia Lai. Ngành hàng kinh doanh chủ yếu của các doanh nghiệp là thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thực phẩm, hàng tiêu dùng… Tổng số nhà phân phối trên địa bàn tỉnh hơn 3.000 người; doanh thu năm 2021 ước đạt 70 tỷ đồng.

Công ty TNHH Thương mại Lô Hội là doanh nghiệp bán hàng đa cấp duy nhất có chi nhánh đặt tại Gia Lai. Bà Lê Thị Huyên-quản lý Chi nhánh-cho biết: Các sản phẩm của Công ty hiện đang phân phối ra thị trường có 3 nhóm chính gồm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm, hàng tiêu dùng. Doanh thu của Chi nhánh bình quân đạt khoảng 13 tỷ đồng/năm. Hoạt động kinh doanh của Chi nhánh được quản lý bởi các ngành chức năng. Cùng với đó, công tác đào tạo tập huấn kiến thức về sản phẩm, pháp luật về bán hàng đa cấp được Chi nhánh thực hiện thường xuyên. “Tuy nhiên, hiện nay, rất nhiều người dân đang hiểu sai loại hình kinh doanh đa cấp nên không muốn tham gia cũng như không tin dùng sản phẩm. Đó là lý do vì sao năm 2013, khi Chi nhánh mới thành lập đã thu hút hơn 500 người tham gia mạng lưới kinh doanh, nhưng đến thời điểm này chỉ còn có 10 người. Đây là khó khăn chung của những công ty đa cấp chân chính”-bà Huyên nêu thực tế.

Ông Phạm Văn Binh-Giám đốc Sở Công thương-đánh giá: Thời gian gần đây, các doanh nghiệp bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh cơ bản tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, chưa phát hiện vụ vi phạm nào về hành vi tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo, giới thiệu các loại hình đa cấp biến tướng, không phép, lợi dụng mô hình kinh doanh theo phương thức đa cấp để lừa đảo, trục lợi, cũng như việc cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, quảng cáo tính năng, công dụng của hàng hóa sai quy định. Hiện nay, các quy định của pháp luật về lĩnh vực kinh doanh theo phương thức đa cấp đã siết chặt hơn như yêu cầu các tổ chức, cá nhân chỉ được phép tổ chức tại địa phương sau khi có xác nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp bằng văn bản của Sở Công thương. Cũng nhờ đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, cảnh báo về hoạt động bán hàng đa cấp nên người dân đã ý thức được các rủi ro khi tham gia vào các hoạt động bán hàng đa cấp biến tướng. Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh đa cấp không phép và kinh doanh dịch vụ sử dụng mô hình trả thưởng đa cấp như đầu tư tài chính, tiền ảo, dịch vụ giáo dục, đào tạo, đặc biệt là hoạt động lợi dụng mô hình kinh doanh đa cấp để thực hiện các hoạt động huy động tài chính trái phép, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên địa bàn vẫn còn. Các cơ quan chức năng đang theo dõi, giám sát chặt chẽ hoạt động này.

Theo ông Binh, bên cạnh những thuận lợi thì hiện nay, do chưa có quy chế phối hợp giữa các cơ quan trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp nên công tác phối hợp, thông tin, quản lý, xử lý giữa các cơ quan chức năng, địa phương còn hạn chế. Với đặc thù của mô hình này, việc quảng cáo, thông tin, bán sản phẩm cho người tiêu dùng được các công ty thực hiện thông qua mạng lưới các nhà phân phối bằng phương thức quảng cáo truyền miệng, do đó khó kiểm soát tính chính xác của thông tin đến người tiêu dùng. Bên cạnh đó, hầu hết đơn vị khi phát triển mạng lưới hoạt động bán hàng đa cấp đến các địa phương thường không đăng ký địa chỉ giao dịch, người tham gia bán hàng đa cấp theo hình thức cơ động, tư vấn bán hàng tận nhà, tận nơi thông qua các mối quan hệ bạn bè, bà con. Do đó, các cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng chức năng cũng không có nhiều thông tin để kiểm tra, kiểm soát hoạt động này.

Để đưa hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp vào khuôn khổ, Sở Công thương đã ban hành kế hoạch về việc thực hiện Đề án nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Mục tiêu của Đề án là phổ biến các quy định về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp; rà soát, tổng hợp những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp; đồng thời, thiết lập kênh thông tin tiếp nhận phản ánh, tố cáo về các hình thức đa cấp biến tướng tại địa phương cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.
 

 VŨ THẢO