Trong những ngày tới nếu không có mưa thì huyện Kbang sẽ có hàng chục ha cây trồng vụ Đông Xuân thiếu nước tưới. Huyện đã tập trung nhiều giải pháp trong đó có việc chuyển đổi một số diện tích cây trồng, đưa cán bộ khuyến nông về bám cơ sở, tập trung nạo vét kênh mương, dự phòng kinh phí…
Đến nay, toàn huyện Kbang đã gieo trồng được 4.931 ha cây trồng vụ Đông Xuân, trong đó có 787 ha lúa nước, hơn 1.200 ha bắp, 389 ha mì… tập trung chủ yếu ở các xã Kông Lơng Khơng, Đak Hlơ, Tơ Tung, Sơ Pai.
Huyện đã chủ động chuyển đổi một số diện tích cây trồng cần nhiều nước và không chủ động được nước sang trồng các cây khác. Hơn 10 ha lúa nước ở các xã phía Bắc huyện đã chuyển sang trồng cây ngắn ngày như: Bắp (1.200 ha), mì (400 ha), mía trồng mới (1.500 ha)... Đây là những cây trồng có khả năng sinh trưởng, phát triển tốt, cho thu nhập cao, đặc biệt là khả năng chống hạn.
 |
| Ảnh: Lê Nam |
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trường-Phó Chủ tịch UBND huyện Kbang cho biết: Dự báo vụ sản xuất này sẽ khó khăn trong việc chống hạn nên huyện đã chỉ đạo và triển khai nhiều giải pháp cụ thể. Huyện cũng đã dự trù kinh phí cấp cho nhân dân mua dầu chạy máy bơm tưới nước. Đồng thời thành lập các đoàn công tác thường xuyên về cơ sở giúp nhân dân thực hiện tốt kế hoạch gieo trồng.
Vụ Đông Xuân 2010-2011, toàn huyện Chư Prông gieo trồng 1.374 ha, trong đó lúa 990 ha, còn lại là dưa hấu, rau xanh và đậu đỗ các loại. Theo báo cáo mới nhất đến thời điểm này, diện tích cây trồng bị hạn của huyện đã lên tới hơn 2.398 ha. Trong đó, hơn 707 ha diện tích lúa (mất trắng 325 ha), 1.693 ha cây công nghiệp dài ngày bị thiếu nước tưới nghiêm trọng. Diện tích cây trồng bị hạn và mất trắng sẽ còn tiếp tục gia tăng nếu trong một vài ngày tới vẫn không có mưa. Bởi theo khảo sát thực tế, mực nước tại các hồ, đập dâng xuống thấp và sông suối, ao hồ hiện đã cạn kiệt.
Hai địa phương có diện tích lúa Đông Xuân lớn nhất và được xem là vựa lúa của huyện là xã Ia Lâu và Ia Piơr cũng đang trong cơn đại hạn. Ia Lâu có 80 ha mất trắng) và Ia Piơr có 88 ha bị mất trắng. Toàn bộ diện tích phía dưới công trình đập dâng Ia Lâu suối Ia Glai của 2 xã Ia Lâu và Ia Piơr là 264 ha không còn nước tưới và có khả năng mất trắng. Hay như tại xã Ia Boòng vụ gieo trồng 48 ha lúa nước thì đã bị mất trắng hoàn toàn.
Ông Ngô Văn Trường-Chủ tịch UBND xã Ia Boòng cho hay: Chưa năm nào địa phương lại bị hạn nặng như vậy. Lúa Đông Xuân coi như trắng tay. Diện tích lúa trên đa số là của đồng bào dân tộc thiểu số thuộc các làng Nhat, Klũh, Klăh, Sơr vốn dựa vào cây lúa là chính. Chuyện thiếu đói của bà con nông dân trong thời gian tới, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số là rất lớn…
Ngay tại thị trấn Chư Prông, dù được hưởng lợi trực tiếp từ hồ thủy lợi của huyện nhưng cũng có đến 35 ha lúa bị hạn (mất trắng khoảng 25 ha). Một số xã bị hạn khác là: Ia Phìn (50 ha), Ia Bang (40 ha), Ia Mơr (45 ha), Bình Giáo (40 ha)…
Không chỉ lúa Đông Xuân mà hơn 463 ha hồ tiêu và hơn 1.228 ha cà phê cũng bị hạn và thiếu nước tưới trầm trọng. Anh Nguyễn Văn Hòa-làng Klũh, nói: Nhà trồng hơn 1 ha cà phê mà đến nay vẫn chưa tưới xong đợt I. Do cứ tưới khoảng 1 tiếng đồng hồ lại phải nghỉ để chờ nước lên. Nước tại các con suối giờ đã bị khô hết rồi. Ở đây có nhiều người tưới 1 ha cà phê mất hơn nửa tháng cũng tưới chưa xong, thậm chí không có nước, đành phó mặc cho trời.
Trước thực trạng trên, huyện Chư Prông đã triển khai một số giải pháp nhằm cứu cây trồng. Ông Nguyễn Văn Gặp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Prông cho biết: Huyện hướng dẫn, chỉ đạo cho các địa phương sử dụng nguồn nước hợp lý, tận dụng các nguồn nước từ các khe suối, ao, hồ để tưới. Khuyến khích người dân nạo vét giếng, ao, hồ để trữ nước phục vụ tưới cho cây trồng.
Huyện cũng hướng dẫn người dân các biện pháp chống hạn như tủ ẩm cho cây, khoanh vùng bị hạn, đánh giá đúng thực trạng mực nước tại các công trình thủy lợi để chủ động với những diện tích không có khả năng phục hồi, tập trung nước cho những diện tích còn có khả năng để tránh tốn công, lãng phí.
Đề xuất hỗ trợ cho các địa phương dầu Diezel để phục vụ cho việc chống hạn. Đề nghị Sở Nông nghiệp và PTNT nhanh chóng hoàn chỉnh hệ thống kênh mương tiếp nước từ hồ Plei Pai qua kênh N2t để chống hạn tại 2 xã Ia Lâu và Ia Piơr.
Vĩnh Hoàng- Lê Nam
