(GLO)- Ngược với kết quả xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm 2013 với 47 triệu USD, đạt 12% kế hoạch và tăng gần 36% so với cùng kỳ năm ngoái thì những tháng tiếp theo kim ngạch xuất khẩu của Gia Lai giảm dần và giảm mạnh vào tháng 5. Theo đó kim ngạch xuất khẩu 5 tháng đầu năm 2013 chỉ đạt 105,07 triệu USD, bằng 26,94% kế hoạch, giảm 49,53% so với cùng kỳ năm 2012.
Theo lãnh đạo Sở Công thương thì việc xuất khẩu của hầu hết các mặt hàng đều giảm cả về lượng lẫn giá trị. Trong đó, một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh như cà phê, cao su… gặp nhiều khó khăn nhất. Cụ thể, mặt hàng cà phê trong 5 tháng chỉ xuất khẩu được 31.012 tấn (tương đương 66,21 triệu USD), giảm 56,51% về lượng và 54,68% giá trị; mặt hàng cao su đạt 3.200 tấn (tương đương 8,52 triệu USD), giảm 35,57% về lượng và 50,81% giá trị; mì lát đạt 23.311,72 tấn (tương đương 6,07 triệu USD), giảm 67,07% về lượng và 64,06% giá trị; gỗ tinh chế đạt 2,529 triệu USD, giảm 54,88%; hàng khác đạt 21,73 triệu USD giảm 2,36%.
 |
| Sản xuất, chế biến tinh bột mì. Ảnh: L.L |
Lý giải nguyên nhân kim ngạch xuất khẩu giảm mạnh, ông Huỳnh Ngọc Tục-Giám đốc Sở Công thương cho rằng có 2 nguyên nhân chính. Nguyên nhân khách quan là do suy giảm kinh tế, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, biểu hiện cung lớn hơn cầu và đặc biệt là giá cả thị trường thế giới có nhiều biến động. Điển hình như mặt hàng cà phê lên xuống liên tục và hiện giá thị trường chỉ còn 40.200 đồng/kg gây bất lợi cho các đơn vị kinh doanh, xuất khẩu.
Còn nguyên nhân chủ quan là do tình hình tranh mua tranh bán của các doanh nghiệp làm xuất khẩu. Một số doanh nghiệp ngoài tỉnh đến địa bàn lập chi nhánh thực hiện mua, bán xong là giải thể gây thất thoát thuế cho tỉnh. Thậm chí có trường hợp doanh nghiệp lợi dụng chính sách của Nhà nước về giảm thuế, giãn thuế để “phá giá” bằng cách mua với giá cao hơn khiến những doanh nghiệp xuất khẩu lớn (doanh nghiệp FDI) và doanh nghiệp địa phương khó cạnh tranh.
Chẳng hạn như trường hợp Công ty TNHH Louis Dreyfus-đơn vị chủ lực trong xuất khẩu cà phê của tỉnh, do bị ảnh hưởng bởi tình hình thương nhân tranh mua tranh bán, doanh nghiệp đã không mua được hàng, nên sản lượng cà phê xuất khẩu của doanh nghiệp giảm hơn 60% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp địa phương cũng giảm sản lượng xuất khẩu đáng kể như: Xí nghiệp tư doanh Hoa Trang giảm 49%, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp giảm 52%, Công ty TNHH Trung Hiếu giảm 55%...
| Ông Huỳnh Ngọc Tục cho biết: Sở đang phối hợp với các ngành tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị xuất khẩu, đặc biệt là nguồn vốn vay ngân hàng. Ngăn chặn tình trạng tranh mua, tranh bán; tăng cường biện pháp kiểm tra, kiểm soát thị trường. Song song đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cần đẩy mạnh hơn nữa các biện pháp giao thương với các đối tác, cập nhật kịp thời tình hình quốc tế… |
Tương tự, giá cao su xuất khẩu cũng giảm liên tục khiến sản lượng xuất khẩu của các đơn vị giảm mạnh. Trong đó, Công ty TNHH một thành viên Cao su Chư Pah và Mang Yang, cùng các đơn vị thuộc Binh đoàn 15 đều không xuất khẩu làm giảm hơn 2.000 tấn. Một số công ty khác tuy có xuất khẩu nhưng sản lượng khá khiêm tốn, cụ thể: Công ty TNHH một thành viên Cao su Chư Sê giảm 33%, Công ty TNHH một thành viên Cao su Chư Prông giảm 11%...
Kim ngạch xuất khẩu giảm mạnh nhưng theo ông Tục thì sản lượng tồn kho của tỉnh là không đáng kể, bởi hiện nay đã là thời điểm cuối niên vụ nên lượng cà phê trong dân không còn nhiều, hơn nữa sản lượng cà phê năm nay đạt thấp chỉ bằng 70% niên vụ 2011-2012. Trong khi mặt hàng cao su chủ yếu lại chuyển sang kinh doanh nội địa và hiện vẫn chưa vào vụ khai thác.
Các mặt hàng khác như đường, tinh bột mì đều có mức tiêu thụ tốt; một số mặt hàng khác như xi măng do thị trường tiêu thụ chậm nên sản xuất cầm chừng (nhu cầu đến đâu sản xuất đến đó). Đối với các mặt hàng thuộc ngành công nghiệp chế biến, hàng tiêu dùng việc tồn kho càng khó xảy ra vì hầu hết đều không sản xuất tại Gia Lai mà chủ yếu nhập từ nơi khác, do đó các đơn vị kinh doanh chỉ nhập theo nhu cầu thị trường...
Lê Lan
