Lãi suất vay sẽ giảm để kích tăng trưởng tín dụng?

Kết quả cuộc điều tra Xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng quý 4/2020 vừa được Vụ Dự báo, Thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) công bố cho thấy phần lớn các Tổ chức Tín dụng (TCTD) đều dự báo mặt bằng lãi suất huy động lẫn cho vay được kỳ vọng giảm giảm 0,1% trong quý 4/2020.

Thực tế ghi nhận từ thị trường, lãi suất kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng ở một số ngân hàng chỉ còn từ 3,1-3,6%/năm, thấp hơn nhiều so với trần quy định 4%. Tính từ đầu tháng 10 đến nay, sau khi Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh giảm hàng loạt lãi suất điều hành, lãi suất tiền gửi tại nhiều ngân hàng tiếp tục đi xuống. Tại một vài ngân hàng, lãi suất gửi tiết kiệm kỳ hạn 1-2 tháng đã về dưới 3%/năm…

Từ đầu tháng 10, một số ngân hàng cũng bắt đầu công bố gói vay với lãi suất ưu đãi để “kích cầu” tín dụng cuối năm. Đơn cử như VPBank vừa công bố gói lãi suất cho vay kinh doanh chỉ từ 5,99%/năm, áp dụng từ nay đến hết 31.12.2010 cho khách hàng cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình.

Tương tự, MBBank cũng đang áp dụng lãi suất cho vay kinh doanh từ 6,8%/năm với hạn mức 80% nhu cầu vốn trong thời hạn tối đa 180 tháng. Không chỉ các NHTM cổ phần mà ngân hàng quốc doanh như Agribank cũng vừa công bố giảm thêm lãi suất lần thứ 4 trong năm 2020, với mức giảm thêm 0,3%/năm từ ngày 1.10.2020.

Cụ thể, Agribank giảm lãi suất gồm: lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa 4,5%/năm; lãi suất cho vay trung, dài hạn tối thiểu 7,5%/năm. Vietcombank cũng công bố gói cho vay khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) với lãi suất kinh doanh từ 5,9%/năm, áp dụng cho các khoản giải ngân mới từ ngày 13.10. Các khoản vay tiêu dùng cũng được ưu đãi cố định lãi suất trong 6 hoặc 12 tháng đầu tiên với lãi suất từ 6,79%/năm.

Theo khảo sát mới nhất của Vụ Dự báo-Thống kê, bên cạnh kỳ vọng giảm lãi suất huy động, có hơn 50% tổ chức tín dụng cũng kỳ vọng nhu cầu vay vốn của khách hàng sẽ tăng trở lại. Cụ thể, dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng được các TCTD kỳ vọng tăng 4,7% trong Quí 4/2020 và tăng 11,4% trong năm 2020.

Hiện nay, mặc dù nguồn vốn và thanh khoản của hệ thống tín dụng dồi dào, nhưng do cầu tín dụng còn rất yếu khiến tín dụng tăng chậm. Báo cáo cập nhật triển vọng ngân hàng năm 2020 của công ty chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) cho rằng sự sụt giảm tăng trưởng tín dụng còn đến từ việc các ngân hàng cẩn trọng hơn trong việc cho vay. Trong đó tăng trưởng chủ yếu tập trung ở nhóm doanh nghiệp lớn và trái phiếu doanh nghiệp, nhằm hạn chế rủi ro nợ xấu.

Nhiều phân tích chỉ ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay sẽ khó đạt được mức hai con số. Công ty chứng khoán SSI trong báo cáo phân tích ngành ngân hàng dự báo tăng trưởng trong khoảng 7,5-8,5%. BSC cũng hạ dự báo tăng trưởng tín dụng năm nay xuống mức 9% so với 10,5% trong báo cáo trước đó.

Tính riêng sáu tháng đầu năm, tín dụng của khách hàng doanh nghiệp lớn (CIB) đã tăng trưởng mạnh hơn tín dụng bán lẻ và doanh nghiệp khối SMEs, "tuy nhiên chúng tôi nhận thấy đây chỉ là yếu tố tạm thời và xu hướng này sẽ đảo ngược sau COVID-19”, báo cáo SSI nhấn mạnh.

Cũng theo phân tích này, tăng trưởng tín dụng dự báo sẽ phục hồi vào năm sau, lên mức 9-10%, chủ yếu nhờ đầu tư công được đẩy mạnh trong năm 2021. "Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là chất xúc tác tạo điều kiện thúc đẩy tăng trưởng trong nhiều lĩnh vực cũng như tất cả các nhóm khách hàng từ doanh nghiệp lớn, SMEs và cá nhân, giúp nhu cầu vay phục hồi”, SSI nêu quan điểm.