Đoàn đại biểu Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM do đồng chí Nguyễn Hồ Hải, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM, làm Trưởng đoàn, đã đến dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ đồng chí Trần Phú tại Di tích Quốc gia Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán (trong khuôn viên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới).
 |
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải cùng các thành viên đoàn thành kính dâng hương tưởng nhớ đồng chí Trần Phú. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Đồng chí Nguyễn Hồ Hải cùng các thành viên trong đoàn đã thành kính dâng hoa, dâng hương và dành phút mặc niệm tưởng nhớ, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của đồng chí Trần Phú, Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam) và các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
 |
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải cùng các thành viên đoàn thành kính dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ đồng chí Trần Phú. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Khu trại giam Nhà thương Chợ Quán (nay là Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, TPHCM) từng là nơi giam giữ nhiều chiến sĩ cách mạng trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Trong đó, có đồng chí Trần Phú. Tại phòng biệt giam A3, đồng chí Trần Phú đã hy sinh vào ngày 6-9-1931.
 |
Các thành viên đoàn thành kính dâng hương tưởng nhớ đồng chí Trần Phú tại Khu trại giam Nhà thương Chợ Quán. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Đồng chí Trần Phú là nhà lãnh đạo trẻ tuổi, đầy tài năng, người chiến sĩ cộng sản kiên trung và người con ưu tú của dân tộc Việt Nam. Đồng chí Trần Phú sinh ngày 1-5-1904 tại làng An Thổ, tổng An Sơn, phủ Tuy An (nay là thôn An Thổ, xã An Dân, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên).
Mùa xuân năm 1927, đồng chí Trần Phú được cử sang học tập tại trường Đại học Phương Đông của Quốc tế Cộng sản ở Matxcơva (Liên Xô cũ). Tốt nghiệp Đại học Phương Đông loại xuất sắc, tháng 11-1929, đồng chí được Quốc tế Cộng sản cử về nước hoạt động, được Đảng giao nhiệm vụ chuẩn bị dự thảo Luận cương Chính trị.
Tại Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng (họp tại Hương Cảng, Trung Quốc) vào tháng 10-1930, đồng chí Trần Phú thay mặt Ban Chấp hành Trung ương lâm thời trình bày Luận cương Chính trị của Đảng và được bầu làm Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Đông Dương và chính là Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.
 |
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải cùng các thành viên đoàn tham quan khu nhà giam đồng chí Trần Phú năm xưa. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Trên cương vị Tổng Bí thư, đồng chí Trần Phú đã có nhiều đóng góp to lớn về chính trị, tư tưởng và tổ chức trong công tác xây dựng Đảng. Trong giai đoạn này, các tổ chức, phong trào khí thế cách mạng bùng lên mạnh mẽ, tạo ra cao trào cách mạng 1930-1931, mà đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh.
 |
Dòng chữ do các chiến sĩ cách mạng viết trên tường phòng giam. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Đồng chí Trần Phú bị thực dân Pháp bắt vào tháng 4-1931, bị giam giữ ở nhiều trại giam và bị tra tấn với nhiều cực hình nên sức khỏe suy kiệt. Do muốn duy trì sự sống của đồng chí Trần Phú để khai thác những bí mật của Đảng, nên cuối tháng 8-1931 thực dân Pháp đã đưa đồng chí đến trại giam trong Bệnh viện Chợ Quán để điều trị bệnh.
 |
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải dâng hương đồng chí Trần Phú. Ảnh: VIỆT DŨNG |
Tuy nhiên, sức khỏe của đồng chí Trần Phú ngày càng yếu đi và nguy kịch. Đến chiều ngày 6-9-1931, đồng chí Trần Phú đã trút hơi thở cuối cùng.
Di tích Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán đã được Bộ Văn hóa xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia theo Quyết định số 1288-VH/QĐ ngày 16-11-1988.
Ngày 28-12-2023, TPHCM đã khởi công Dự án trùng tu, tôn tạo Di tích lịch sử Quốc gia Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán (giai đoạn 1) khi nơi này có nhiều hạng mục xuống cấp.
Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 của dự án gần 34 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách thành phố. Di tích được tu bổ, tôn tạo nhà giam theo nguyên trạng, quy mô 822 m2 trong khu đất di tích với diện tích hơn 2.211m2. Công trình tu bổ, tôn tạo đã hoàn thành vào cuối tháng 4-2024 nhân dịp kỷ niệm 120 năm Ngày sinh của đồng chí Trần Phú.
