Minh chứng rõ nhất là để thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), suốt mấy thập niên qua, chúng ta sử dụng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp (DN), thuế xuất - nhập khẩu, các khoản thu liên quan đến đất đai... Kết quả là VN đã đạt được những thành tựu rất lớn trong việc thu hút vốn ngoại vào phát triển đất nước. Tính đến hết tháng 8.2024, cả nước có 41.142 dự án đầu tư nước ngoài còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 491,39 tỉ USD. Trong 8 tháng năm 2024, thu hút vốn FDI cũng là mảng màu tươi sáng trong bức tranh kinh tế VN với gần 21 tỉ USD. Tương tự, muốn tăng trưởng xanh thì phải ưu đãi cho các dự án sản xuất sạch, phải có dòng tín dụng xanh để thúc đẩy DN theo xu hướng này. Không chỉ ở VN, các nước trên thế giới cũng tương tự. Để phát triển các phương tiện giao thông điện, hầu hết các quốc gia đều mạnh tay ưu đãi cho cả DN sản xuất lẫn người sử dụng xe điện.
Nhìn từ thực tiễn trên, nhà ở xã hội (NOXH) là lĩnh vực chúng ta luôn khẳng định ưu tiên phát triển nhưng kết quả còn hết sức khiêm tốn, lý do lớn nhất có lẽ là do ưu đãi chưa đủ hấp dẫn. Ví dụ như lãi suất, hầu như chúng ta chưa có gói tín dụng ưu đãi đột phá nào cho phân khúc này. Hiện tại, đa số các gói vẫn đang trong diện đề xuất, lấy ý kiến. Một số gói đã thực hiện như gói 120.000 tỉ đồng thì lãi suất cao ngang, thậm chí hơn cả lãi suất thương mại. Chưa kể rủi ro vì lãi suất chỉ cố định trong vài năm rồi thả nổi khiến ngay cả người có nhu cầu cũng không dám vay. Bên cạnh đó, thủ tục đầu tư vào NOXH đã được phản ánh rất nhiều lần là còn phức tạp, mất thời gian, nhiêu khê không kém các dự án nhà ở thương mại. Vậy thì chúng ta làm sao có thể đẩy mạnh phân khúc này?
Trong một kiến nghị bền bỉ, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) mới đây tiếp tục đề xuất về ưu đãi lãi suất cho NOXH nói chung, đặc biệt là NOXH chỉ dành cho thuê ở. Đây không biết là lần thứ bao nhiêu, HoREA lên tiếng về vấn đề này. Bởi nhìn từ các lĩnh vực đã gặt hái kết quả từ chính sách ưu đãi phù hợp; nhìn từ thực trạng phát triển NOXH; nhìn từ nhu cầu thị trường và tâm huyết của Chính phủ, các DN, các chuyên gia... có thể thấy chúng ta cần gia tăng ưu đãi cho NOXH ở cả 2 đầu: DN xây dựng cũng như người mua. Gia tăng ưu đãi ở đây cụ thể là về cả lãi suất, thuế, đất và đặc biệt là tháo bỏ vướng mắc thủ tục thì mới có thể đẩy nhanh xây dựng NOXH. Còn nếu vẫn nửa vời như hiện nay, thì rất khó.
Bộ Xây dựng báo cáo gì với Thủ tướng về 1 triệu nhà ở xã hội?
Điều chỉnh lãi suất cho vay nhà ở xã hội: Đảm bảo cân đối nhiều yếu tố
NOXH dành cho người nghèo đô thị, công nhân, người thu nhập thấp... là chủ trương lớn của Chính phủ. Ba luật mới liên quan đến bất động sản vừa có hiệu lực cũng đã tháo gỡ khá nhiều vướng mắc về thủ tục. Cũng chưa bao giờ nhiều nhà phát triển bất động sản nhiệt huyết tham gia như hiện nay. Có thể nói, hầu hết các điều kiện cần và đủ đã có, nhưng cái quan trọng nhất, tiên quyết đầu tiên và cuối cùng vẫn là chính sách ưu đãi. Ưu đãi thế nào đủ để hấp dẫn các nguồn vốn đầu tư vào lĩnh vực này; ưu đãi thế nào để NOXH có giá cả phù hợp với đối tượng khách hàng của phân khúc này và để phát triển NOXH như quyết tâm mà Đảng và Chính phủ đề ra.
Đặt trong bối cảnh đó, nếu NOXH chưa thể phát triển như mong muốn, hãy xem lại chính sách ưu đãi cho phân khúc này đã đủ hay chưa để từ đó cân đối cho phù hợp.
Theo Nguyên Khanh (TNO)
