Theo báo cáo tài chính của các ngân hàng, năm 2024 chứng kiến bức tranh nhân sự đầy biến động khi nhiều ngân hàng đồng loạt cắt giảm nhân viên.
Trong đó, BIDV cắt giảm nhiều nhất với 1.107 nhân viên, VIB đứng thứ hai khi giảm 476 nhân sự, Sacombank cũng gây chú ý khi giảm 354 nhân viên. Một số ngân hàng khác như ACB, TPBank, ABBank, Nam A Bank và KienlongBank cũng thu hẹp quy mô.
Đáng chú ý, Công ty Tài chính Cổ phần Tín Việt (VietCredit) ghi nhận biến động nhân sự khá lớn. Cụ thể, số lượng nhân viên của công ty vào cuối năm 2024 chỉ còn 181 người, giảm 1.146 người, tương đương cắt giảm hơn 86% nhân sự.
Theo diễn giải của các nhà băng, việc cắt giảm nhân sự chủ yếu xuất phát từ quá trình số hóa và tái cấu trúc, giúp ngân hàng tối ưu vận hành. Trong khi một số nhà băng giảm mạnh ở bộ phận truyền thống, họ vẫn liên tục tuyển dụng nhân sự cho các mảng chiến lược như công nghệ và tài chính số.
Tuy nhiên, ở góc độ các nhà kinh tế, ngành ngân hàng đang chứng kiến những thay đổi đáng kể trong mô hình hoạt động.
Với sự phát triển mạnh mẽ của AI và tự động hóa, ngành ngân hàng đang đứng trước cơ hội tối ưu nguồn lực bằng công nghệ. Điều này khiến nhiều nhân viên lo ngại về tương lai nghề nghiệp của mình khi AI dần thay thế các công việc truyền thống.
Hiện nhiều ngân hàng đã và đang ứng dụng AI vào các quy trình quan trọng như:
Dịch vụ khách hàng: Chatbot AI có thể trả lời câu hỏi, hỗ trợ giao dịch, xử lý khiếu nại mà không cần sự can thiệp của con người.
Xử lý hồ sơ tín dụng: Hệ thống AI giúp đánh giá, xét duyệt khoản vay nhanh hơn và chính xác hơn, thay thế phần lớn công việc của nhân viên xét duyệt hồ sơ.
Phát hiện gian lận: AI có khả năng phân tích hàng triệu giao dịch mỗi giây để phát hiện các hành vi đáng ngờ.
Với sự phát triển này, nhiều công việc trong ngân hàng có nguy cơ bị cắt giảm, đặc biệt là các vị trí như giao dịch viên, nhân viên nhập liệu và nhân viên hỗ trợ khách hàng.
Tuy vậy, cũng có những công việc vẫn khó bị AI thay thế
Dù AI có thể tự động hóa nhiều nhiệm vụ nhưng vẫn có những công việc trong ngân hàng mà con người đóng vai trò không thể thay thế:
Chuyên viên tư vấn tài chính và đầu tư: AI có thể phân tích dữ liệu nhưng con người vẫn cần thiết để tư vấn dựa trên nhu cầu cụ thể của từng khách hàng.
Quản lý quan hệ khách hàng: Việc xây dựng niềm tin, đàm phán và phát triển quan hệ với khách hàng lớn vẫn đòi hỏi yếu tố con người.
Phân tích rủi ro và chiến lược: AI có thể đưa ra các mô hình dự báo nhưng quyết định cuối cùng vẫn phụ thuộc vào sự phân tích của các chuyên gia.
Theo bà Trương Thiên Kim, Phó Giám đốc Dịch vụ tư vấn tuyển dụng, Adecco Việt Nam, các nhà băng và các tổ chức tài chính là những đơn vị tiên phong trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Khi AI thâm nhập vào quy trình làm việc trong mọi ngành và tác động tích cực của AI ngày càng rõ ràng, mọi cá nhân và tổ chức sẽ tìm cách khai thác khả năng của AI để có lợi thế cạnh tranh.
Như vậy, công nghệ đặt ra cơ hội và thách thức. Doanh nghiệp có cơ hội mở rộng quy mô hoạt động, tối ưu hoá nguồn lực, trong khi người lao động có năng lực lại có cơ hội tốt hơn. Những người chưa phù hợp với hoạch định của doanh nghiệp trong thời điểm này cũng có nhiều cơ hội khác trong thị trường khi hàng loạt doanh nghiệp khác đang gia tăng tuyển dụng.
"Nhân sự ngành tài chính có cơ hội nhiều hơn so với ngành khác nếu buộc phải tìm công việc mới. Bởi vì, ngành tài chính luôn đào tạo con người làm việc chuyên nghiệp, vững nghiệp vụ và ứng dụng nhiều công nghệ vào làm việc. Điều đó sẽ giúp cho ứng viên bước ra từ ngành tài chính có lợi thế hơn ngành khác" - bà Kim nói.
Theo ông Nguyễn Hữu Quang, Tổng Giám đốc Ngân hàng số Cake by VPBank, các ngân hàng không chỉ là các tổ chức tài chính, họ đang trở thành các công ty công nghệ theo đúng nghĩa của nó. Hiện những công việc công nghệ hấp dẫn nhất đang ngày càng xuất hiện trong các ngân hàng và tổ chức tài chính.
Sự thay đổi này được thúc đẩy bởi việc áp dụng nhanh chóng các công nghệ tiên tiến như AI, điện toán đám mây và blockchain - những công nghệ đang định hình lại bộ mặt của ngành tài chính.
Khi các ngân hàng và tổ chức tài chính phát triển thành các doanh nghiệp dẫn đầu bởi công nghệ, nhu cầu về các chuyên gia công nghệ lành nghề đang tăng vọt, từ kỹ sư phần mềm, nhà khoa học dữ liệu đến các chuyên gia AI và an ninh mạng đều có nhu cầu lớn.
Tuy vậy, thực tế việc tìm được những nhân sự phù hợp hiện là một thách thức. Đa số doanh nghiệp trong ngành ưu tiên đào tạo nội bộ nhưng chi phí lớn, nhiều ngân hàng lớn chọn hướng tuyển lao động Việt kiều có sẵn kinh nghiệm.
Anh Ngô Thanh Phú, trưởng bộ phận kinh doanh của một ngân hàng thương mại vừa nghỉ việc cho rằng cơ hội việc làm cho những nhân sự ngành tài chính cũng rộng mở bởi nhiều lý do. Thứ nhất ngành tài chính gần và gắn liền với ngành bảo hiểm và bất động sản, nên nhiều người chọn rẽ sang làm những công việc này khi rời nhà băng.
Tiếp đến là bộ phận/phòng tài chính-kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, họ cũng rất cần những người có kinh nghiệm để thúc đẩy năng lực tài chính DN tốt hơn. Bên cạnh đó là cơ hội dành cho những bạn trẻ có kinh nghiệm làm ngân hàng đi học thêm những khoá nâng cao về công nghệ để tái hoà nhập việc làm đúng chuyên môn. Những nhân sự ngân hàng lớn tuổi thì có thể tự kinh doanh bởi họ đã có nền tảng về tài chính và kinh nghiệm, mối quan hệ,...
Theo G.Nam (NLĐO)