Ngày 1-6, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, 1 lãnh đạo TAND tỉnh Đắk Nông cho biết các cơ quan tiến hành tố tụng đang chờ kết luận của VKSND Tối cao về quyết định đình chỉ điều tra các vụ án vừa qua. Sau khi có kết luận cuối cùng của VKSND Tối cao, các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Đắk Nông sẽ tập trung giải quyết dứt điểm.
Oan sai vì hình sự hóa quan hệ dân sự
Luật sư Bùi Quang Tuấn (Đoàn luật sư tỉnh Đắk Nông) cho biết đang làm các thủ tục để yêu cầu bồi thường cho ông Đỗ Văn Hùng (61 tuổi, ngụ quận 8, TP HCM) - người bị khởi tố, bắt tạm giam oan sai.
 |
| Ông Đỗ Văn Hùng (trái) vui mừng cùng luật sư sau khi được trả tự do |
Theo nội dung vụ án, năm 2011, ông Hùng nhận chuyển nhượng 1 lô đất của ông N.Q.H. (ngụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) tại xã Đắk Ha (huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông) để trừ nợ. Do ông H. không dẫn đi nên ông Hùng nhờ một người ở tỉnh Đắk Nông giúp đỡ tìm đất. Sau khi mọi người đến xem lô đất này, ông Hùng đã đưa cho ông N.V.Đ. (người môi giới) bản sao 2 sổ đỏ nhờ kiếm người bán.
Năm 2012, ông N.H.T. đã mua lô đất của ông Hùng và khi bàn giao thực địa có sự tham gia của cán bộ địa chính xã Đắk Ha. Tuy nhiên, khi ông T. tiến hành xây dựng trên lô đất thì bị một người gửi đơn khiếu nại mới phát hiện bán nhầm đất.
Sau khi nhận được đơn tố cáo của ông T. ngày 13-5-2014, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Nông đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam ông Hùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Ngày 29-9-2014, TAND tỉnh Đắk Nông tuyên phạt ông Hùng 14 năm tù. Sau khi tuyên án, ông Hùng không kháng cáo và viện kiểm sát cũng không kháng nghị.
Tuy nhiên, đến ngày 26-1-2015, bà Phùng Thị Minh Nguyệt (vợ ông Hùng) có đơn khiếu nại theo thủ tục giám đốc thẩm với lý do chồng bị kết án oan. Tháng 9-2016, Chánh án TAND Tối cao kháng nghị bản án. Sau đó, TAND Cấp cao tại TP HCM xử giám đốc thẩm và quyết định hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại. Tháng 7-2018, VKSND tỉnh Đắk Nông tiếp tục ban hành cáo trạng giữ nguyên quan điểm truy tố ông Hùng.
Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2 vào tháng 11-2018, HĐXX của TAND tỉnh Đắk Nông tuyên bố bị cáo Đỗ Văn Hùng không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trả tự do cho bị cáo.
Đến ngày 19-4 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Nông mới ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông Hùng. Ông Hùng bị tạm giam và thi hành án oan 4 năm 6 tháng.
Tương tự, ngày 10-4, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk G'long đã đình chỉ điều tra đối với ông Lê Trường (59 tuổi, ngụ xã Đắk Ha, huyện Đắk G'long) và vợ là bà Tôn Nữ Kim Loan (57 tuổi).
 |
| Vợ chồng ông Lê Trường vừa được đình chỉ điều tra |
Trước đó, tháng 12-2014, vợ chồng ông Trường đã bán 5,2ha đất (đất lâm nghiệp được vợ chồng ông Trường mua trước đó) cho 2 người dân trên địa bàn xã. Khi người mua vào canh tác đã xảy ra tranh chấp đất với một phụ nữ khác.
Tháng 1-2016, người mua đất đã làm đơn tố cáo vợ chồng ông Trường. 5 tháng sau, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk G'long đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam 2 vợ chồng ông Trường về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tháng 6-2018, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk G'long thay đổi quyết định khởi tố vụ án từ tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thành tội vi phạm về quy định sử dụng đất đai.
Ngày 10-4 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk G'long đã đình chỉ điều tra nhưng vợ chồng ông Trường mang thân phận bị can suốt 8 năm, trong đó có 4 tháng bị tạm giam oan sai. Vợ chồng ông Trường vừa làm đơn yêu cầu bồi thường hơn 4,2 tỉ đồng.
Loay hoay bồi thường
Lãnh đạo TAND tỉnh Đắk Nông cho biết đang thụ lý giải quyết đơn kiện bồi thường oan sai của vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ (61 tuổi, ngụ huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông).
Nội dung vụ án cho thấy, năm 2008, vợ chồng ông Võ bán cho 2 phụ nữ 1 mảnh đất giá 100 triệu đồng. Năm 2016, 2 người này yêu cầu ký thủ tục sang tên cho ông Nguyễn Văn C. nhưng vì không giao dịch với ông C. nên vợ chồng ông Võ từ chối ký.
 |
| Sau 4 năm xin lỗi công khai, hiện vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ vẫn chưa được bồi thường oan sai |
Khi 2 người phụ nữ khởi kiện thì ông Phạm Văn Quân, lúc đó là thẩm phán TAND huyện Tuy Đức, cho rằng vợ chồng ông Võ có dấu hiệu phạm tội nên ký quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, chuyển hồ sơ sang công an điều tra.
Ngày 11-4-2018, Công an huyện Tuy Đức khởi tố vợ chồng ông Võ về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Sau khi TAND tỉnh Đắk Nông tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Tuy Đức không tìm ra chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, vợ chồng ông Võ được xác định oan sai.
Ông Võ bị khởi tố, bắt tạm giam 215 ngày, cấm đi khỏi nơi cư trú 390 ngày, còn vợ bị khởi tố, cấm đi khỏi nơi cư trú 605 ngày. Sau đó, TAND huyện Tuy Đức tuyên phạt ông Võ 2 năm tù, bà Thưởng 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo, gây oan sai cho 2 vợ chồng.
Ngày 5-6-2020, các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Tuy Đức đã tổ chức xin lỗi công khai. Từ đó đến nay, 2 bên chưa tìm được tiếng nói chung về vấn đề bồi thường khi vợ chồng ông Võ yêu cầu bồi thường 28,6 tỉ đồng nhưng TAND huyện Tuy Đức chỉ đề xuất bồi thường 398 triệu đồng.
Thi hành án xong, 6 cựu chiến binh vẫn kêu oan
Hồ sơ vụ án cho thấy đầu năm 2015, sau khi họp bàn, Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 (xã Trường Xuân, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông) thống nhất phát dọn 1 lô đất rừng để trồng cây keo gây quỹ.
Tại kết luận giám định, rừng bị hủy hoại 0,98 ha, là rừng sản xuất, thiệt hại hơn 53 triệu đồng.
TAND thị xã Gia Nghĩa (nay là TP Gia Nghĩa) tuyên phạt 6 cựu chiến binh với mức án từ 6 - 7 tháng tù. Các bị cáo đồng loạt kháng cáo kêu oan vì cho rằng thời điểm chặt các cây bụi, dây leo thì trên thực tế đã không còn rừng. Sau khi thi hành án xong, 6 cựu chiến binh tiếp tục kêu oan.
Đến năm 2020, TAND cấp cao tại TP HCM xét xử giám đốc thẩm đã nêu ra 9 vấn đề cho thấy chưa đủ căn cứ buộc tội, tuyên hủy cả 2 bản án để điều tra lại. Hiện vụ án vẫn chưa ngã ngũ.
