(GLO)- Chiếc xe máy mất chìa khóa được dắt tới, chỉ mấy phút ngắm nghía, người thợ khóa gọt gọt giũa giũa chiếc “chìa phôi” của mình rồi cắm gọn gàng vào ổ khóa. Một tiếng tách vang lên, chiếc xe lại nổ máy lao đi hòa vào dòng người qua lại trên phố phường nhộn nhịp. Đó là một phần công việc của những người thợ khóa đang từng ngày nhọc nhằn bươn chải tại phố núi Pleiku.
Nghề kén thợ
Dọc đường Hùng Vương (TP. Pleiku) không khó để bắt gặp những tiệm sửa khóa nằm im ắng trên vỉa hè. Gọi là tiệm, nhưng thực chất chỉ là chiếc bàn gỗ đặt máy cắt khóa và những thanh ngang treo vô số loại chìa, khóa lủng lẳng. Ông Lê Bá Tùng (trú tại phường Ia Kring) là một trong những thợ sửa khóa kỳ cựu với 35 năm thâm niên. Ông cho hay: “Ngày trước tôi mới vào nghề chỉ có vài tiệm nên khách đông, kiếm tiền dễ hơn bây giờ. Nay tính riêng thành phố cũng có đến trên 50 tiệm sửa khóa, chủ yếu là người trẻ. Nghề này không giàu nhưng mỗi ngày cũng kiếm được từ 200 ngàn đồng đến 300 ngàn đồng”.
 |
| Ông Tùng sửa khóa cho khách. Ảnh: Văn Ngọc |
Theo ông Tùng, nghề thợ sửa khóa rất kén người, thường phải là người cực kỳ khéo tay, tỉ mỉ và đặc biệt phải có đạo đức. “Lúc 25 tuổi, tôi mới đi lính về, nghề nghiệp trong tay không có. Thế rồi có một người bạn ở gần nhà dạy cho tôi nghề sửa khóa với điều kiện không được dùng nghề để trộm cắp. Sau gần một tháng học nghề tôi tách ra để mở tiệm riêng. Vừa sửa vừa tự mày mò nghiên cứu cách mở khóa khác. Đến giờ thì cũng tròn 35 năm trong nghề rồi, tiền bạc không dư giả gì nhưng cũng đủ nuôi vợ con”-ông Tùng cười mãn nguyện.
Cũng nằm trên “phố sửa khóa”, thợ khóa trẻ Trần Đại Dương 19 tuổi (tổ 8, phường Ia Kring) tâm sự: “Lúc đầu, bố mẹ em đã ra sức ngăn cản nhưng em không nghe. Thật ra, em đã thích nghề này từ nhỏ khi xem mấy bộ phim trên ti vi. Thế rồi học hết cấp III, em xin đi theo mấy người thợ sửa khóa để học nghề nhưng không ai chịu dạy họ nói nghề này không dạy lung tung vì sợ em dùng nghề để đi trộm cắp. Mãi sau này, thấy em quá đam mê với nghề nên bác Tùng đã cho em theo học, đến giờ cũng được hơn 4 tháng rồi”.
Dương cho biết, trước khi bước vào nghề Dương phải vượt qua các bài kiểm tra về đạo đức của thầy Tùng. 3 tháng đầu theo học nghề sửa khóa Dương phải tiếp tục trải qua bài kiểm tra về tính kiên nhẫn và khéo tay khi phải ngồi cả ngày để mài giũa chìa phôi cho thật đẹp. Vượt qua được hai bài kiểm tra này rồi mới chính thức được truyền dạy nghề sửa khóa.
Vượt qua cám dỗ
Chỉ với một thanh sắt nhỏ trong tay, người thợ khóa có thể mở bất cứ loại khóa nào, lấy đồ thiên hạ một cách dễ dàng. Ranh giới giữa người thợ sửa khóa và kẻ trộm vì thế cũng mong manh như sợi chỉ. Gần 20 năm làm nghề sửa khóa, ông Nguyễn Quốc Nam (43 tuổi) mở tiệm trên đường Hùng Vương cũng gặp không ít những tình huống khó xử. Có lần, một người đàn ông đến nhờ ông Nam mở tủ đựng tiền. Ông đến nhà quan sát không có ai, sợ mình tiếp tay cho người khác phạm tội nên ông từ chối khéo rằng khó quá không mở được. Lần khác, một người đàn ông in chìa khóa vào tờ giấy rồi đến nhờ ông sao ra một chiếc chìa khóa khác nói là cắt chìa khóa cho vợ, ông phải nói mình không có kỹ thuật đánh chìa khóa in trên giấy để từ chối việc sao chìa.”Tôi từ chối thẳng thừng vì nếu mình làm là tiếp tay cho tội phạm. Làm nghề này nếu không có lương tâm thì rất dễ bị cám dỗ, mà đã bị cám dỗ một lần thì khó đứng vững với nghề”-ông Nam thẳng thắn nói.
Ông Lê Bá Tùng cũng chia sẻ, có lần một thanh niên khoảng 20 tuổi gọi ông đến nhà nhờ mở két sắt. Đến nơi, ông không thấy có ai ở nhà, đoán là thanh niên định trộm tiền của bố mẹ nên ông từ chối. Ngoài ra, còn có những trường hợp mang đến tờ giấy hoặc miếng sáp in hình chiếc chìa khóa rồi nhờ ông cắt muốn lấy công bao nhiêu cũng chấp nhận, nhưng ông Tùng một mực chối từ. “Những trường hợp tương tự rất nhiều, nhưng tôi tin tất cả những người thợ sửa khóa ở Pleiku đều hành xử như vậy. Cắt một chiếc chìa rẻ nhất 10.000 đồng, đắt thì 50.000 đồng. Công việc lai rai quanh năm cũng kiếm được mỗi tháng 4-5 triệu đồng, đủ sống. Làm nghề gì cũng vậy đừng coi đồng tiền to quá, nghèo thì cũng nghèo rồi tham chi đồng tiền, cắc bạc của thiên hạ mà đánh mất danh dự của mình”-ông Tùng giãi bày.
Nguyễn Nhật
