Đại biểu châu Phi tham dự Hội nghị thượng đỉnh FOCAC năm 2024. Ảnh: THX |
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đánh giá, Trung Quốc và châu Phi đã tạo nên “hình mẫu cho quan hệ quốc tế kiểu mới”. Sau gần 70 năm phát triển, “quan hệ Trung Quốc - châu Phi đang ở thời kỳ tốt đẹp nhất trong lịch sử”.
Ông đề nghị “nâng cấp quan hệ song phương giữa Trung Quốc với tất cả các nước châu Phi có quan hệ ngoại giao lên quan hệ chiến lược” và nâng tầm quan hệ Trung Quốc-châu Phi lên Cộng đồng Trung Quốc-châu Phi chia sẻ tương lai trong mọi điều kiện trong thời đại mới.
Nhấn mạnh Trung Quốc và châu Phi chiếm 1/3 tổng dân số thế giới nên nếu không có sự hiện đại hóa của Trung Quốc và châu Phi, thì sẽ không có hiện đại hóa của thế giới. Ông tuyên bố, trong 3 năm tới, Trung Quốc cùng châu Phi thực hiện 10 hành động hợp tác nhằm thúc đẩy hiện đại hóa giữa hai bên, đưa hợp tác Trung Quốc- châu Phi đi vào chiều sâu và dẫn đầu trong quá trình hiện đại hóa của “Miền Nam toàn cầu” (Global South).
10 hành động này liên quan đến các lĩnh vực, gồm học hỏi giữa các nền văn minh, thịnh vượng thương mại, hợp tác chuỗi công nghiệp, kết nối, hợp tác phát triển, y tế, nông nghiệp và sinh kế, giao lưu nhân dân, phát triển xanh và an ninh chung.
Theo đó, Trung Quốc ưu đãi thuế quan bằng 0 đối với tất cả các nước kém phát triển có quan hệ ngoại giao, trong đó có 33 quốc gia châu Phi; thực hiện 30 dự án kết nối cơ sở hạ tầng ở châu lục này, nhằm thúc đẩy hợp tác "Vành đai và Con đường" chất lượng cao; triển khai 1.000 dự án sinh kế “nhỏ mà đẹp”; khởi động 30 dự án năng lượng sạch ở châu Phi, cùng nhiều khoản viện trợ và hỗ trợ về nông nghiệp, y tế và dạy nghề...
Về hợp tác an ninh, Trung Quốc cam kết cung cấp cho châu Phi khoản tài trợ quân sự trị giá 1 tỷ nhân dân tệ (khoảng 141 triệu USD), đào tạo cho châu lục này 6.000 quân nhân, 1.000 cảnh sát và nhân viên thực thi pháp luật. Hai bên cũng sẽ tiến hành các cuộc tập trận, huấn luyện và tuần tra chung.
Chủ tịch Trung Quốc khẳng định sẵn sàng hỗ trợ châu Phi xây dựng "động cơ tăng trưởng xanh", thu hẹp khoảng cách về khả năng tiếp cận năng lượng, tuân thủ nguyên tắc trách nhiệm chung nhưng khác biệt, cùng thúc đẩy chuyển đổi xanh và carbon thấp toàn cầu.
Để thực hiện 10 hành động hợp tác, Chủ tịch Tập tuyên bố chính phủ Trung Quốc sẽ hỗ trợ tài chính 360 tỷ nhân dân tệ (hơn 50,7 tỷ USD) trong 3 năm tới.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo Trung Quốc và châu Phi chủ trì 4 cuộc họp cấp cao về các chủ đề “quản trị và điều hành đất nước”, “công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông nghiệp”, “hòa bình và an ninh” và “chung tay xây dựng Vành đai và Con đường chất lượng cao”.
Hội nghị thượng đỉnh năm nay là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc và châu Phi sau 6 năm kể từ năm 2018. Đây cũng là sự kiện ngoại giao lớn nhất do Trung Quốc tổ chức kể từ sau đại dịch, với sự tham dự đông đảo nhất của các nhà lãnh đạo nước ngoài.