(GLO)- Thói quen tự ý mua thuốc giảm đau để điều trị mà không có chỉ định của bác sĩ, sử dụng không đúng liều lượng… có thể để lại những hậu quả khôn lường đến sức khỏe.
Cách đây không lâu, Bệnh viện Đại học Y dược-Hoàng Anh Gia Lai tiếp nhận một bệnh nhân Nguyễn Thị N. (SN 1969, trú tại thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa) có triệu chứng đau đầu, chóng mặt, nôn khan, đi lại khó khăn. Khám lâm sàng cho thấy bệnh nhân bị yếu cơ tứ chi, teo cơ, da mỏng và đỏ kèm theo xuất huyết rải rác dưới da 2 cánh tay và mu bàn tay. Ngoài ra, bệnh nhân còn có triệu chứng mặt to tròn, bụng to và rạn da vùng bụng.
Sau khi làm cận lâm sàng, bệnh nhân được xác định bị đường huyết cao, mỡ máu cao, rối loạn điện giải, nồng độ cortisol giảm thấp. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh đái tháo đường, rối loạn lipid máu, suy tuyến thượng thận, thoái hóa, thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, loãng xương, cushing do thuốc (là một bệnh lý nội tiết do rối loạn chức năng vỏ tuyến thượng thận, gây tăng mạn tính hormone glucocorticoid không kìm hãm được).
Theo Bác sĩ Lê Quốc Trưởng (Khoa Nội tiết): “Nguyên nhân khiến bệnh nhân N. mắc nhiều bệnh là do lạm dụng thuốc giảm đau. Bệnh nhân có tiền sử bị thoái hóa, thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và tăng huyết áp. Thay vì điều trị theo chỉ định của bác sĩ thì bệnh nhân tự ý mua thuốc giảm đau, thuốc điều trị tại tiệm thuốc tây kèm với uống thuốc đông y. Quá trình uống có giảm đau, vì vậy mà bệnh nhân dùng hơn 1 năm. Vì sử dụng không đúng loại thuốc, liều lượng và thời gian sử dụng quá dài dẫn đến những biến chứng nặng nề với nhiều loại bệnh”.
Cũng theo bác sĩ Trưởng, những người bị bệnh lý cơ xương khớp, bệnh lý về máu, hen phế quản... thường mua thuốc giảm đau mà không có chỉ định của bác sĩ, mua theo người quen “mách nước”, uống thuốc đông y không rõ thành phần. Những loại thuốc được các tiệm thuốc tây bán cho người mua thường là Corticoid, Dexamethasone, Methylprednisolone, Prednisolon. Các loại thuốc này có chứa hoạt chất corticoid làm giảm đau, kháng viêm ngay tức thì nên người dân lầm tưởng là có tác dụng tốt đối với bệnh của mình, từ đó sinh ra lạm dụng. Ngoài ra, một số bệnh nhân còn sử dụng thuốc đông y (thuốc tễ) không rõ thành phần, nhưng chắc chắn có chứa nhiều corticoid để giảm đau.
“Khi sử dụng thuốc một cách không kiểm soát, kéo dài, bệnh nhân sẽ mắc hội chứng cushing với những biến chứng nặng nề như: suy thượng thập cấp tính, mạn tính; suy kiệt rối loạn điện giải nặng; loãng xương; teo cơ; rối loạn đường huyết; vô sinh; da đỏ và mỏng, có những vết rạn da màu đỏ tím. Đặc biệt, ngoài các triệu chứng chung thì đối với trẻ em còn có thể bị béo phì, chậm phát triển chiều cao; phụ nữ có thể gây rối loạn kinh nguyệt, rậm lông...”-bác sĩ Trưởng khuyến cáo.
Vì vậy, việc sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm cần đúng bệnh, đúng thuốc, đúng liều để hạn chế tối đa tác dụng phụ dù tốn kém thêm thời gian và chi phí. Việc sử dụng thuốc cần phải có chỉ định, theo dõi của bác sĩ; người bệnh không nên vì sự tiện lợi trước mắt mà đánh đổi sức khỏe, thậm chí tính mạng của bản thân.
KHANG NGHI