Đoàn giám sát đã tiến hành điều tra, đánh giá xử lý ổ dịch dại tại xã Pờ Tó (huyện Ia Pa) nơi ghi nhận 1 ca tử vong do bệnh dại vào cuối tháng 12-2024. Sau buổi làm việc tại hiện trường, đoàn giám sát đã làm việc tại Trạm Y tế xã Pờ Tó và Trạm Y tế xã Ia Kdăm (huyện Ia Pa). Thành phần buổi làm việc có đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh, Trung tâm Y tế huyện Ia Pa, các đơn vị liên quan trên địa bàn.
Theo báo cáo của Trung tâm Y tế huyện Ia Pa, từ đầu năm 2024 đến nay, huyện Ia Pa ghi nhận 2 trường hợp mắc bệnh dại và tử vong; trong đó, năm 2024 ghi nhận 1 ca tử vong tại xã Pờ Tó và tháng 2-2025 ghi nhận 1 ca tử vong tại xã Ia Kdăm.
Huyện Ia Pa là một trong những địa phương có số hộ dân nuôi chó, mèo nhiều, đặc biệt ở các xã vùng nông thôn. Vì vậy, người dân có nguy cơ bị phơi nhiễm với vi rút dại trên địa bàn là điều không thể tránh khỏi. Bên cạnh đó, tình hình thời tiết thay đổi bất thường và chuẩn bị vào mùa nắng nóng phù hợp cho sự phát triển của vi rút dại trên động vật; tỷ lệ tiêm phòng vắc xin trên động vật nuôi còn thấp cùng với tập quán nuôi chó thả rông khó kiểm soát là điều kiện thuận lợi cho bệnh dại lưu hành trong cộng đồng.
Hiện huyện Ia Pa có 4 xã thuộc vùng 3 được hỗ trợ vắc xin tiêm phòng Dại trong chương trình Tiêm chủng mở rộng gồm các xã: Pờ Tó, Chư Răng, Ia Kdăm, Ia Broái.
Trong công tác phòng-chống bệnh dại, huyện Ia Pa tập trung thực hiện các mục tiêu: Nâng cao nhận thức về công tác phòng-chống bệnh dại của cộng đồng cũng như chính quyền các cấp và chủ động trong phòng-chống bệnh dại; giảm trường hợp tử vong do dại xảy ra trên địa bàn. Trong đó, huyện phấn đấu mục tiêu cụ thể các xã quản lý được 100% số hộ nuôi chó, mèo trên địa bàn; tuyên truyền Nhân dân chủ động tiêm phòng vắc xin dại cho 90% tổng đàn chó, mèo nuôi; 100% ổ dịch từ động vật sang người được phát hiện sớm, điều tra và xử lý đúng quy định. Tổ chức truyền thông nâng cao nhận thức về bệnh dại ở cộng đồng, tại các trường học; 100% số người tiêm vắc xin phòng bệnh dại do động vật cắn; 100% số người bị phơi nhiễm với bệnh dại được điều trị dự phòng sau phơi nhiễm.
Tuy nhiên, công tác phòng-chống bệnh dại tại huyện Ia Pa cũng còn gặp nhiều khó khăn như: Tỷ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo trên địa bàn huyện đạt thấp; một số địa phương chưa có biện pháp kiên quyết, chưa có chế tài trong xử lý các trường hợp vi phạm quy định nuôi, nhốt chó, mèo tại khu dân cư. Người dân chưa nhận thức được hết ý nghĩa của việc tiêm vắc xin phòng dại cho đàn vật nuôi và chủ quan không tiêm phòng vắc xin khi bị chó mèo cào cắn…
Qua giám sát thực tế và làm việc với các Trạm y tế, đoàn giám sát của Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên đã chỉ ra một số giải pháp địa phương cần tập trung trong công tác phòng-chống bệnh dại thời gian tới nhằm giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh dại. Trong đó, địa phương cần tăng cường công tác quản lý đàn chó, mèo; tăng cường tiêm vắc xin phòng dại cho chó, mèo đạt tỷ lệ ít nhất từ 80% trở lên. Các trạm Y tế xã thực hiện công tác phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn xã tuyên truyền cho những người có nguy cơ cao phơi nhiễm với vi rút dại; thực hiện tiêm phòng trước phơi nhiễm và những người bị phơi nhiễm với động vật bị bệnh dại hoặc nghi mắc dại cần thực hiện điều trị dự phòng bằng vắc xin; huyết thanh kháng dại; hướng dẫn cho cán bộ y tế thôn bản tư vấn, xử lý vết thương khi bị súc vật nghi mắc bệnh dại cắn.
Đoàn giám sát đề nghị ngành Y tế tham mưu cho UBND xã chỉ đạo các ban, ngành liên quan đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền phòng-chống bệnh dại, nhất là tuyên truyền về sự nguy hiểm của bệnh dại, các biện pháp phòng-chống bệnh dại trước và sau phơi nhiễm; tăng cường truyền thông phòng-chống bệnh dại trong trường học và trong cộng đồng nhằm nâng cao ý thức người dân trong phòng-chống bệnh dại góp phần giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh dại.