Khi mọi việc nương rẫy đã kết thúc, bà con dân tộc Ca Dong lại chuẩn bị cho lễ mừng lúa mới tại nhà rông. Với ý nghĩa “cầu xin thần linh ban cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và cầu an cho dân làng”, lễ mừng lúa mới luôn được đồng bào Ca Dong tổ chức chu đáo.
Ông Thao Phết (làng Đak Vang, xã Sa Loong) cho biết: “Việc tổ chức lễ mừng lúa mới là để cầu xin Yàng ban cho bà con sang năm tiếp tục làm ăn phát đạt. Ví dụ trong năm nay, bà con thu hoạch được 100 gùi thì sang năm sẽ gặt được nhiều hơn, có thể tới 150 gùi lúa hoặc nhiều hơn. Cùng với đó, lễ mừng lúa mới còn để cầu chúc cho dân làng được khỏe mạnh, ít bệnh tật ốm đau, có cuộc sống ấm no, vui tươi”.
 |
Ngày lễ mọi người cùng mừng thành quả lao động và mời nhau thưởng thức những ché rượu ghè thơm phức. Ảnh: A Dơng |
Trước ngày tổ chức lễ mừng lúa mới khoảng 3 tháng, các già làng đến từng nhà thông báo về việc tổ chức lễ, giao cho mỗi nhà nấu ít nhất 3 ché rượu cần, góp từ 1 con gà trở lên… Đến gần ngày tổ chức lễ, theo sự phân công của các già làng, từng tốp thanh niên nam nữ vào rừng săn bắt và hái rau rừng. Đây là dịp để các chàng trai trổ tài bắn nỏ, cung tên của mình. Riêng với các cô gái đây là dịp để họ thể hiện sự tháo vát, đảm đang.
Mọi công việc chuẩn bị hoàn tất. Lúc này, tại nhà rông, những ché rượu ghè đã đầy nước đang đợi lời cầu chúc của các già làng, đang chờ lời mời của các chàng trai, cô gái để cùng vít cần. Mở đầu buổi lễ, một trong các già làng đáng kính của cộng đồng sẽ đứng lên cầu khấn: “Hỡi các Yàng, Yàng trời, Yàng đất hãy phù hộ cho bà con chúng tôi có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Cầu xin Yàng lúa, Yàng bắp... hãy cho hạt lúa mẩy, bắp đậu quả, mì chắc củ; con khỉ, con vượn đừng vào nương, vào rẫy phá hoại mùa màng...”.
Lễ mừng lúa mới của người Ca Dong thường kéo dài trong 2 ngày. Trong ngày đầu tiên, mọi người chúc mừng thành quả lao động, động viên, chia sẻ kinh nghiệm sản xuất với nhau và mời nhau thưởng thức những ché rượu ghè thơm phức của gia đình. Trong ngày này, hầu như ai nấy đều cùng vui say, ca hát thâu đêm. Sang ngày thứ 2, từ mờ sáng, từng nhóm chàng trai dìu, đưa những người say phải ngủ lại nhà rông về nhà. Đây là dịp để gia đình người say bày tỏ lòng biết ơn với những người đã quan tâm đến người thân của mình bằng cách bắt tặng con gà hoặc con heo, tùy theo điều kiện kinh tế gia đình. Những con gà, con heo này sau đó được đem sang nhà rông nấu nướng để tiếp tục cuộc vui. Hết lễ, bà con Ca Dong tràn đầy niềm vui, bước vào một mùa nương rẫy mới, với niềm tin mùa màng bội thu, mọi người, mọi nhà ấm no, sung túc.
