Sau nhiều năm nỗ lực thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, đến nay, xã Ia Din mới đạt 9/19 tiêu chí và dự kiến đến cuối năm 2024 đạt 14/19 tiêu chí. Khó khăn nhất hiện nay của xã là tiêu chí hộ nghèo đa chiều. Ông Phùng Văn Cường-Chủ tịch UBND xã Ia Din cho hay: Toàn xã có 2.041 hộ, trong đó, hộ đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) chiếm 50% dân số và chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp gồm: cà phê (800 ha), điều (700 ha), cao su (200 ha), sầu riêng (90 ha), hồ tiêu (30 ha)... Do trình độ sản xuất còn hạn chế, lối canh tác phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên nên năng suất một số cây trồng đạt thấp. “Mới đây, qua rà soát, xã còn 199 hộ nghèo (chiếm 9,44%), 360 hộ cận nghèo (chiếm 17%). Đối chiếu với quy định theo Bộ tiêu chí mới, xã chưa đạt tiêu chí về hộ nghèo đa chiều"-ông Cường cho biết.
Thôn Yít Rông 2 thuộc diện đặc biệt khó khăn của xã Ia Din. Thời gian qua, được sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền nhưng đến giờ vẫn còn 20 hộ hộ nghèo. Ông Bưng-Trưởng thôn thôn Yít Rông 2 cho biết: "Nguyên nhân đa số các hộ này nghèo đều không có đất sau khi tách hộ hoặc đất sản xuất ít nên thu nhập bấp bênh". Còn bà Kpăh Doát (làng Yít Rông 2) thì cho hay: "Nhà mình có 3 người. Năm 2023, mình được Hội Chữ thập Đỏ huyện hỗ trợ 60 triệu đồng xây nhà nhưng vì thu nhập chỉ trông vào 3 sào điều và từ tiền đi làm thuê nên mãi chưa thoát nghèo được. May mắn là trong tháng 9 vừa rồi, nhà mình được Nhà nước thêm 1 con bò. Mình sẽ cố gắng chăm sóc con bò thật tốt để phát triển nhằm thoát nghèo".
Tương tự, xã Ia Krêl cũng gặp nhiều khó khăn trong thực hiện tiêu chí hộ nghèo. Bà Nguyễn Thị Thúy Loan-Chủ tịch UBND xã Ia Krêl thông tin: Xã đã đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2020. Những năm qua, xã đã có nhiều nỗ lực trong huy động nguồn lực từ các chương trình, dự án và sự đóng góp của cộng đồng để duy trì và nâng cao các tiêu chí. Đặc biệt, xã cũng tranh thủ các nguồn lực hỗ trợ người dân phát triển kinh tế để cải thiện thu nhập, trong đó, chú trọng hỗ trợ về cây-con giống, nhà ở, nước sinh hoạt, chuyển đổi ngành nghề và tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để đầu tư sản xuất hiệu quả.
Nhờ đó, đời sống người dân được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người tăng lên trên 52 triệu đồng/người/năm, hộ nghèo giảm còn 161 hộ (chiếm 7,63%), cận nghèo còn 371 hộ (chiếm 19,59%). Tuy nhiên, xét theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, xã mới chỉ đạt 16/19 tiêu chí, trong đó, 3 tiêu chí chưa đạt gồm: hộ nghèo, môi trường và an toàn thực phẩm, an ninh trật tự. Đặc biệt, tiêu chí hộ nghèo theo Bộ tiêu chí mới quá cao là một trở ngại cho địa phương. Trong khi đó, đa số hộ nghèo, cận nghèo đều là hộ ĐBDTTS không có hoặc thiếu đất sản xuất, trình độ sản xuất còn hạn chế…
Tương tự, đến nay xã Ia Lang cũng mới chỉ đạt 12/19 tiêu chí. Ông Lưu Văn Thanh-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Lang cho biết, qua rà soát, hiện xã vẫn còn 211 hộ nghèo (chiếm 18,55%), 172 hộ cận nghèo (chiếm 15,12%). Đa số các hộ nghèo đều không có hoặc đất sản xuất ít, một số hộ mới lập gia đình ra ở riêng nên thiếu đất ở, nhà ở. "Để nỗ lực đạt tiêu chí giảm nghèo, xã sẽ tiếp tục tranh thủ các nguồn lực giúp các hộ xây dựng nhà ở, triển khai các lớp tập huấn để hỗ trợ về kỹ thuật, hướng dẫn đưa các giống mới vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, cải thiện thu nhập".
Trao đổi với P.V, ông Nguyễn Quốc Tư-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đức Cơ cho hay: Đến nay, toàn huyện chỉ có 2/9 xã đạt tiêu chí hộ nghèo đa chiều gồm Ia Nan và Ia Dom. Nguyên nhân là do tiêu chí nghèo đa chiều của Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 tăng cao hơn so với trước. Trong khi đó, hộ nghèo, cận nghèo là ĐBDTTS cao, đời sống còn nhiều khó khăn, nhiều hộ không có hoặc thiếu đất sản xuất, trình độ canh tác còn hạn chế dẫn đến năng suất và thu nhập thấp…
“Trước những khó khăn trên, trong thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục tranh thủ các nguồn lực đầu tư về cơ sở hạ tầng nhằm cải thiện diện mạo nông thôn theo hướng đồng bộ, đặc biệt là đầu tư về đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, hệ thống thủy lợi để phục vụ sản xuất, vận chuyển nông sản của nhân dân trên địa bàn. Cùng với đó, huyện tranh thủ các nguồn lực triển khai các chương trình, dự án để chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ chuyển đổi nghề, tạo việc làm nhằm giúp người dân cải thiện thu nhập để từng bước thoát nghèo. Qua đó, từng bước thực hiện tốt tiêu chí hộ nghèo nói riêng, các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nói chung”-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện thông tin thêm.