Đó là Thái Mỹ Vàng và Dương Phi Thoàn (cùng 29 tuổi, hiện ở TP.Tuy Hòa, Phú Yên). Cả hai đang tràn nhiệt huyết lập nghiệp bằng đặc sản xứ Nẫu quê nhà (Phú Yên và Bình Định được mệnh danh là xứ Nẫu).
Thái Mỹ Vàng (phải) và Dương Phi Thoàn bên các sản phẩm khởi nghiệp. Ảnh: Hùng Phiên
Cái duyên làm du lịch
Vốn là bạn học, Vàng và Thoàn gặp nhau ở niềm đam mê du lịch. Trong khi Vàng là một hướng dẫn viên du lịch thì Thoàn chuyên cung cấp dịch vụ cho các tour tuyến, làm nhà hàng đặc sản ở biển Tuy Hòa.
Vàng nói: “Tụi em đều là con nhà nông, đi học rồi trăn trở tìm việc để lập thân. Trong đà phát triển du lịch ở miền Trung, tụi em thấy có cơ hội, thế là bàn bạc cùng nhau làm. Tụi em muốn mình như là cái “gạch nối” nho nhỏ quảng bá nét đẹp quê mình đến với mọi người”.
Chính nghề hướng dẫn du lịch đã giúp Vàng nhận thấy một số tỉnh chưa có nhiều sản phẩm đặc sắc để phục vụ du khách. Trong khi đó, lượng du khách liên tục đổ về miền Trung và có nhu cầu rất cao về những tặng phẩm đặc sản mang đậm chất vùng miền.
Đầu năm 2016, Vàng cùng bạn mở Công ty TNHH thương mại và dịch vụ Hòa Yên chuyên chế biến, cung cấp đặc sản với quy mô lớn; Vàng làm giám đốc công ty này. Anh cho hay Phú Yên là vùng sản xuất nông nghiệp trù phú, nhiều địa hình nên nông sản phẩm khá đa dạng. Ngoài những mặt hàng hải sản tươi sống nổi tiếng từ nghề biển Phú Yên, cách chế biến các món đồ khô nơi đây cũng được nhiều nơi săn đón. Có thể kể tên như khô mực, khô tôm, khô mép cá ngừ đại dương, hải sản một nắng, bò một nắng… Phú Yên còn nổi tiếng với bánh tráng Hòa Đa, nước mắm Gành Đỏ, rượu Quán Đế, Yến Sào... Vấn đề là làm sao để du khách chọn được sản phẩm tiêu biểu nhất.
“Tôi nghĩ, người làm kinh doanh phải lấy danh dự, uy tín của mình làm đầu. Hệ thống cửa hàng đặc sản Hòa Yên luôn trực tiếp lựa chọn, đặt hàng, giám sát chất lượng để đưa sản phẩm tốt nhất đến du khách. Ví như với các mặt hàng ẩm thực, chúng tôi phải dày công lựa chọn đối tác sản xuất chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh. Chúng tôi hết sức chú ý mẫu mã quà tặng phải gọn nhẹ, đóng gói cẩn thận, sạch sẽ… tạo điều kiện thuận lợi nhất cho du khách mua quà đặc sản xứ Nẫu Phú Yên”, Vàng bày tỏ.
Giấc mơ nhân sâm phú yên
Trong số các mặt hàng đặc sản tại Hòa Yên, đáng chú ý có biệt phẩm nhân sâm Phú Yên. Đây là sản vật ghi đậm dấu ấn của Thái Mỹ Vàng và Dương Phi Thoàn trong việc phát triển loại sâm quý xuất xứ Phú Yên đang có nguy cơ biến mất tên địa bàn. Đây lại là một quá trình tìm kiếm, nhân giống và tổ chức chế biến công phu của hai chàng trai trẻ. Quá trình này được hai anh liên kết chặt chẽ với các nhà chuyên môn uy tín và được các cơ quan chức năng kiểm định gắt gao. Theo đông y, nhân sâm Phú Yên có công dụng chữa cơ thể bị suy nhược, ít ngủ, lao phổi, kém ăn, trẻ em chậm lớn, sốt và ho dai dẳng, viêm phế quản...
Đầu năm 2017, hai bạn trẻ chung tay thành lập Công ty TNHH nhân sâm Phú Yên; Thoàn được “phân công” làm giám đốc. Bước đầu, công ty đã nhận được nhiều đơn đặt hàng từ một số doanh nghiệp trong và ngoài nước. Hiện công ty đang phối hợp với một số doanh nghiệp khác để nghiên cứu, chế biến rượu và một số sản phẩm làm đẹp từ loại cây này.
Dương Phi Thoàn cho biết hai anh có cơ hội bén duyên với cây nhân sâm Phú Yên từ hơn 3 năm trước, trong quá trình tìm hiểu sản phẩm du lịch đặc trưng xứ này. Cả hai lập tức liên hệ với các nhà chuyên môn, rồi tìm hiểu tài liệu về loại cây nhân sâm của quê mình. “Chúng tôi lên các đồi núi gần nhà và may mắn tìm được một vài cây nhân sâm mang về trồng thử nghiệm. Khoảng 4 - 5 tháng sau, cây sâm ra hoa và có hạt. Đầu năm 2016, chúng tôi bắt đầu gieo 100 hạt giống nhưng vì chưa biết kỹ thuật trồng nên chỉ có 10 cây mọc. Thấy vậy, chúng tôi tham khảo kỹ thuật cũng như cách chăm sóc loại cây này và ươm thêm 100 hạt. Kết quả, có gần 60 cây bén rễ, phát triển tốt”, Thoàn kể.
Miệt mài với vườn sâm, Dương Phi Thoàn và Thái Mỹ Vàng đã thành công khi 2 năm sau, số cây nhân sâm trên đã cho hơn 20 kg củ, được các nhà thuốc đông y mua với giá 300.000 - 400.000 đồng/kg. Từ đây, cả hai tiếp tục gầy lứa sâm mới trên diện tích hơn 1 ha với gần 30.000 cây giống ở khu vực đất đồi H.Tuy An và TP.Tuy Hòa. Không dừng lại ở đó, cả hai còn liên hệ đặt hàng, trang bị công nghệ chế biến ra các sản phẩm dạng bột và sấy khô từ rễ cây nhân sâm Phú Yên. Sản phẩm từ nhân sâm của công ty được nhiều người quan tâm, mua dùng với giá 1,8 triệu đồng/kg bột và 1,6 triệu đồng/kg sấy khô.
Hùng Phiên (Thanh Niên)