"Kỹ sư" của làng A Mơng

Rót ly trà mời chúng tôi tại nhà riêng, ông Plô cho biết: Ông sinh năm 1959. Năm 1977, ông lập gia đình và sinh sống tại làng A Mơng. Lúc đó, thu nhập chỉ trông chờ vào vài sào lúa rẫy và bắp nên cái nghèo cứ đeo bám mãi.

Năm 2000, qua đọc sách báo, ông thấy cây sầu riêng phù hợp với vùng đất Ia Mơ Nông. Sau đó, ông quyết định vay 10 triệu đồng từ Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện mua 117 cây giống về trồng. Ông Plô bộc bạch: “Hồi đó, trong khi bà con đang ồ ạt trồng cây cà phê thì mình lại trồng sầu riêng. Thấy vậy, bà con trong làng đều tò mò đến xem, nhiều người bảo mình dở người. Nhưng mình vẫn tin vào loại cây này. Khi cây sầu riêng lớn, mình trồng xen cà phê. Vì thiếu kinh nghiệm và kỹ thuật nên lúc đầu cây thường bị sâu bệnh. Hễ có lớp tập huấn về trồng trọt, chăn nuôi là mình sắp xếp đi học và ghi chép cẩn thận. Tận dụng thời gian rảnh rỗi, mình lại đến các đại lý phân bón để học hỏi kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh. Nhờ vậy, vườn sầu riêng của mình đã được chăm sóc đúng cách và phát triển tốt”.

Sau 4 năm chăm sóc, vườn sầu riêng đã cho thu hoạch. Mỗi vụ, gia đình ông bán được 200 triệu đồng. Từ số tiền này, ông Plô tiếp tục chuyển 1 ha đất lúa thiếu nước sang trồng 500 cây dừa xiêm, đồng thời mua thêm cặp bò sinh sản về nuôi. Đến nay, ông sở hữu 2 ha cà phê trồng xen 160 cây sầu riêng, 2 ha bời lời, 3 sào lúa nước và 8 con bò. Sau khi trừ chi phí, gia đình ông thu về hơn 250 triệu đồng/năm. Với kinh nghiệm làm kinh tế giỏi và uy tín với dân làng, năm 2018, ông Plô được bầu làm Trưởng thôn. Năm 2021, ông chuyển sang làm Trưởng ban Công tác Mặt trận thôn. Ông Plô tâm sự: “Lúc trước, đời sống bà con trong làng rất khó khăn, cùng với các tập tục lạc hậu gây cản trở rất nhiều việc phát triển kinh tế. Để làm tròn trách nhiệm với người dân, mình vận động bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm và chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, giúp họ vươn lên thoát nghèo”. Nhờ ông vận động, hướng dẫn, đến nay, hầu hết bà con làng A Mơng đều trồng xen cây cà phê với sầu riêng. Hiện tại, làng A Mơng chỉ còn 33 hộ nghèo.

Ông Rơ Châm Hêng nhận xét: “Ông Plô giống như kỹ sư nông nghiệp của làng vậy. Ông am hiểu tường tận về kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho nhiều loại cây trồng, vật nuôi, nhất là cây sầu riêng và tích cực chỉ bảo cho bà con làm theo. Ngày trước, hơn 2 ha rẫy của gia đình mình chỉ trồng cà phê. Từ khi thấy ông Plô trồng sầu riêng mang lại thu nhập khá, mình đã trồng xen 20 cây sầu riêng trong vườn cà phê. Vì vậy, gia đình mình cải thiện được thu nhập”.

Không chỉ vận động bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nhiều năm nay, ông cùng tổ hòa giải phân xử nhiều vụ mâu thuẫn phát sinh trong cộng đồng. Tiếng lành đồn xa, ông còn hòa giải mâu thuẫn ở làng khác. Đơn cử như trường hợp anh R.C.Đ. và chị R.C.V. (xã Ia Ka, huyện Chư Păh) có tình cảm với nhau. Thấy chị V. có thai nên anh Đ. bỏ nhà ra đi, khiến cho gia đình chị V. xấu hổ với buôn làng. Nắm được tình hình đó, ông Plô cùng tổ hòa giải của làng đến nhà phân tích, khuyên bảo. Nhờ cách phân xử hợp tình, hợp lý nên anh Đ. đã nhận ra lỗi lầm và trở về sống hạnh phúc cùng chị V.