(GLO)- Năm 2022, Liên đoàn Sức khỏe tâm thần thế giới công bố chủ đề Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới là "Chăm sóc sức khỏe tâm thần cho mọi người làm một ưu tiên hàng đầu".
| |
| Thứ trưởng Trần Văn Thuấn phát biểu tại buổi lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới 2022 tại Hà Nội. Ảnh: Sức khỏe và đời sống online |
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới ( WHO) từ năm 2019, ước tính cứ 8 người thì có 1 người đang sống chung với rối loạn tâm thần. Các nước có thu nhập thấp, hơn 75% rối loạn tâm thần không được điều trị.
Cũng với báo cáo của WHO, hàng năm có gần 3 triệu người chết do lạm dụng chất kích thích và cứ sau 40 giây có một người chết do tự sát. Khoảng 50% người rối loạn tâm thần bắt đầu từ năm 14 tuổi.
Một trong những nguyên nhân làm gia tăng rối loạn tâm thần là đại dịch Covid-19. Nó đã gây ra cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần toàn cầu, làm trầm trọng thêm và phá hủy sức khỏe hàng triệu người. Trong khi đó trên thực tế, dịch vụ phòng ngừa và điều trị chưa hiệu quả, chỉ 29% người bị rối loạn tâm thần và 30% người bị trầm cảm được chăm sóc.
Tại Việt Nam, cách đây vài năm, một nghiên cứu cho thấy gần 15% người dân mắc 10 rối loạn tâm thần thường gặp, tương đương 15 triệu người. Và thực tế chỉ có 0,5% dân số bị tâm thần phân liệt; trong khi trầm cảm, âu lo chiếm tới 5,4%; còn lại là các rối loạn tâm thần: động kinh, mất trí do tuổi già, lạm dụng rượu bia, ma túy…
Với trẻ em, vấn đề sức khỏe tâm thần chiếm 12%, tương đương 3 triệu trẻ, rất cần có các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần phù hợp, hiệu quả.
Khi mắc bệnh rối loạn tâm thần, thể nhẹ dùng giải pháp không thuốc như giáo dục, tư vấn tâm lý, nặng hơn thì kết hợp dùng thuốc với phục hồi chức năng, trị liệu, hỗ trợ xã hội…
Cả nước hiện có 43 bệnh viện tâm thần hoặc có chuyên khoa tâm thần. Các trạm y tế chủ yếu khám bệnh, điều trị theo chỉ định của tuyến trên. Việc điều trị chủ yếu dùng thuốc, tâm lý trị liệu và các biện pháp không dùng thuốc chưa phát triển.
Tại lễ mít tinh, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đề nghị cần thiết xây dựng văn bản pháp luật, chính sách, hướng dẫn chuyên môn tăng cường chăm sóc sức khỏe tâm thần. Người dân cần nhận thức đầy đủ về sức khỏe tâm thần để tự chăm sóc bản thân, người thân, gia đình và cộng đồng. “Ai cũng có thể mắc rối loạn tâm thần, ít nhất là một giai đoạn, thời điểm nào đó của cuộc đời”-Thứ trưởng nói. Vì vậy không nên kỳ thị với người bệnh. Mỗi người cần duy trì lối sống lành mạnh, thường xuyên kiểm tra sức khỏe là cách hạn chế, loại bỏ rối loạn tâm thần.
10 hành động của mỗi người dân để dự phòng và nâng cao sức khỏe tâm thần:
- Nhận ra và chia sẻ về cảm xúc của bản thân
- Tăng cường hoạt động thể chất
- Ăn uống lành mạnh
- Nghỉ ngơi đầy đủ
- Sử dụng đồ uống hợp lý
- Giữ liên lạc với người xung quanh
- Làm những công việc mà mình có khả năng
-Chấp nhận bản thân dù bạn là ai
- Đề nghị sự trợ giúp khi cần
-Quan tâm đến những người khác.
TS ( từ TTXVN, Sức khỏe và đời sống online)
| |