Làn sóng tẩy chay mãnh liệt bắt nguồn với sự tắc trách của Wacom (một công ty chuyên sản xuất tablet vẽ cho các họa sĩ kỹ thuật số) khi quảng cáo sản phẩm mới bằng chính hình ảnh do AI tạo nên. Dù đã ý thức được và xóa các hình ảnh liên quan ngay sau đó, song rất nhiều họa sĩ và người sáng tạo đã nắm bắt được và tiếp tục phát tán rộng rãi trên mạng xã hội X.
Nhiều họa sĩ đã mỉa mai trên trang chủ của Wacom rằng: “Thật buồn cười khi một công ty sản xuất sản phẩm phục vụ cho các họa sĩ nhưng lại không tôn trọng chất xám của họa sĩ”.
 |
Quảng cáo của Wacom sử dụng hình vẽ làm từ công nghệ AI. (Nguồn: The Verge) |
Như một "mồi lửa" bắt nguồn cho chuỗi phản ứng dây chuyền, liên tục sau đó là các trò chơi, tác phẩm mỹ thuật bị vạch trần khi sử dụng công nghệ AI. Những sản phẩm AI này thường được tạo nên nhằm vào mục đích thương mại, tuy nhiên không đáp ứng đủ yêu cầu về mỹ thuật và tính đặc trưng của nghệ thuật.
Theo trang The Verge, trò chơi “Magic: The Gathering và Dungeons & Dragons” là một ví dụ tiêu biểu khi sử dụng quảng cáo có các yếu tố do AI tạo ra và gây nên sự phẫn nộ lớn với cộng đồng làm game lúc bấy giờ. Fur Affinity thông báo rằng, người tham gia không được đăng tác phẩm do AI vẽ đơn giản vì “thiếu giá trị nghệ thuật”.
 |
Họa sĩ Reid Southen lên tiếng bức xúc trước các hành động sử dụng AI trắng trợn của Wacom và một số tựa game máy tính. (Nguồn: X) |
Cụ thể nội dung bài đăng như sau: “Nội dung trí tuệ nhân tạo không được phép xuất hiện trên Fur Affinity. Nhiều ứng dụng AI đã lấy mẫu tác phẩm của các nghệ sĩ khác để tạo nên sản phẩm AI riêng. Chúng có thể tham khảo hàng trăm, thậm chí chí hàng ngàn những tác phẩm của các nghệ sĩ khác, do đó không thể coi chúng là những tác phẩm có giá trị nghệ thuật thực sự”.
Cùng thời điểm đó, các trang web lớn về nghệ thuật, diễn đàn mỹ thuật như Behance, InkBot, Newgrounds cũng đã cập nhật các điều khoản và luật lệ nghiêm cấm các tác phẩm AI được xuất bản và sử dụng trên nền tảng của họ.
Và mới đây nhất, trong năm 2024, DeviantArt (một trong những diễn đàn mỹ thuật lớn nhất thế giới) đã một lần nữa siết chặt các điều khoản dịch vụ và thẳng tay xóa tên những tác giả và tác phẩm sử dụng công nghệ AI, “ăn cắp trắng trợn chất xám” của người khác.
Không chỉ ở châu Âu, châu Mỹ, AI còn bị “ghẻ lạnh” ở chính nơi mà nó phát triển nhất, đó là Trung Quốc. Theo trang PetaPixel, cuộc tranh cãi này bắt đầu từ tháng 8-2023 và kéo dài đến hiện tại khi họa sĩ minh họa nghệ thuật tên Snow Fish lên tiếng rằng mạng xã hội tư nhân Xiaohongshu đã sử dụng tác phẩm của cô để tạo ra công cụ AI có tên Trik AI. Điều đáng chú ý là cô ấy không được phép thông báo hoặc xin phép trước đó. Vì vậy có rất nhiều những tác phẩm của cô đã bị đạo “đạo nhái” từ nét vẽ cho đến màu sắc.
 |
Các tác phẩm nghệ thuật chính gốc của họa sỹ Snow Fish. (Nguồn: PetaPixel) |
Ngoài ra, hàng trăm nghệ sĩ cũng đã đăng biểu ngữ trên diễn đàn Xiaohongshu với nội dung “Nói không với hình ảnh do AI tạo ra”.
 |
Các tác phẩm đạo nhái được làm từ AI dựa trên chất xám của Snow Fish. (Nguồn: PetaPixel) |
Có thể thấy rằng AI vừa là công cụ hỗ trợ đắc lực trong nhiều ngành nghề, nhưng nó cũng đã và đang có những ảnh hưởng cực kỳ tiêu cực, đặc biệt đối với nghệ thuật nói chung, mỹ thuật nói riêng. Trong tương lai, có thể hình ảnh AI sẽ chỉ rẻ hơn trong mắt mọi người, giống như những chiếc túi nhựa “càng ngày càng nhiều và cuối cùng gây ô nhiễm cho môi trường”.
