Xây dựng nông thôn mới: Khó khăn trong thực hiện tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm

Theo Quyết định số 710/QĐ-UBND của UBND tỉnh ban hành Bộ tiêu chí về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, để đạt chuẩn tiêu chí môi trường và ATTP, các địa phương phải đạt các chỉ tiêu thành phần như: tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn đối với các xã khu vực III đạt từ 20% trở lên (từ 10% trở lên từ hệ thống cấp nước tập trung) và các xã còn lại đạt từ 30% trở lên (từ 10% trở lên từ hệ thống cấp nước tập trung); tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom, xử lý theo quy định đạt từ 70% trở lên; tỷ lệ bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng và chất thải rắn y tế được thu gom, xử lý đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường đạt 100%.

Cùng với đó, tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch đạt từ 70% trở lên; tỷ lệ cơ sở chăn nuôi đảm bảo các quy định về vệ sinh thú y, chăn nuôi và bảo vệ môi trường đạt từ 60% trở lên; tỷ lệ hộ gia đình và cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tuân thủ các quy định về đảm bảo ATTP đạt 100%; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn đạt từ 30% trở lên; tỷ lệ chất thải nhựa phát sinh trên địa bàn được thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý theo quy định đạt từ 30% trở lên...

Trong quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí nói trên, nhiều địa phương trong tỉnh gặp không ít khó khăn.

Xã Lơ Pang (huyện Mang Yang) có 1.218 hộ, trong đó, hơn 91,5% số hộ là người dân tộc thiểu số (DTTS). Đến nay, xã còn 11/19 tiêu chí chưa đạt, trong đó có tiêu chí môi trường và ATTP. Chủ tịch UBND xã Huỳnh Ngọc Hải cho hay: “Hiện tại, tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch còn thấp. Việc thu gom rác thải nguy hại, rác thải tập trung còn nhiều hạn chế. Ngoài ra, việc yêu cầu tỷ lệ hộ gia đình và cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm tuân thủ các quy định về đảm bảo ATTP 100% cũng rất khó thực hiện”.

Theo bà Phan Thị Ngọc Phượng-Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mang Yang: Để cải thiện cảnh quan môi trường nông thôn, Phòng phối hợp với chính quyền địa phương, Mặt trận và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền, vận động người dân thu gom, xử lý rác thải, di dời chuồng trại chăn nuôi ra xa nhà ở, cải tạo vườn tạp, trồng con đường hoa, hàng rào xanh.

“Với đặc thù hơn 60% dân số là người DTTS nên ý thức bảo vệ môi trường chưa cao. Phần lớn các hộ dân còn thói quen tập kết rác rồi đốt, gây ô nhiễm môi trường hoặc chôn lấp rác sinh hoạt trong khuôn viên vườn nhà. Ngoài ra, bà con có thói quen sinh hoạt tại các bể nước, giọt nước tập trung nên việc xây dựng nhà tắm, nhà tiêu, bể chứa nước hợp vệ sinh còn ít phát huy hiệu quả. Nhiều hộ vẫn chăn nuôi gia súc gần nơi ở hoặc thả rông”-bà Phượng thông tin thêm.

Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Trí Quang-Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Krông Pa-cho hay: Trên địa bàn huyện còn 10/13 xã chưa đạt tiêu chí môi trường và ATTP. Qua rà soát cho thấy, nhiều xã gặp khó khăn trong thực hiện các chỉ tiêu thành phần như: tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung; thu gom, xử lý rác thải. Bên cạnh đó, việc làm nhà tiêu, nhà tắm hợp vệ sinh hay mai táng, hỏa táng chưa phù hợp với quy định và theo quy hoạch, nhất là trong đồng bào DTTS.

Tương tự, ông Lê Xuân Dũng-Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Chư Păh-cho biết: Đến nay, huyện có 6/12 xã đạt chỉ tiêu tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom, xử lý theo quy định; 4 xã đạt chỉ tiêu tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm, thiết bị chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch; 5 xã đạt chỉ tiêu tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn; 5 xã đạt chỉ tiêu tỷ lệ chất thải nhựa phát sinh trên địa bàn được thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý theo quy định.

“Thời gian tới, huyện tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh đường làng, ngõ xóm xanh-sạch-đẹp; tuyên truyền, vận động hộ DTTS xây dựng nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước hợp vệ sinh đảm bảo 3 sạch và chăn nuôi gia súc, gia cầm phải có chuồng trại hợp vệ sinh”-ông Dũng thông tin.