Chiều 22/6, liên quan đến ca tử vong do bệnh bạch hầu biến chứng vào tim của bé gái 9 tuổi ở Đắk Nông, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai cho biết, từ khi có vắc xin tiêm phòng, bệnh bạch hầu đã rất hiếm gặp. Tuy nhiên, đây là bệnh lây truyền rất nguy hiểm.
PGS Nguyễn Tiến Dũng cho biết: "Bệnh bạch hầu hiện đã có mũi vắc xin 5 trong 1 phòng 5 bệnh (bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn Hib). Trẻ được tiêm phòng đầy đủ sẽ có khả năng phòng bệnh rất cao. Đó là lý do lâu lắm tôi không gặp ca bạch hầu nào. Tuy nhiên, đây là bệnh lây truyền qua đường hô hấp rất nguy hiểm".
Theo PGS Dũng, bệnh bạch hầu do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae gây ra. Vi khuẩn này tiết ra các độc tố gây tổn thương nhiều tổ chức và cơ quan của cơ thể. Ổ chứa vi khuẩn bạch hầu nằm ở người bệnh và cả người lành mang vi khuẩn. Bệnh có thể lây truyền trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp hoặc gián tiếp khi tiếp xúc với đồ chơi, vật dụng có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu.
| PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng. |
Vì khuẩn bạch hầu lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp nên tốc độ lây lan rất nhanh, có thể xâm nhập qua da tổn thương gây bạch hầu da. Sau khoảng 2 tuần nhiễm vi khuẩn, bệnh nhân đã có thể lây nhiễm cho người khác.
"Biểu hiện của người mắc bệnh bạch hầu rất dễ nhầm lẫn với bệnh cảm lạnh, viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản như sốt nhẹ, ho, chảy nước mũi, đau họng. Hơn nữa, do đa số trẻ đã được tiêm phòng, bệnh bạch hầu hiếm gặp nên có thể ít người sẽ nghĩ đến việc trẻ mắc bệnh bạch hầu, chủ quan không đưa con đi khám hoặc tự mua thuốc về điều trị cho con. Việc khẳng định trẻ có bị bệnh bạch hầu hay không phải nhờ vào xét nghiệm vi khuẩn", PGS Dũng nói.
PGS Dũng cũng cho biết bệnh bạch hầu có hai biến chứng nguy hiểm. Thứ nhất là gây khó thở khi các giả mạc bạch hầu bám chặt vào các tổ chức viêm như hầu, họng, thanh quản, gây khó thở. Tuy nhiên, các biểu hiện khó thở này có thể khiến người nhà lo lắng đưa con đi khám. Biến chứng nguy hiểm hơn cả là vi khuẩn gây viêm cơ tim, làm rối loạn nhịp tim khiến trẻ tử vong rất nhanh, người lớn nhiều khi trở tay không kịp.
"Hiện nay, hầu hết mọi người đã được tiêm phòng vắc xin bạch hầu nên khảng thể của mọi người rất cao. Nếu như vì lý do nào đó em bé chưa được tiêm phòng hoặc tiêm phòng chưa đầy đủ và nhiễm bệnh sẽ rất nguy hiểm, vì kháng thể của em bé đó yếu, vi khuẩn có độc tố cao sẽ rất dễ gây biến chứng, nguy hiểm đến tính mạng", PGS Dũng chia sẻ.
PGS Dũng cũng khuyến cáo, cha mẹ khi thấy con chưa được tiêm phòng vắc xin bạch hầu, mà lại có hiện tượng viêm họng, mũi, thanh quản, họng đỏ, nuốt đau, da xanh, mệt, nổi hạch ở dưới hàm làm sưng tấy vùng cổ thì phải đưa con đi khám ngay, đồng thời khai báo tiền sử bệnh với bác sĩ để được chẩn đoán kịp thời.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), ở Việt Nam, thời kỳ chưa thực hiện tiêm vắc xin bạch hầu trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR), bệnh bạch hầu thường xảy ra và gây dịch ở hầu hết các tỉnh, đặc biệt là ở các thành phố có mật độ dân cư cao. Bệnh xuất hiện nhiều vào các tháng 8, 9, 10 trong năm. Do thực hiện tốt việc tiêm vắc xin bạch hầu nên tỷ lệ mắc bạch hầu ở Việt Nam đã giảm dần từ 3,95/100.000 người dân năm 1985 xuống 0,14/100.000 người dân năm 2000.
Hiện nay, biện pháp phòng bệnh bạch hầu nguy hiểm này là đưa con đi tiêm vắc xin 5 trong 1 đầy đủ (3 mũi tiêm vào lúc trẻ 2 tháng tuổi, 3 tháng tuổi, 4 tháng tuổi và mũi 4 nhắc lại khi trẻ 16-18 tháng tuổi).
| Nhân viên y tế khử khuẩn tại xã Quang Hòa, nơi có ổ dịch bạch hầu. Ảnh: Người lao động |
Trước đó, xã Quảng Hòa (huyện Đắk G’Long, tỉnh Đắk Nông) ghi nhận 2 trường hợp dương tính với vi khuẩn bạch hầu, trong đó có một bệnh nhân nhỏ tuổi đã tử vong là Sùng Thị H (9 tuổi).
Theo báo cáo nhanh của ngành y tế địa phương, ngày 19/6, bệnh nhân H được gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Đắk Nông trong tình trạng ho, đau họng, khó thở. Bệnh nhân sau đó tiếp tục chuyển biến nặng và được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM. Đến sáng 20/6, bệnh nhân H tử vong với nguyên nhân được xác định do nhiễm bạch hầu ác tính biến chứng tim.
Đồng thời, ngành y tế tỉnh Đắk Nông cũng phát hiện và chuyển bệnh nhân thứ 2 là cháu Ma Văn T (SN 2011, gần nhà cháu H) lên Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên (tỉnh Đắk Lắk) để chữa trị. Theo ông Hùng, hiện nay, cháu T đang trong tình trạng nặng và đang được các bác sĩ tích cực điều trị.
Ngay khi phát hiện ổ dịch, ngành y tế đã tiến hành tiêu độc toàn khu vực có xuất hiện ổ dịch, cách ly toàn bộ khu vực này, đồng thời tiếp tục cho 550 nhân khẩu tại đây uống vắc xin phòng bệnh.
Cũng tại Đắk Nông vừa qua đã ghi nhận 4 trường hợp bệnh nhân ở xã Đắk Sôr, huyện Krông Nô dương tính với vi khuẩn bạch hầu. Hiện, sức khỏe các bệnh nhân đều đã ổn định và dịch bệnh tại đây cơ bản được kiểm soát.
Diệu Linh (Dân Việt)