Bộ GD-ĐT lý giải về giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo

Ông Đức nhấn mạnh quy định cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo (viết tắt là GCN) trong nội dung dự kiến đưa vào khi xây dựng luật Nhà giáo (NG) để xin ý kiến rộng rãi. Trên cơ sở đó Bộ GD-ĐT nghiên cứu, tiếp thu.

CẤP CHO NGƯỜI ĐẠT CHUẨN NGHỀ NGHIỆP NHÀ GIÁO

Ông Đức nêu những bất cập hiện nay liên quan đến hoạt động nghề nghiệp của NG. Cụ thể, tại các cơ sở giáo dục công lập, NG cần phải được công nhận hết tập sự và có quyết định tuyển dụng. Khi thuyên chuyển đến cơ sở giáo dục khác thì các quyết định đó không có giá trị sử dụng, gây nhiều khó khăn. Mặt khác, trong quá trình phát triển chuyên môn nghiệp vụ thì NG phải được đánh giá và cấp chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, thủ tục này chưa thật sự hợp lý.

Bộ GD-ĐT đang lấy ý kiến về quy định cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo. Ảnh: NHẬT THỊNH

Tại cơ sở giáo dục ngoài công lập, NG không được đánh giá để công nhận hết tập sự và xác nhận thăng tiến về năng lực hoạt động giáo dục, chuyên môn, nghiệp vụ để làm căn cứ cho việc bảo đảm các chế độ chính sách. Việc này gây bất bình đẳng giữa NG công lập và ngoài công lập, kể cả trong cùng một cơ sở giáo dục ngoài công lập; đồng thời gây khó khăn cho việc trao đổi giữa 2 cơ sở.

Ông Đức phân tích thêm, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, việc trao đổi NG giữa VN và các nước khác ngày càng nhiều. Tuy nhiên, hiện nay đang có khoảng cách nhất định giữa trình độ đầu ra của các trường đào tạo NG với các yêu cầu kỹ năng, năng lực thực tế. Vì vậy, việc không có GCN thường gây khó khăn cho việc bảo đảm chất lượng NG từ nước ngoài vào VN giảng dạy. Ngoài ra, còn nhiều thủ tục hành chính gây khó khăn khi trao đổi, kể cả NG là người VN ra nước ngoài và người nước ngoài vào VN.

Ông Đức nhấn mạnh: "GCN là văn bản do cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền của VN cấp cho người đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo. Qua đó, xác nhận họ đáp ứng đủ các yêu cầu hoạt động nghề nghiệp (giảng dạy, giáo dục), khắc phục được những bất cập nêu trên".

NHÀ GIÁO SẼ CHỊU TÁC ĐỘNG RA SAO ?

Trả lời câu hỏi của PV Thanh Niên về tác động của chính sách này đến đội ngũ NG hiện nay, ông Đức cho rằng GCN tạo thuận lợi cho NG nếu có những thay đổi nơi hoạt động nghề nghiệp. Giấy có giá trị sử dụng toàn quốc nên dù NG dạy học ở đâu cũng không cần phải thực hiện lại chế độ tập sự. Đặc biệt giảm được thủ tục cho NG trong các trường hợp: thuyên chuyển và ký hợp đồng làm việc không thời hạn, hợp đồng có thời hạn, thỉnh giảng hoặc dạy liên trường; thuyên chuyển từ cơ sở giáo dục công lập sang cơ sở giáo dục ngoài công lập hoặc ngược lại; khi NG đã nghỉ hưu nhưng vẫn tham gia giảng dạy theo nhu cầu của cơ sở giáo dục.

Theo Bộ GD-ĐT giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo là văn bản do cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền của VN cấp cho người đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo. Ảnh: ĐÀO NGỌC THẠCH

GCN có giá trị đảm bảo đồng đều về chất lượng dạy học và giáo dục giữa các cơ sở, bỏ được chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp NG hiện nay, vì có giá trị sử dụng trong suốt thời gian NG hoạt động (trừ trường hợp bị thu hồi hoặc tạm đình chỉ hoạt động); đồng thời trong nội dung của GCN có ghi lại quá trình thăng hạng chức danh nhà giáo.

Bên cạnh đó, GCN bảo đảm nhiều yêu cầu của hội nhập quốc tế. Hiện nay, đa số các nước đòi hỏi người hoạt động giáo dục phải có giấy phép hoặc giấy xác nhận năng lực nghề nghiệp. VN và các nước khác sẽ công nhận lẫn nhau các loại giấy phép này theo các điều ước chung và những quy định cụ thể khác; giúp việc trao đổi NG giữa các nước được thuận tiện, nhất là việc kiểm soát chất lượng của những người nước ngoài vào hoạt động giáo dục tại VN.

CẤP MIỄN PHÍ, KHÔNG LÀM PHÁT SINH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ?

Trước băn khoăn của nhiều NG rằng GCN cũng giống như một loại "giấy phép con", thêm thủ tục mang tính hành chính cho nhà giáo, Cục trưởng Vũ Minh Đức khẳng định: "GCN không làm phát sinh thủ tục hành chính". Đồng thời giải thích thêm, GCN được cấp miễn phí, thay thế quyết định công nhận hết tập sự (hiện hành) cho người đã hoàn thành chế độ tập sự và được cơ sở giáo dục nhận xét, xác nhận đạt tiêu chuẩn từ mức đạt (mức thấp nhất) trở lên theo chuẩn nghề nghiệp NG của một cấp học hoặc trình độ đào tạo.

Ở các cơ sở giáo dục ĐH, khi cơ sở có nhu cầu thì những người đã có nhiều kinh nghiệm về hoạt động đào tạo, nếu đạt tiêu chuẩn có thể được xét bổ nhiệm chức danh lần đầu không phải là giảng viên mà là giảng viên chính hoặc giảng viên cao cấp và được cấp GCN mà không cần qua chế độ tập sự.

Ông Đức cũng cho rằng nếu đưa vào luật quy định này thì sẽ có điều khoản chuyển tiếp thuận tiện. Cụ thể, khi luật NG có hiệu lực thi hành, NG đã có quyết định tuyển dụng và đang giảng dạy tại các cơ sở giáo dục sẽ được cấp GCN mà không cần đánh giá sát hạch. NG đã nghỉ hưu nếu có nguyện vọng cũng được cấp GCN để ghi nhận sự cống hiến cho sự nghiệp giáo dục hoặc sử dụng để tiếp tục hoạt động nghề nghiệp.