Chính phủ vẫn muốn bắt buộc qua sàn
Báo cáo tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội (QH) Vũ Hồng Thanh cho biết, tiếp thu ý kiến các đại biểu QH tại kỳ họp 5 tháng 6 vừa qua, dự thảo luật bỏ quy định các giao dịch bất động sản (BĐS) phải thông qua sàn.
 |
Cần đảm bảo minh bạch trong giao dịch bất động sản. Ảnh: Đình Sơn |
Theo ông Thanh, việc chỉnh lý này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư, khách hàng được tự chọn phương thức giao dịch. Tuy nhiên, luật sẽ bổ sung quy định về khuyến khích tổ chức, cá nhân giao dịch mua bán, chuyển nhượng, thuê, cho thuê mua nhà ở, công trình xây dựng và quyền sử dụng đất qua sàn BĐS.
Ông Thanh cũng cho hay, cơ quan thẩm tra cho rằng thực tiễn tổng kết thi hành luật Kinh doanh BĐS năm 2014 cho thấy các sàn giao dịch BĐS hiện không bảo đảm minh bạch, tính an toàn pháp lý. "Việc bắt buộc giao dịch qua sàn là không phù hợp với hệ thống pháp luật hiện hành, cản trở quyền tự do kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ lợi dụng quy định của pháp luật để độc quyền, lũng đoạn thị trường, không bảo đảm thực hiện nhiệm vụ phát triển thị trường BĐS lành mạnh, an toàn, bền vững", ông Thanh nêu.
Tuy nhiên, đại diện cơ quan soạn thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nói Chính phủ vẫn mong muốn quy định bắt buộc giao dịch BĐS qua sàn. Phương án mà Chính phủ đề xuất là mọi giao dịch của chủ đầu tư phải qua sàn, còn tổ chức, cá nhân thì khuyến khích. Theo ông Sinh, việc thiếu quy định bắt buộc giao dịch qua sàn, chỉ khuyến khích dẫn tới nhiều hệ lụy về tính minh bạch công khai, ảnh hưởng đến người mua, nhiều vụ tranh chấp do chủ đầu tư không công khai minh bạch.
Quan trọng không phải là ép lên sàn
Cho ý kiến, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ nhấn mạnh, quan trọng không phải ép người ta lên sàn mà quan trọng là giao dịch có kiểm soát được dòng tiền hay không. Theo Chủ tịch QH, nếu tăng cường không dùng tiền mặt, thanh toán giao dịch qua ngân hàng thì "sàn hay không sàn vẫn minh bạch".
"Thị trường phải theo nguyên tắc thị trường để vận hành. Nếu không sẽ giống như thời kỳ trước đây, chúng ta trả giá rất nhiều về sàn giao dịch vàng", Chủ tịch QH nói.
Theo Chủ tịch QH, thực tế, các công ty BĐS có thể tự tổ chức mạng lưới phân phối, chứ không phải giao dịch nào cũng lên sàn. "Không phải cứ có sàn là tốt. Chỗ này phải thông suốt về nhận thức. Đừng lo thay cho người ta... Tôi tin sàn giao dịch mà minh bạch thì chả bắt người ta cũng theo. Còn nếu anh không minh bạch thì bắt trên đó người ta vẫn lách. Đây là tư duy xây dựng pháp luật. Không bắt buộc người ta làm những cái người ta không muốn hoặc quản không được thì cấm", Chủ tịch QH nhấn mạnh.
Lấy phiếu việc Thanh tra Chính phủ được trích 30% số tiền thu hồi
Sáng cùng ngày, Ủy ban Thường vụ QH (UBTVQH) xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết của UBTVQH quy định việc các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước.
Tại phiên họp, đa số ý kiến trong UBTVQH đã biểu quyết thông qua những nội dung cơ bản của nghị quyết. Riêng với đề xuất mức trích, do đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra đề nghị giữ nguyên như hiện hành nên UBTVQH quyết định sẽ lấy ý kiến bằng phiếu trước khi trình Chủ tịch QH ký ban hành nghị quyết.
Chính phủ đề nghị thay vì quy định mức trích tối đa là 30% như hiện hành thì quy định mức trích cụ thể là 30% (bỏ tối đa); đồng thời tăng biên độ số tiền nộp vào ngân sách nhà nước mà các cơ quan thanh tra được trích từ 2 - 2,5 lần so với hiện hành tùy theo cơ quan thanh tra.
Giải trình sau đó, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà thừa nhận vấn đề Chủ tịch QH chỉ ra rất đúng. Ông cho biết để khắc phục, Chính phủ sẽ đưa ra nguyên tắc khuyến khích phát triển các sàn giao dịch của các nhà đầu tư, phân phối; đồng thời bổ sung quy định pháp lý để các sàn hoạt động minh bạch, tiêu chuẩn hóa sản phẩm đưa lên sàn giao dịch.
Theo ông Hà, Chính phủ cũng xây dựng sàn giao dịch quốc gia để Chính phủ có thể kiểm soát được toàn bộ dữ liệu giao dịch. "Sàn này sẽ cung cấp dịch vụ miễn phí. Khi trao đổi, giao dịch trên sàn này đảm bảo tính pháp lý thông tin, bảo vệ lợi ích tiêu dùng", ông Hà cho hay nhưng cũng cho rằng bất cập chủ yếu xảy ra trong thị trường BĐS hình thành trong tương lai. Do đó, Chính phủ kiến nghị chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai phải giao dịch trên sàn này. "Đây là điều kiện tiên quyết để nắm được năng lực tài chính, năng lực kinh doanh của chủ đầu tư, vì BĐS hình thành trong tương lai thì thường rủi ro", ông Hà nói.
Kết luận phiên thảo luận, Phó chủ tịch QH Nguyễn Đức Hải nêu rõ về giao dịch BĐS qua sàn, Ủy ban Thường vụ QH thống nhất với quan điểm của Ủy ban Kinh tế QH, theo đó bỏ quy định các giao dịch BĐS qua sàn. Ủy ban Thường vụ QH đề nghị các cơ quan rà soát, hoàn thiện dự thảo trình Hội nghị đại biểu QH chuyên trách vào tuần sau trước khi trình QH thông qua tại kỳ họp 6 cuối năm nay.
