Ngày 5.3, TAND TP.HCM mở phiên tòa sơ thẩm vụ án Trương Mỹ Lan (68 tuổi) cùng chồng là Chu Lập Cơ và các đồng phạm.
10 giờ 23 phút, bị cáo Chu Lập Cơ, 68 tuổi, đứng trước bục khai báo. Do bị cáo có quốc tịch nước ngoài nên tòa đã mời phiên dịch cho bị cáo. Chu Lập Cơ trả lời bình tĩnh trước tòa khi được hỏi về nhân thân.
Bị cáo Chu Lập Cơ khai, khi thực hiện hành vi phạm tội tại Việt Nam, bị cáo là Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư Times Square (Công ty Times Square). Bị cáo bị đề nghị truy tố về tội vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.
Bị cáo Chu Lập Cơ tại tòa |
Theo cáo trạng, Chu Lập Cơ,là cổ đông chính (có hơn 99% cổ phần), giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty Times Square (Q.1, TP.HCM). Chu Lập Cơ bị cáo buộc giúp vợ là Trương Mỹ Lan "rút ruột" ngân hàng SCB, gây thiệt hại hơn 9.116 tỉ đồng.
Năm 2012, để lập hồ sơ vay vốn tại Ngân hàng SCB nhằm cơ cấu các khoản nợ xấu sau khi hợp nhất 3 ngân hàng thành Ngân hàng SCB (mới), Trương Mỹ Lan đã trao đổi, thống nhất với chồng là Chu Lập Cơ và lãnh đạo Ngân hàng SCB về việc sử dụng tài sản dự án Times Square của Công ty Times Square (tại số 22 - 36 Nguyễn Huệ và 57 - 69F Đồng Khởi, Q.1, TP.HCM và quyền tài sản có liên quan) để đảm bảo cho các khoản vay.
Thực hiện theo chỉ đạo của vợ, Chu Lập Cơ đã ký biên bản họp đại hội đồng cổ đông cuối năm 2012, quyết định năm 2012 của đại hội đồng cổ đông, biên bản họp hội đồng quản trị của Công ty Times Square, chấp thuận thế chấp tài sản của công ty bảo lãnh nợ vay cho các cá nhân, tổ chức do Lan chỉ đạo.
Sau khi có tài sản đảm bảo để vay vốn, Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square lập các hồ sơ vay vốn "khống"; nhờ người đứng tên các khoản vay và ký "khống" hồ sơ, thủ tục vay vốn.
Bằng phương thức trên, từ tháng 12.2012 đến tháng 12.2014, Chu Lập Cơ đã giúp cho vợ hợp thức hóa hồ sơ vay vốn "khống" để giải ngân số tiền vay tại Ngân hàng SCB cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân hơn 29.440 tỉ đồng, thời hạn vay vốn 5 năm. Toàn bộ số tiền vay vốn được sử dụng cho mục đích riêng của Trương Mỹ Lan.
Đến năm 2017, do phương án vay vốn là lập "khống", khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn để thu hồi gốc, lãi nên các khoản nợ đến hạn nhưng không thể trả được. Trương Mỹ Lan thuyết phục chồng ký biên bản họp hội đồng quản trị Công ty Times Square năm 2017 tiếp tục sử dụng tài sản của Công ty Times Square để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay cho 54 khách hàng đang vay vốn tại Ngân hàng SCB, nhằm gia hạn nợ, tổng dư nợ được đảm bảo hơn 35.500 tỉ đồng.
Tính đến tháng 10.2022, tổng nghĩa vụ các khoản nợ do Chu Lập Cơ ký hợp thức thủ tục còn 46 khoản vay với dư nợ gốc hơn 19.550 tỉ đồng; nợ lãi hơn 19.660 tỉ đồng; tổng cộng dư nợ hơn 39.200 tỉ đồng.
Sau khi đối trừ giá trị tài sản bảo đảm của các khoản vay mà Chu Lập Cơ đã ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn nêu trên hơn 30.100 tỉ đồng, bị cáo đã giúp sức cho vợ gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB hơn 9.110 tỉ đồng.
Vụ án Trương Mỹ Lan - Vạn Thịnh Phát được xác định có thiệt hại lớn nhất từ trước đến nay với tổng thiệt hại của SCB khoảng 498.000 tỉ đồng.
Chủ tọa phiên tòa là thẩm phán Phạm Lương Toản, Chánh tòa hình sự TAND TP.HCM. Vụ án liên quan đến Trương Mỹ Lan và đồng phạm có gần 2.500 tập tài liệu, đóng trong 104 thùng hồ sơ (nặng khoảng 6 tấn), với khoảng 1 triệu bút lục. Phiên tòa dự kiến kéo dài gần 2 tháng, kết thúc ngày 29.4.