(GLO)- Nắng lên, chỗ tường ấy là một khoảng trống mênh mông. Thì bao năm bộ quân phục ông Lãm vẫn treo ở đấy, gài thêm cái mũ cối. Bà Lãm thường kể với con cháu, hôm xuất ngũ ông về, tiện tay đóng cây đinh. Mà, nhà vắng bàn tay đàn ông bao năm rồi, cả bốn bức tường cũng chỉ có mỗi cái đinh ấy.
Ông cụ đi có trăm cây số mà nghe xa xôi quá. Bà Lãm đi chợ, ra đến cổng còn ngẩn ngơ nhìn vào nhà. Tai bà còn văng vẳng câu nói hôm nào của ông khi cầm cái khăn mặt ra giếng nước còn nói vọng vào:
 |
| Minh họa: Kim Hương |
- Từ nay tôi sẽ ở nhà trông nom việc nhà việc cửa với mình.
Nhưng lần này thì ông phải cất công đi một chuyến thật dài.
Chẳng là, một sáng mưa phùn lay phay, bà Liên, vợ của Hùng-người đồng đội cũ-lặn lội từ Bắc Ninh lên thăm nhà. Bà ngồi trước hiên, khuôn mặt như một miền hoang mạc đã khô những dòng sông lệ:
- Ông nhà em không may nằm lại chỗ ấy, vật đổi sao dời, chừng ấy lần đi, chắc ở đâu quen đấy, ông chẳng muốn về với mẹ, con, bà cháu em nữa rồi bác ạ.
Ngừng lại một chút, bà Liên nói tiếp:
- Năm nay, nhờ giời làm ăn có bát ăn, bát để, các cháu định sửa sang lại cái nhà từ đường, rồi định... nhưng mà nào có biết di cốt ở đâu mà xây.
Cũng chẳng phải lần đầu ông thấy ngậm ngùi nghe câu nói ấy. Chừng ấy năm, nuôi mấy đứa con ăn học, dựng vợ gả chồng, có lúc chính ông còn lãng quên những năm tháng chiến đấu, đánh mất ký ức của mình nơi cánh rừng già ấy. Nhưng mà cái gì đã ám ảnh thì luôn nhức nhối. Có đêm tỉnh giấc, giữa không gian làng quê vắng lặng, ông chợt nghĩ: mình đã đi chừng ấy năm, nhưng vẫn còn nợ một chuyến đi. Hôm nay, câu nói của người vợ người đồng đội như dội vào tim ông.
Ông Lãm thức trắng một đêm. Ừ thì, mặt đất có đổi thay, dấu vết của rừng già dẫu được xóa nhòa thì nào có ai xóa nổi cái cây và hòn đá ấy trong lòng ông. Giờ đoàn quy tập mộ liệt sĩ còn có cả các bạn cựu chiến binh Lào. Đã bao lần ông nghe bạn bè gọi điện về, có khi là cuộc gọi về từ chính chân núi Long Chẹn, nơi đất mẹ đang ôm trong mình nắm xương của những người lính trẻ.
*
Đêm ấy, cao điểm của bọn phỉ nắm giữ tối đen như mực. Đêm không trăng ở miền đất lạ càng mênh mông. Trinh sát đã thám thính, cũng chỉ một con đường duy nhất, men theo vách đá, có chỗ non một bàn chân, người nào muốn leo lên phải giữ thăng bằng. Nếu mất bình tĩnh, giật mình bám tay vào một mỏm đá, một bụi dây leo hay làm một con chim rừng giật mình vỗ cánh phát ra tiếng động thì sẽ làm mồi cho khẩu trung liên trên kia. Gió thổi ù ù bên tai, gió như thổi từ họng súng. Trong cuộc chiến này, nếu không bắt những họng súng khát máu kia câm tiếng thì sẽ còn bao sinh linh người Lào, người Việt vô tội phải ngã xuống.
Tất cả những người lính lặng lẽ bám theo nhau trong đêm. Họ lầm lũi giẫm lên dấu chân nhau, trên miền đất Triệu Voi hiền hòa. Ngay cả đến những người lính xứ sở này cũng không thể ngờ được trên quê hương mình lại có những tên thổ phỉ thâm độc. Bao mùa trăng rừng chảy máu, cả những thớt voi lừng lững gục xuống, người Lào ly tán, điệu Lăm Vông chẳng còn được múa trong đêm bình yên như thuở nào.
Qua những gian nan tưởng như không thể vượt qua, họ đã tiếp cận tới điểm cao, cảm giác họng súng đen ngòm nhìn mình như con quái vật. Thoáng chút rùng mình nhưng Lãm đã kịp trấn tĩnh. Sợ hãi là đồng lõa với cái chết. Lặng lẽ, đá vẫn sắc và lạnh như ngày nào bước chân trên dãy Trường Sơn, từng người một cắp súng luồn sâu vào hang ổ địch.
Súng đã nổ, chát chúa, tiếng súng địch đáp trả gay gắt không kém... Trận chiến quyết liệt, có lúc địch bị đánh lui nhưng lại phản công. Rất may là bên ta ít thương vong. Càng về sáng, cuộc giằng co càng quyết liệt. Lãm không nhớ được mình đã bị thương vào cánh tay phải như thế nào nhưng toàn bộ lực lượng của địch chốt giữ cao điểm đã bị tiêu diệt.
Phải nhanh chóng rút quân trước lúc trời sáng, đã có lệnh từ cấp trên báo xuống, lực lượng ta mỏng cần chi viện mới có thể chắc chắn chốt giữ. Đêm đặc quánh, sau trận chiến, không gian lại yên tĩnh rợn ngợp. Rừng xanh trở lại sự thanh bình. Trong đêm tối, Lãm sờ nắn, anh nhận ra cánh tay phải đau buốt đã bắt đầu rỉ máu ở chỗ vải băng bó. May là mảnh đạn chỉ găm vào phần mềm nhưng anh thấy choáng váng. Lãm cố hết sức mà không kéo nổi Hùng nhích lên khỏi mặt đất. Lúc này đơn vị đã rút. Ban nãy, khi hết đạn, anh đã phải sử dụng cả khẩu AR-15 của địch nên chắc khi nghe tiếng súng nổ, đồng đội không nhận ra mà nghĩ rằng còn tên địch nào đó đang cố thủ. Người Hùng mềm nhũn. Trong bóng tối, Lãm vẫn cảm nhận được hơi thở bạn yếu dần. “Tất cả đang đợi mày đó Hùng!”-Lãm nói mà như nghẹn lại, anh với tay tìm lỗ mũi bạn, mới thôi mà, tưởng hơi thở vừa qua đây, nhưng mà Hùng ơi...
Còn nhớ lúc chiều, cái buổi chiều không ngờ sẽ đi vào ký ức ấy, khi nghiên cứu địa hình, Lãm đã ngắm rất kỹ cái cây có những cái chạc rất đẹp. Anh còn nghĩ, mai kia khi miền đất này được giải phóng, nhất định anh sẽ về thăm lại. Và rồi, đêm ấy anh đã vùi đất chôn cất Hùng ở đây. Tảng đá anh vần để vùi lên, không quên bỏ vào chiếc bi đông nước một cây bút anh luôn gài trên ngực áo. Đêm đen không cho anh ghi một dòng tên Hùng trên đó, tất cả chỉ có thể đánh dấu được như thế. Ai ngờ sau đêm ấy, Lãm xa nơi này mãi.
*
Một bàn tay đập nhẹ vào vai ông Lãm. Ông Lợi-Tiểu đội trưởng đã đứng bên ông từ lúc nào. Đã hơn 30 năm, từ cái chiều hôm ấy ông mới lại nhìn thấy ánh mặt trời gác trên đỉnh núi nơi đây, vẫn vầng đỏ ối ấy, vẫn màu trời xanh bình yên.
- Cánh mình già rồi, có lục tung cánh rừng cũng không thấy đâu ông-tiếng ông Lợi ồm ồm.
- Ông để tôi thử nốt một lần-ông Lãm quả quyết nói với người đồng đội.
Ông Lãm bước đi, cảm thấy như toàn thân đang chống lại mình, mình mẩy đau ê ẩm. Nhưng mà, có phải cậu chờ mình không Hùng? Đợi mình đến cậu mới cho mọi người tìm thấy cậu? Trước lúc quay lưng rút đi mình đã hứa với cậu mình sẽ trở lại. Ba mươi năm có lẻ, ừ, ba mươi năm nhưng mình vẫn lên đây tìm cậu.
Ông Lãm đi mãi, vẫn quanh sườn dốc ấy, mà sao không có một cái cây hay tảng đá nào. Lại thêm một lần thất bại như cái đêm không đưa được Hùng về tuyến sau. Ông lặng lẽ châm thuốc hút. Làn khói bay ngơ ngác giữa rừng già. Ông cúi xuống một mô đất rồi thì thầm như lời tạ tội, mắt ông nhòe đi...
Bất chợt, ông thấy một cánh chim vụt bay lên từ một mỏm đá, cái mỏm đá sao nhìn quen đến vậy. Ờ đúng rồi, cũng góc núi này, trời... Hùng ơi. Mình đã già rồi, có đâu trẻ mãi như cậu ngày nào. Cậu đây rồi, ngay tại chỗ này…
Đoàn người vỡ òa hạnh phúc. Họ đào bới chỗ mỏm đá ấy rồi nhẹ nhàng nâng niu từng mảnh xương còn sót lại của người chiến sĩ năm nào. Ông Lãm run run nâng chiếc bi đông nước, thời gian đã làm chiếc nắp hoen rỉ nhưng bên trong, chiếc bút máy vẫn còn khá nguyên vẹn. Nhớ ngày mới hành quân, đã nhiều lần Hùng mượn ông chiếc bút ấy để viết thư về nhà. Mỗi lần đưa trả, Hùng vẫn thường hay đùa: “Sao chữ mình viết đẹp thế mà cậu không tặng mình chiếc bút này nhỉ?”. Hơn ba mươi năm qua, cậu có buồn không khi chỉ có cây bút này làm bạn giữa rừng? Những ý nghĩ ấy cứ văng vẳng trong đầu ông suốt hành trình đưa Hùng về với miền quê Kinh Bắc.
Chiều ấy, về đến nhà, ông Lãm lại treo bộ quân phục cũ kỹ lên góc tường. Bà Lãm nhìn chồng, đôi mắt nhòe đi:
- Sau lần này, ông còn đi nữa không?
- Ừ, lâu lâu tôi sẽ ghé thăm ông ấy, còn thì lại ở nhà trông đàn gà với bà và dắt thằng cu Bi tập đi.
Mà sao bà không lấy cho tôi cái khăn ra giếng rửa mặt cho mát chứ?
Bùi Việt Phương
