Dự án nạo vét sông Sào Khê của Ninh Bình đội vốn từ 72 tỷ lên gần 2.600 tỷ đồng làm nóng phiên thảo luận của QH về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại DN và cổ phần hóa DNNN giai đoạn 2011-2016 chiều nay.
'Quá sức tưởng tượng'
Tranh luận bắt đầu từ phát biểu của ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nêu ý kiến của cử tri mong muốn Đảng, Chính phủ cần loại bỏ những cán bộ còn lúng túng, mơ hồ, thiếu quyết tâm để công cuộc cổ phần hóa đạt kết quả tốt hơn.
| ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội). Ảnh: Minh Đạt |
“Hơn thế nữa, cử tri còn cho rằng sự chậm trễ, thất thoát của CPH còn vì lợi ích nhóm, hiện tượng xẻ thịt DNNN để mang lợi ích cho chính cá nhân mình, gia đình mình, bạn bè mình. Cử tri mong muốn Đảng, Chính phủ tiếp tục vào cuộc thật nghiêm khắc để ngăn chặn tình trạng này”, ông Trí nhấn mạnh.
Điểm danh hiện tượng 'đầu chuột đuôi voi' của kinh phí đầu tư cho các dự án, ĐB Hà Nội dẫn chứng: “Cử tri giật mình về dự án nạo vét sông Sào Khê với phê duyệt ban đầu là 72 tỷ, sau nở dần lên đến gần 2.600 tỷ. Quả là quá sức tưởng tượng”.
“Có thể nói, cả thế giới khó tìm ra được ‘bột nở’ nào để làm nở kinh phí đầu tư lúc đầu chỉ là con chuột nhắt, sau thành con voi, mà lại là voi ma mút. Nhưng ở Việt Nam, lạ là không ít dự án nở dần, trong tất cả các lĩnh vực đường sá, cầu cống, tượng đài, bệnh viện, cả vật thể và phi vật thể, mà toàn là trăm, nghìn tỷ cả”, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - truyền máu TƯ chua chát nhận xét.
Ông đặt câu hỏi: “Vậy Chính phủ lấy kinh phí ở đâu để bù vào? Ngân sách hàng năm đã được QH thông qua, đã phân bổ hết, tại sao lại làm khó cho Chính phủ như vậy?”.
'Không phải tất cả dự án điều chỉnh đầu tư đều sai'
Nghe vậy, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình Bùi Văn Phương giơ biển tranh luận và dành toàn bộ 3 phút để nói rõ thêm về dự án này.
Ông Phương cho hay, trước khi có luật Đầu tư công, các dự án đầu tư rồi có sự điều chỉnh là một hiện thực, nhưng không phải tất cả dự án điều chỉnh đều sai, đều có gì đó không đúng hay mờ ám.
| Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình Bùi Văn Phương. Ảnh: Minh Đạt |
“Nếu chỉ nhìn con số ròng từ 72 lên hơn 2.595 tỷ thì người dân và cử tri băn khoăn trong công tác quản lý nhà nước, điều hành đầu tư xây dựng thế nào mà để xảy ra như thế”, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình nói.
Ông Phương thông tin thêm, dự án bắt đầu từ 2001, ban đầu mục tiêu là nạo vét sông để phục vụ thuỷ lợi tưới tiêu. Nhưng dòng sông Sào Khê chạy qua khu vực cố đô Hoa Lư nên nhân dịp 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, Nhà nước cho đầu tư tôn tạo cố đô Hoa Lư, trong đó sông Sào Khê chạy qua lõi di sản thế giới Tràng An.
Dự án điều chỉnh lại từ mục tiêu chỉ phục vụ sản xuất nông nghiệp sang thêm mục tiêu tôn tạo cố đô, tạo nền tảng một bước để Tràng An được công nhận là di sản; phục vụ giao thông thuỷ và các công trình phục vụ du lịch. Về nguồn vốn, ngân sách chiếm 1.400 tỷ đồng, còn lại là vốn của DN và các nguồn khác.
“Ninh Bình hôm nay có cố đô, có di sản Tràng An được thế giới biết tới trong đó có đóng góp của dự án này”, ĐB Phương nhấn mạnh.
Đề nghị thanh tra dự án
ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) ngay lập tức giơ biển tranh luận với ĐB Bùi Văn Phương.
Ông nhấn mạnh, đội vốn 36 lần, đồng thời Ninh Bình là nơi có số nợ đọng 5.900 tỷ, trong khi vốn bố trí 2.000 tỷ, chiếm 34% tổng nợ, tức là phần còn lại chưa có phương án bố trí nguồn.
“Trên thế giới, một dự án đầu tư mà tăng vốn thế thì không thể giải thích gì thêm được. Vì đầu tư phát triển quan trọng nhất là chất lượng và hiệu quả. Khi dự án kéo dài và đội vốn, chưa nói tới tham nhũng hay tiêu cực, đã là không hiệu quả, là gánh nặng của nền kinh tế”, ĐB Nghĩa phản biện.
| ĐB Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM). Ảnh: Minh Đạt |
“Đề nghị thanh tra để các đồng chí Ninh Bình không băn khoăn, cử tri cũng thấy rõ ràng, yên tâm”, ông nói.
ĐB Nguyễn Anh Trí tranh luận: “Tôi muốn đề cập hiện tượng đầu chuột đuôi voi rất phổ biến. Đây là hội chứng lãng phí. Khi xin dự án thì chỉ xin nhỏ nhỏ bé bé thôi, nhưng cứ nở dần nở dần. QH hàng năm thông qua ngân sách rồi thì lấy đâu để bù vào?”.
Ông cho rằng, tiền của nhà nước nở ra gấp đôi, gấp ba đã là quá đáng, chứ nở đến như thế này (36 lần) thì xin làm 1 dự án khác.
"Còn ý nói nơi ấy ngày xưa là vua ở... thì các đồng chí không thương dân ở Tây Bắc, người ta không có cơm ăn, rất khổ, phải di dân, tại sao không thương họ, tại sao không giúp họ? Và có hàng triệu người đang mang mầm bệnh, tôi chỉ xin 1.000 tỷ thôi, tôi cam đoan sẽ giảm được tỉ lệ người mắc bệnh trong cộng đồng người Việt Nam nhưng chúng tôi không dám xin và xin cũng không được”, ĐB Trí nhấn mạnh.
Thu Hằng - Hồng Nhì (Vietnamnet)