Hỏi: Nhà tôi ở phía sau nhà của hộ dân khác, đi nhờ trên đất hộ dân này, nay người ta không cho đi nữa thì pháp luật giải quyết ra sao?
Trả lời:
Quyền sử dụng bất động sản liền kề được quy định tại Điều 273 Bộ luật Dân sự 2005: “Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất có quyền sử dụng bất động sản liền kề thuộc sở hữu của người khác để bảo đảm các nhu cầu của mình về lối đi, cấp thoát nước, cấp khí gas, đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý nhưng phải đền bù nếu không có thỏa thuận khác”.
Đồng thời, Điều 275 Bộ luật Dân sự 2005 về quyền về lối đi qua bất động sản liền kề quy định:
“1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thỏa thuận khác…
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, rộng, cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.
3. Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định của khoản 2 điều này mà không có đền bù”.
Đối chiếu với các quy định pháp luật nêu trên thì gia đình bạn hoàn toàn có quyền để mở lối đi. Nếu hộ gia đình đó cho rằng lối đi này là của riêng họ thì họ phải có nghĩa vụ chứng minh và việc đền bù sẽ theo thỏa thuận hoặc theo quy định (trừ trường hợp được quy định tại khoản 3 Điều 275 Bộ luật Dân sự 2005).
Nếu gia đình đó không chấp nhận cho gia đình bạn sử dụng thì để được tiếp tục sử dụng lối đi này, bạn hãy nhờ UBND cấp cơ sở can thiệp bằng việc hòa giải giữa hai bên. Khi UBND cấp cơ sở hòa giải không thành thì việc tranh chấp lối đi sẽ do Tòa án Nhân dân nơi có bất động sản giải quyết.
(Còn nữa)
Trương Thị Hằng
Trưởng phòng Phổ biến Pháp luật, Sở Tư pháp
