Khoe với chúng tôi chiếc bao bì có in thương hiệu lúa chất lượng cao của xã Pờ Y (huyện Ngọc Hồi), bà Võ Thị Thu Hà - Phó Chủ tịch UBND xã tự hào: “Tìm hướng đi mới cho bà con trên địa bàn phát triển kinh tế, xã thử nghiệm canh tác giống lúa ST24 chất lượng cao. Qua quá trình triển khai lúa ST24 chất lượng cao đã cho kết quả hết sức khả quan, đem lại cho nhiều hộ gia đình nguồn thu nhập ổn định. Đến nay, từ 3 thôn thí điểm trồng giống lúa ST24, xã đã chủ trương nhân rộng tại 8/8 thôn trên địa bàn xã”.
Theo giới thiệu của Phó Chủ tịch UBND xã Pờ Y Võ Thị Thu Hà, chúng tôi đến thăm mô hình lúa ST24 chất lượng cao của ông Đinh Xuân Thìn (dân tộc Mường) tại thôn Măng Tôn. Giữa cánh đồng lúa mênh mông, xanh ngát, ông Đinh Xuân Thìn đang lụi hụi kiểm tra các khóm lúa.
Ông Thìn chăm sóc giống lúa ST24. Ảnh: TT |
Nở nụ cười rạng rỡ trên gương mặt lấm tấm mồ hôi, ông Thìn chân tình trò chuyện: Phải công nhận là giống lúa ST24 chất lượng cao có khả năng kháng bệnh tốt, khác hẳn với những giống lúa khác. Từ ngày canh tác giống lúa ST24 chất lượng cao đến nay, tôi chưa thấy lúa bị bệnh bao giờ. Cây lúa ST24 chất lượng cao phù hợp với thời tiết và đồng ruộng ở địa phương. Ngoài ra, đây còn là giống lúa cứng cây, chiều cao cây lúa khi trổ bông từ 110 – 115cm nên không sợ lúa bị đổ ngã. Bản lá lúa ST24 chất lượng cao ít mo, lá xanh bền, lâu tàn nên quang hợp tốt, lúa chắc hạt. Duy nhất chỉ có một nhược điểm là khi đưa lúa vào xay xát, tỷ lệ gạo ra không bằng so với lúa thường. Tuy nhiên, bù lại thì giống lúa ST24 chất lượng cao cho gạo hạt dài, mặt gạo trắng, đẹp, cơm thơm, mềm, ngọt.
Qua trao đổi, ông Thìn còn khẳng định, giống lúa chất lượng cao ST24 có khả năng chịu phèn, chịu mặn tốt; khả năng chống chịu rầy nâu mạnh nhờ mạ cứng, ống lúa to, và rất ít khi bị nhiễm bệnh đốm vằn. Thời gian sinh trưởng của giống lúa ST24 chất lượng cao là 103 – 105 ngày. Trong điều kiện thời tiết phù hợp, thâm canh tốt, năng suất lúa ST 24 chất lượng cao đạt 8,5 tấn/ha.
Ông Thìn tâm sự: Thời gian đầu, khi xã đưa giống lúa ST24 chất lượng cao về địa phương canh tác, gia đình tôi được chọn là một trong những hộ đầu tiên làm thí điểm. Ngay khi nhận được những bao giống lúa ST24 chất lượng cao đầu tiên, tôi thử nghiệm đổ lúa vào chậu nước thì hầu như rất ít hạt lúa nổi. Điều đó cũng đồng nghĩa hạt lúa giống này cho tỷ lệ nảy mầm cao.
Dẫn chúng tôi tham quan một vòng tại ruộng lúa ST24 chất lượng cao của gia đình, ông Thìn chia sẻ, trong chăm sóc cây lúa, bón phân là một trong những khâu kỹ thuật cực kỳ quan trọng để lúa cho năng suất cao. Theo kinh nghiệm bản thân, ông Thìn thường sử dụng vỏ cà phê xay, ủ với phân chuồng để bón dặm. Sau khi xuống giống, ông thường ghi rõ ngày, tháng cụ thể. Được 15 ngày thì bón thúc đợt một, đến 30 ngày bón thúc đợt hai và 40 ngày thì bón thúc đợt ba. Đồng thời trong quá trình bón phân, phải thường xuyên làm cỏ để đảm bảo cây lúa có môi trường phát triển tốt nhất.
Theo ông Thìn, giống lúa ST24 chất lượng cao khá dễ trồng, thời gian sinh trưởng ngắn, ít tốn công chăm sóc hơn một số giống lúa khác; giá bán lại cao hơn. Người nông dân có thể tận dụng khoảng thời gian rảnh để phát triển thêm các mô hình kinh tế khác. Với diện tích 1,1ha ruộng của mình, sản xuất 2 vụ lúa ST24 chất lượng cao, năm 2021, gia đình ông Thìn thu về khoảng 65 triệu đồng (đã trừ chi phí).
Ông Thao Phước – cán bộ địa chính-nông nghiệp xã Pờ Y cho biết: Ông Thìn chỉ là một trong rất nhiều hộ gia đình trên địa bàn xã có nguồn thu ổn định nhờ trồng lúa ST24 chất lượng cao. Mô hình thử nghiệm canh tác giống lúa ST24 chất lượng cao được thực hiện từ ngày 31/12/2020 đến ngày 15/5/2021. Tổng diện tích mô hình là 10,2ha với 54 hộ tham gia (thôn Ngọc Hải 3,5ha, thôn Bắc Phong 2,7ha, thôn Măng Tôn 4ha).
Kết thúc quá trình thí điểm, mô hình lúa ST24 chất lượng cao đã cho năng suất đạt trung bình 7 tấn lúa/ha. Với giá lúa ST24 bán hiện tại là 7.500 - 8.000 đồng/kg (cao hơn các giống lúa khác khoảng 1.000 đồng/kg), sau khi trừ chi phí (đã tính công lao động), thì lợi nhuận trung bình thu được là khoảng 28 triệu đồng/ha mỗi vụ.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Võ Thị Thu Hà, xã Pờ Y có diện tích đất trồng lúa là 182,66ha. Hệ thống giao thông nông thôn, thủy lợi nội đồng trên địa bàn xã tương đối hoàn chỉnh. Qua quá trình khảo sát nhiều mô hình trồng lúa ngoại tỉnh, UBND xã Pờ Y chọn giống lúa ST24 chất lượng cao đưa về phát triển. Việc chọn giống lúa ST24 chất lượng cao là hướng đi mới để giúp bà con, nhất là đồng bào DTTS trên địa bàn bảo đảm an ninh lượng thực, tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo bền vững.
Trước khi đưa lúa ST24 chất lượng cao vào phát triển, cuối năm 2020, chính quyền xã Pờ Y đã tổ chức họp dân lấy ý kiến thống nhất ở 3 thôn (Ngọc Hải, Bắc Phong, Măng Tôn) để sản xuất thử nghiệm. Bên cạnh đó, xã cũng tổ chức nhiều buổi tuyên truyền các nội dung, chính sách và lợi ích có liên quan đến mô hình này để nhân dân biết, tham gia. Đồng thời, xã lựa chọn đơn vị tư vấn, đầu tư và tổ chức ký kết giữa đơn vị tư vấn với các hộ gia đình trong quá trình sản xuất.
Tham gia mô hình, các hộ được hỗ trợ một phần vật tư, phân bón hữu cơ và 50% tiền lúa giống ST24 chất lượng cao. Xã phân công cán bộ địa chính - nông nghiệp theo dõi, giám sát thực hiện mô hình; thường xuyên kiểm tra tình hình phát triển của lúa để hỗ trợ bà con kịp thời khi có vấn đề phát sinh.
“Qua quá trình triển khai, các hộ tham gia mô hình đều tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật mà cán bộ kỹ thuật đã hướng dẫn. Giống lúa chất lượng cao ST24 phát triển tốt, tỷ lệ nảy mầm trên 95%, cứng cây, chống đổ ngã tốt, đẻ nhánh khỏe, giảm công chăm sóc”- Phó Chủ tịch UBND xã Võ Thị Thu Hà đánh giá.
Thông qua việc thực hiện mô hình, xã đã đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất, hướng dẫn người nông dân trồng và thâm canh cây lúa chất lượng cao ST24 theo hướng hữu cơ, góp phần giảm thiểu sự rủi ro trong sản xuất lúa. Đồng thời, dần thay thế một số giống lúa khác có năng suất và chất lượng thấp.
Được biết, từ 3 thôn thí điểm trồng giống lúa chất lượng cao ST24, xã Pờ Y đã chủ trương nhân rộng tại 8/8 thôn trên địa bàn. Hiện tại, đã có thương lái đến nhiều hộ gia đình đặt hàng thu mua sản phẩm lúa chất lượng cao ST24 với giá cao trước thời điểm thu hoạch. Xã Pờ Y đã có kế hoạch đưa giống lúa chất lượng cao ST24 làm sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm năm 2022) với thương hiệu “Gạo thơm ST24”.
Hi vọng với những kết quả tích cực từ việc sản xuất lúa chất lượng cao ST24 và cùng với việc xây dựng thương hiệu “Gạo thơm ST24” sẽ là một trong những “chìa khóa” giúp cho nhiều hộ nông dân trên địa bàn xã tăng thêm thu nhập.
Theo Tất Thành (baokontum)