Xuân Mai là con cả của một gia đình có 4 chị em ở thôn Hòa Hiệp, thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh. Từ nhỏ, cô học trò ở phố huyện đã nổi tiếng cá tính, mạnh mẽ và đam mê võ thuật. Tuy nhiên, đến năm 13 tuổi, Mai mới có cơ hội đi học Vovinam ở võ đường do võ sư Đỗ Quất Hoàng đảm nhiệm. Với tố chất cùng niềm đam mê sẵn có, Mai nhanh chóng trở thành võ sĩ nổi bật trong võ đường.
Sau hơn 1 năm luyện tập, mùa hè năm 2019, Mai đại diện cho huyện Chư Pưh tham gia Giải Vô địch các câu lạc bộ Vovinam toàn tỉnh. Ở giải này, em thi đấu ở hạng 48 kg và gặp đối thủ rất mạnh đến từ thị xã An Khê trong trận chung kết. Mai liên tục bị đối thủ dẫn điểm, song ở thời điểm quyết định, nữ vận động viên (VĐV) của huyện Chư Pưh đã có những đòn đánh chuẩn xác để ghi điểm và giành huy chương vàng.
 |
| Ngô Thị Xuân Mai (giữa) giành huy chương bạc Giải Vô địch Vovinam toàn quốc năm 2023. Ảnh: L.V.N |
Đó cũng là thời điểm Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh bắt đầu đào tạo VĐV sau khoảng thời gian bị gián đoạn. Các huấn luyện viên theo dõi giải đấu đã thực sự ấn tượng với sự nhanh nhẹn cùng tinh thần thi đấu không bỏ cuộc, quyết tâm đến cùng của Mai. Lọt vào “mắt xanh” của các nhà tuyển trạch, song Mai khá do dự vì không muốn xa gia đình. “Các thầy cô đến nhà ngỏ ý muốn em vào Trung tâm để học võ. Nhưng em sợ lên thành phố còn nhiều bỡ ngỡ, lúc đó các em còn nhỏ nên em muốn ở nhà. Nhờ mẹ động viên nên em cũng mạnh dạn hơn. Sau này, ba mẹ cũng thường xuyên lên thăm em”-Mai bộc bạch.
Khi đã bắt nhịp được với cuộc sống của VĐV xa nhà, Mai lao vào luyện tập miệt mài. Theo võ sư Trần Thị Kiều Nga, Mai luôn thể hiện ý chí quyết tâm trong luyện tập lẫn thi đấu. Ngoài các bài tập theo giáo án, Mai thường tự tập thêm để cải thiện khả năng của mình. Đặc biệt là sau khi gặp các đối thủ mạnh và phải nhận thất bại, Mai không nản lòng mà nhìn thấy điểm yếu của mình để khắc phục, luyện tập hăng say hơn để nuôi hy vọng “phục thù”.
Nhờ vậy, khi xung trận, Mai luôn tự tin và chủ động để giành được nhiều thành tích ở các giải đấu trong và ngoài tỉnh. Tại Đại hội Thể dục thể thao toàn tỉnh lần thứ IX-2022 và Giải Vô địch Vovinam tỉnh Gia Lai năm 2023, Mai đều giành huy chương vàng cho huyện Chư Pưh. Ở Giải Vô địch các đội mạnh Vovinam toàn quốc lần thứ 14-2023, Mai đã giành huy chương đồng ở hạng 54 kg. Đến Giải Vô địch trẻ Vovinam toàn quốc lần thứ 20-2023, nữ võ sĩ tiếp tục giành được huy chương đồng ở hạng cân này.
Đặc biệt, tại Giải Vô địch Vovinam toàn quốc vừa kết thúc vào tháng 10-2023, Mai đã giành huy chương bạc ở hạng 57 kg. Ở giải này, em chỉ chịu thất bại trước đối thủ quá mạnh là VĐV Lê Thị Hiền (tỉnh Thanh Hóa), huy chương vàng môn Vovinam tại SEA Games 32. Đây cũng là thành tích tốt nhất mà VĐV Vovinam Gia Lai giành được kể từ khi đào tạo trở lại từ năm 2019.
 |
| Ngô Thị Xuân Mai (bìa phải) là vận động viên tiêu biểu của huyện Chư Pưh. Ảnh Văn Ngọc |
Trong quá khứ, Vovinam Gia Lai từng sản sinh ra nhiều VĐV tiếng tăm tại đấu trường quốc gia. Ở Đại hội Thể dục thể thao toàn quốc lần thứ V-2006, Vovinam Gia Lai từng giành được 2 huy chương bạc (thuộc về võ sĩ Nguyễn Văn Khải và Trần Cẩm Minh). Tuy nhiên, ở các kỳ đại hội sau đó, các võ sĩ Gia Lai đã không thể cạnh tranh với các địa phương khác có phong trào mạnh. Lần gần nhất là tại Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ IX-2022, Vovinam Gia Lai “trắng” huy chương dù cử 5 VĐV tham gia.
Do đó, tấm huy chương bạc ở Giải Vô địch toàn quốc của võ sĩ Ngô Thị Xuân Mai đã mở ra hy vọng cho Vovinam Gia Lai ở các giải đấu lớn. Võ sư Trần Thị Kiều Nga cho hay: “Ngay cả khi tập luyện, Mai cũng rất nghiêm túc. Em luôn ham học hỏi, nghe lời thầy cô. Hoàn cảnh gia đình tương đối khó khăn nên em cũng rất biết tiết kiệm, tích góp tiền để hỗ trợ cha mẹ nuôi các em. Em còn rất trẻ và nếu tiếp tục đi đúng hướng sẽ trở thành hạt nhân để có thể tranh chấp huy chương ở các giải quốc gia mà mục tiêu cụ thể nhất là Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ X-2026”.
