Cũng trong dịp tết, quán Aroma Beach tại Nha Trang bị khách Trung Quốc tố bán giá "trên trời" với 500.000 đồng một đĩa rau muống xào tỏi, cà nướng tím mỡ hành 1,89 triệu đồng một phần…, chưa kể phụ thu ngày tết 4,7 triệu đồng.
Những câu chuyện "chặt chém" này không hề hiếm, mà thường xuyên diễn ra tại những điểm du lịch lớn, hoặc cao điểm lễ tết. Với sức mạnh của những nút share trên mạng xã hội, những cửa hàng "dính phốt" nhẹ thì bị tẩy chay, nặng thì bị cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, đình chỉ hoạt động.
Song, trong số không ít vụ việc tương tự, số bị đưa ra công luận hay bị xử lý chỉ đếm trên đầu ngón tay - cho thấy những khoảng trống trong quản lý kê khai, niêm yết giá.
Luật Giá 2023 đã quy định rõ: người bán phải niêm yết giá hàng hóa "bảo đảm rõ ràng, không gây nhầm lẫn cho khách hàng", thông qua các hình thức như in, dán, ghi thông báo trên bảng hoặc in trên bao bì sản phẩm… Các tổ chức, cá nhân không được bán cao hơn giá niêm yết. Tuy nhiên, trên thực tế, mức phạt theo Nghị định 87/2024 khá thấp, khi người bán chỉ bị phạt 500.000 - 1 triệu đồng nếu không niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ.
Câu hỏi đặt ra là do mức phạt thấp nên người bán chỉ niêm yết giá cho có, niêm yết một đằng thu tiền khách một nẻo; hay do việc kiểm tra, giám sát, xử phạt của cơ quan chức năng còn lỏng lẻo khiến người bán "nhờn luật"?
Dù câu trả lời nằm ở vế nào, thì phần thua thiệt cũng thuộc về khách hàng. Nhìn rộng hơn, người bán hưởng lợi vài chục triệu nhờ "chặt chém" du khách, nhưng môi trường kinh doanh, du lịch của cả một địa phương chịu tiếng xấu, bị ảnh hưởng.
Mất rất nhiều năm để du lịch Sầm Sơn (Thanh Hóa) xóa đi ấn tượng "9 tháng mài dao, 3 tháng chém" với du khách. Để làm được điều này, hàng loạt biện pháp quyết liệt đã được cơ quan quản lý địa phương triển khai như yêu cầu tất cả nhà hàng, cơ sở ăn uống lưu trú phải kê khai, niêm yết giá và đặc biệt là các đoàn kiểm tra liên tục, xử phạt những điểm vi phạm. Dù chưa thể xử lý triệt để, song nhờ những nỗ lực này, Sầm Sơn vài năm trở lại đây đã thành một trong những điểm du lịch "hot" với lượng khách kỷ lục.
Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo giá hôm 6.2, Phó thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã thẳng thắn chỉ rõ luật Giá sửa đổi có hiệu lực từ tháng 7.2024 nhưng các quy định chưa được thực hiện nghiêm. Ông yêu cầu Bộ Tài chính tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành ngay chỉ thị vì theo ông, chỉ khi làm nghiêm việc niêm yết giá mới giữ được môi trường kinh doanh lành mạnh, tránh nâng khống giá bán, lợi dụng "bắt chẹt" hành khách để lấy tiền.
Tuy nhiên, bài học từ Sầm Sơn cho thấy dù là yêu cầu bắt buộc cũng rất khó chờ người bán chủ động làm đúng luật. Chỉ khi cơ quan quản lý thực hiện đúng chức năng kiểm soát, giám sát thường xuyên, liên tục và xử lý thật nặng hành vi gian dối, thì khi đó người bán mới làm đúng bổn phận kê khai, niêm yết giá.
Theo Mai Hà (TNO)