(GLO)- Trong “cuộc cách mạng” về nông nghiệp và nông thôn, sự quyết tâm của các cấp chính quyền từ tỉnh đến cơ sở là chưa đủ. Người dân-những chủ thể hưởng lợi-cũng cần chung tay nỗ lực triển khai thực hiện để mục tiêu này có thể đi đến thắng lợi hoàn toàn.
Chính quyền và nhân dân phải đồng lòng
Nghị quyết Tam nông được triển khai với nhiều chính sách mang tính đột phá và đặc thù đã tác động lớn tới nền nông nghiệp cũng như bộ mặt nông thôn của tỉnh, tạo động lực cho nông dân làm giàu trên chính mảnh đất của mình. Với nền tảng là những kết quả đã đạt được trong suốt hơn 1 thập niên qua, tỉnh ta tiếp tục xác định Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) có vị trí chiến lược trong thực hiện Nghị quyết Tam nông trên địa bàn. Theo đó, xây dựng NTM là giải pháp và động lực chính để phát triển khu vực nông thôn về mọi mặt. Điều này đòi hỏi phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; đồng thời phải thực hiện đảm bảo thực chất, các tiêu chí đạt được phải bền vững, tránh mang tính hình thức, chạy theo thành tích và phải tạo được sự hài lòng của người dân về kết quả thực hiện chương trình.
Ông Đoàn Ngọc Có-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT-cho hay: Để đạt được mục tiêu ấy, tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững trong điều kiện biến đổi khí hậu gắn với xây dựng NTM; xây dựng thành công các mô hình hợp tác xã hoạt động hiệu quả, mô hình liên kết sản xuất và chế biến sản phẩm giữa hợp tác xã, nông hộ (hoặc trang trại) với doanh nghiệp. Cùng với đó, tỉnh sẽ tiếp tục ưu tiên vốn tín dụng cho khu vực nông nghiệp, nông thôn; triển khai có hiệu quả một số cơ chế, chính sách để ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp; đẩy mạnh triển khai thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) trên địa bàn...
 |
| Mô hình cánh đồng mía lớn đã giúp người dân khu vực phía Đông và Đông Nam tỉnh cải thiện đời sống. Ảnh: H.T |
Trên thực tế, có thể thấy rằng, xây dựng NTM là để phục vụ người dân nông thôn. Vì vậy, người dân phải là chủ thể của chương trình, UBND xã trực tiếp triển khai thực hiện, còn UBND cấp huyện có vai trò hỗ trợ. Việc xây dựng NTM phải bắt đầu từ hộ gia đình đến thôn, làng rồi đến xã. Mọi người dân phải được tham gia bàn bạc dân chủ, rộng rãi về các nội dung xây dựng NTM nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong tổ chức triển khai thực hiện. Muốn vậy, các ngành, địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về chủ trương, cơ chế chính sách, cách làm hay và một số mô hình tốt để người dân hiểu rõ, tự nguyện ủng hộ và tham gia xây dựng chương trình trên địa bàn như: hiến đất, đóng góp ngày công lao động, đóng góp kinh phí, chăm lo xây dựng gia đình văn hóa, giáo dục con cái học hành…
Liên quan đến vấn đề này, ông Đinh Chôi (làng Lợt, xã Kông Pla, huyện Kbang) cho rằng, những gì Nhà nước triển khai vì lợi ích cộng đồng thì người dân sẽ luôn sẵn sàng ủng hộ. Và theo ông, để góp phần phát triển nông nghiệp địa phương, việc đơn giản bản thân mỗi người dân có thể làm được là chủ động trong phát triển kinh tế, tạo nguồn thu nhập ổn định cho gia đình. Trước đây, gia đình ông Chôi cũng thuộc diện khó khăn. Song, với bản tính cần cù, ham học hỏi, gia đình ông đã thoát nghèo từ việc đầu tư phát triển cây mía theo mô hình cánh đồng lớn cho thu nhập bình quân hơn 200 triệu đồng/năm. “Để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, tôi đã vận động bà con trong làng ký kết với Nhà máy Đường An Khê xây dựng cánh đồng mía lớn trong nhiều niên vụ. Nhờ đó, đời sống bà con được cải thiện đáng kể, nhiều người đã có tiền xây dựng nhà cửa khang trang và sắm sửa ti vi, xe máy... Bộ mặt làng Lợt từ đó cũng khởi sắc theo”-ông Chôi phấn khởi chia sẻ.
Tương tự, ông Rơ Mah Thìn (làng Xung Beng, xã Ia Drăng, huyện Chư Prông) cũng bày tỏ sự đồng tâm của bản thân trong việc cùng địa phương tiếp tục chung tay xây dựng NTM. Ông Thìn tâm sự: “Tôi cùng các hộ trong làng đã hình thành nhóm sản xuất cà phê bền vững. Nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước, Hợp tác xã Nông nghiệp Ia Drăng, chúng tôi đã nắm bắt và từng bước áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, tiến tới xây dựng thị trường tiêu thụ các sản phẩm cà phê trên địa bàn xã nói riêng và huyện nói chung. Từ đó, chúng tôi sẽ gắn kết giữa sản xuất-tiêu thụ sản phẩm cà phê một cách ổn định để đem lại thu nhập cho gia đình và góp phần phát triển kinh tế-xã hội địa phương trong tương lai gần”.
Cần những “bà đỡ” giỏi cho nông dân
Mặc dù Gia Lai có rất nhiều tiềm năng thế mạnh để phát triển nông nghiệp song những năm qua, có rất ít doanh nghiệp đầu tư với quy mô lớn vào lĩnh vực này. Trong khi đó, hiện nay, muốn tháo gỡ tình trạng “được giá-mất mùa, được mùa-mất giá” hay “giải cứu nông sản” thì việc triển khai liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị giữa người dân với doanh nghiệp (có sự quản lý của Nhà nước) là thực sự cần thiết. Vì vậy, để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào khu vực kinh tế nông nghiệp, nông thôn, chính sách đóng vai trò quyết định. Có thể nói, chính sách sẽ trở thành động lực chính để thu hút những doanh nghiệp về làm “bà đỡ” cho nông dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng nông nghiệp. Xác định điều này, tỉnh đang và sẽ tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khởi nghiệp, nhất là doanh nghiệp nông nghiệp có liên kết với người nông dân theo chuỗi giá trị gia tăng gắn với tiêu thụ sản phẩm; triển khai các cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ trên địa bàn nông thôn...
 |
| Người dân rất cần những bà đỡ giỏi trong phát triển nông nghiệp. Ảnh: Hồng Thi |
Mới đây, UBND huyện Đức Cơ đã tổ chức cuộc họp giữa các ngành, địa phương liên quan đến chủ trương cho Công ty cổ phần Điền An Gia Lai khảo sát đất đai, nhu cầu hợp tác của người dân nhằm phục vụ dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm cây dược liệu và cây ăn quả. Doanh nghiệp có trách nhiệm đầu tư toàn bộ máy móc, cây giống, vật tư, khoa học công nghệ, tập huấn kỹ thuật và tiêu thụ sản phẩm. Hộ nông dân chịu trách nhiệm góp đất, công lao động, quản lý, bảo vệ và phối hợp với doanh nghiệp trong các công đoạn khác. Công ty dự kiến xây dựng vùng nguyên liệu với các mô hình trồng cây ăn quả như: sầu riêng, bơ, mít… kết hợp cây dược liệu dưới tán gồm: đương quy, hà thủ ô, trinh nữ hoàng cung, sâm dây. Dự án được thực hiện trên diện tích 1.000 ha, thời hạn là 30 năm.
Ở các huyện, thị xã phía Đông và Đông Nam tỉnh, dù ngành mía đường có nhiều biến động trong thời gian gần đây song hiện tại, mía vẫn được xem là cây trồng chủ lực khó thay thế của nhiều nông hộ. Thực tế này đòi hỏi các doanh nghiệp “bà đỡ” trước đây cũng phải có sự đồng hành với người trồng mía địa phương để cùng nhau vượt qua giai đoạn khó khăn. Công ty TNHH một thành viên Thành Thành Công Gia Lai sở hữu vùng nguyên liệu hơn 10.000 ha ở các huyện, thị xã gồm: Ia Pa, Krông Pa, Phú Thiện, Chư Sê, Ayun Pa. Ngoài các chính sách hỗ trợ đầu tư không hoàn lại 15-25 tỷ đồng/năm, Công ty còn đầu tư hệ thống điện với kinh phí gần 3 tỷ đồng để người dân kéo điện tưới nước cho ruộng mía; phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu-Ứng dụng mía đường thành lập chi nhánh tại địa bàn đứng chân để thực hiện nhân giống 3 cấp và đầu tư hệ thống xử lý hom giống bằng nước nóng nhằm giảm sâu bệnh hại trên cây mía cung cấp cho bà con trong vùng. “Định hướng của chúng tôi là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nông nghiệp, cải thiện đời sống người lao động tại địa phương và tăng năng lực cạnh tranh ngành mía đường Việt Nam”-ông Hoàng Trọng Tịnh-Giám đốc Thành Thành Công Gia Lai-khẳng định.
Một cái tên mới nhưng gần như đã quen thuộc với nông dân trong tỉnh, đó là Công ty cổ phần Thực phẩm Xuất khẩu Đồng Giao (DOVECO). Đầu năm 2018, Công ty đã khởi công xây dựng Trung tâm Chế biến rau quả với quy mô 6 ha tại huyện Mang Yang. Ông Đinh Gia Nghĩa-Giám đốc DOVECO Gia Lai-cho hay: Hiện Công ty đã phát triển hơn 500 ha chanh dây và liên kết với hơn 60 hợp tác xã, tổ liên kết tại các huyện: Chư Pưh, Chư Prông, Đak Đoa, Mang Yang trên diện tích hơn 700 ha. Ngoài ra, Công ty cũng đang phát triển thử nghiệm các cây trồng khác như dứa, bắp ngọt, đậu tương rau… tại một số địa bàn khác của tỉnh. Để đồng hành cùng người nông dân Gia Lai, ngoài hướng dẫn kỹ thuật, Công ty còn cam kết thu mua nông sản với giá ổn định, kể cả trong giai đoạn chính vụ nhằm tạo điều kiện cho bà con yên tâm phát triển các loại cây trồng. Thời gian tới, Công ty sẽ đẩy mạnh liên kết với người dân để nâng diện tích chanh dây, bắp ngọt và đậu tương rau. Qua đây, chúng tôi mong muốn đem lại nguồn thu nhập cao cho nông dân, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện bộ mặt vùng nông thôn trên địa bàn đứng chân.
“Doanh nghiệp đồng hành với người dân thông qua việc hình thành dự án liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm. Doanh nghiệp sẽ hỗ trợ người dân trong chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi còn người dân sản xuất ra sản phẩm nông nghiệp theo tiêu chuẩn của doanh nghiệp; từ đó từng bước hình thành mối liên kết bền vững trong sản xuất giữa doanh nghiệp và người dân. Hy vọng bức tranh tam nông của tỉnh sẽ tiếp tục khởi sắc”-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT kỳ vọng.
N.SANG -H.THI -N.MINH
