Vụ ám sát diễn ra ngay sau khi Haniyeh tham dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran ngày 31/7 và chỉ vài giờ sau khi Israel không kích hạ một chỉ huy cấp cao Hezbollah là ông Fuad Shukr, đồng minh của Iran tại Lebanon.
Sau khi vụ việc xảy ra, cả Hamas và Hezbollah, cũng như Iran và Lebanon đều quy trách nhiệm đầu tiên cho Israel và Mỹ.
| |
Lãnh tụ tối cao Iran trò chuyện cùng thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh ( giữa) và thủ lĩnh nhóm Hồi giáo Jihad Nakhleh ở Tehran ngày 30/7.Ảnh: AP |
Hamas cáo buộc Israel đứng sau vụ ám sát, sự kiện gây chấn động toàn cầu và có nguy cơ làm leo thang xung đột ở Trung Đông, trong bối cảnh Mỹ và nhiều quốc gia đang cố gắng ngăn chặn một cuộc chiến tranh toàn diện tại khu vực.
Hamas đã tuyên bố sẽ không bỏ qua vụ ám sát của lãnh đạo chính trị và mặc dù Israel chưa nhận trách nhiệm về vụ việc, Tel Aviv dường như đang bị đưa vào tầm ngắm nghi ngờ. Hamas tuyên bố sẵn sàng chấp nhận trả nhiều cái giá để trả đũa sau cái chết của ông Haniyah.
Ten Aviv từng tuyên bố Haniyeh và các thủ lĩnh Hamas sẽ phải "trả nợ máu" sau vụ Hamas tấn công miền nam Israel hồi tháng 10/2023 và giết hại 1.200 người, bắt cóc 250 con tin. Tình báo Israel cũng tuyên bố sẽ "săn lùng" các thủ lĩnh Hamas dù họ ở bất cứ đâu.
Tại Lebanon, Thủ tướng Najib Mikati lên tiếng phản đối cuộc tấn công của Israel dẫn đến cái chết của chỉ huy quân sự cấp cao Fuad Shukr của nhóm Hezbollah. Nội các Lebanon lo ngại tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn và có kế hoạch trong trường hợp người dân Lebanon phải di dời trên diện rộng.
Thông tin cũng cho thấy, Hezbollah đã sẵn sàng tấn công trả đũa cuộc không kích của Israel nhằm vào chỉ huy cấp cao của nhóm này.
| |
Fuad Shukr.Ảnh: Ynet |
Hai vụ việc trên không chỉ là đòn giáng mạnh xuống Hamas và Hezbollah mà còn gây ra nguy cơ cho Iran, quốc gia hậu thuẫn 2 nhóm vũ trang này. Tân Tổng thống Iran Pezeshkian khẳng định đất nước của ông sẽ bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và danh dự, đồng thời khiến những kẻ ra tay "phải hối hận".
Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho biết Iran và các lực lượng ủy nhiệm sẽ đáp trả vụ sát hại ông Haniyeh "một cách cứng rắn và đau đớn".
Hãng thông tấn Wafa dẫn lời Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas mô tả vụ tấn công khiến thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh cùng một vệ sĩ của ông thiệt mạng ở thủ đô Iran sáng sớm nay (31/7) là "một hành động hèn nhát, một diễn biến nguy hiểm".
Nhà Trắng vẫn chưa lên tiếng sau 2 vụ ám sát. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói "không thể cung cấp thêm thông tin", nhưng bày tỏ ủng hộ đồng minh.
Trung Quốc lên án vụ ám sát thủ lĩnh chính trị phong trào Hamas Ismail Haniyeh, cảnh báo vụ ám sát này có thể gây ra thêm bất ổn trong khu vực.
Liên bang Nga cũng lên án vụ giết hại nhà lãnh đạo Hamas, gọi đây là “vụ giết người mang động cơ chính trị hoàn toàn không thể chấp nhận được”.
Vụ ám sát Shukr và Haniyeh được cho sẽ làm gia tăng tình hình bất ổn ở Trung Đông, nguy cơ kéo khu vực vào một cuộc chiến toàn diện là điều khó tránh khỏi.