Để phát triển kinh tế vùng phía Nam, TP HCM đề xuất làm 5 tuyến đường sắt kết nối TP HCM đến các tỉnh, trong đó tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc- Nam, trong đó ưu tiên xây dựng đoạn TP HCM- Nha Trang.
UBND TP HCM vừa có quyết định phê duyệt Đề án phát triển ngành logistics trên địa bàn TP đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Đề án đặt mục tiêu đến năm 2025, TP nâng vai trò đầu mối giao thương hàng hoá, kết nối các thị trường góp phần giảm chiphí logistics cả nước so với tổng sản phẩm nội địa 10-15%.
Để đạt được mục tiên trên, UBND TP đề xuất nhiều nhóm giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng logistics.
Theo đó, trong giai đoạn 2020-2025, sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ sở logistics hiện hữu. Đó là các tuyến cao tốc TP HCM- Trung Lương- Cần Thơ; TP HCM- Long Thành- Dầu Giây; Bến Lức- Long Thành. Hoàn chỉnh nút giao thông Mỹ Thủy- cảng Cát Lái nhằm kéo giảm kẹt xe.
Giai đoạn đến năm 2030, đẩy nhanh xây dựng các tuyến đường: cao tốc TP HCM- Thủ Dầu Một - Chơn Thành (Bình Phước): dự kiến kéo dài tới cửa khẩu Hoa Lư kết nối với Campuchia. Cao tốc TP HCM- Mộc Bài (Tây Ninh): từ giao đường vành đai tại ngã tư An Sương đi cửa khẩu Mộc Bài sang Campuchia; nối tiếp từ Gò Dầu đến cửa khẩu Xa Mát sang Campuchia. Khép kín đường Vành đai 2 và triển khai xây dựng đường Vành đai 3 và 4.
Ngoài ra, UBND TP đề xuất phát triển mạng lưới đường sắt để đảm bảo vận chuyển hàng hóa thông suốt, kết nối với các nhóm cảng biển quan trọng của TP HCM, với các tỉnh thành khu vực phía Nam, với mạng lưới đường sắt quốc gia và các tuyến vận chuyển xuyên biên giới.
TP đề xuất Bộ Giao thông Vận tải nâng cấp tuyến đường sắt Bắc Nam hiện có, đảm bảo tốc độ chạy tàu bình quân 80 - 90 km/h đối với tàu khách và 50 - 60 km/h đối với tàu hàng.
Đồng thời, xây mới 5 tuyến đường sắt.
1- Tuyến TP HCM - Mỹ Tho - Cần Thơ (dự kiến kéo dài đến Cà Mau) kết nối đường sắt Bắc - Nam. Tuyến này trước đó được nghiên cứu dài hơn 173 km với 14 ga và hai trạm khách đi qua 6 tỉnh thành: Bình Dương, TP HCM, Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ. Tuyến có điểm đầu hàng hóa ở TP Dĩ An, Bình Dương, còn điểm đầu hành khách tại huyện Bình Chánh, TP HCM và điểm cuối ở quận Cái Răng, TP Cần Thơ.
2- Tuyến TP HCM- Tây Ninh (định hướng kéo đến cửa khẩu Mộc Bài và Xa Mát), kết nối đường sắt TP HCM- Mỹ Tho- Cần Thơ tại ga Tân Chánh Hiệp (quận 12, TP HCM). Theo nghiên cứu, tuyến này dài 139 km, đầu tư trước đoạn từ ga Tân Chánh Hiệp đến ga Trảng Bàng (Tây Ninh), dài gần 40 km.
3- Tuyến Thủ Thiêm- sân bay Long Thành (Đồng Nai), điểm đầu tại ga Thủ Thiêm (quận 2, TP HCM). Tuyến này dài hơn 37 km, thiết kế đường đôi với 19 nhà ga, chuyên vận chuyển hành khách đi lại ở sân bay.
4- Tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc- Nam, trong đó ưu tiên xây dựng đoạn TP HCM - Nha Trang, dài 366 km đáp ứng nhu cầu vận tải lớn. Đoạn từ Thủ Thiêm đến ga Bình Sơn (Đồng Nai) dài 32 km được đầu tư đường sắt tốc độ cao.
5- Tuyến đường sắt đôi chuyên dụng kết nối từ đường sắt quốc gia đến cảng Hiệp Phước (TP HCM) và cảng Long An. Tuyến này chỉ vận chuyển hàng hóa, điểm đầu tại ga Long Định (huyện Cần Đước, Long An) và điểm cuối ở cảng Hiệp Phước (huyện Nhà Bè, TP HCM), dài hơn 30 km.
Các công trình khi đưa vào khai thác được đánh giá giúp giảm chi phí logistics, tăng kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và Đồng bằng sông Cửu Long, giúp phân luồng khai thác vận tải hành khách, hàng hoá. Ngoài ra các tuyến cung cấp thêm các dịch vụ vận tải khối lượng lớn, giảm ùn tắc, tai nạn giao thông...
Hiện cả nước chỉ có tuyến đường sắt Bắc - Nam, vốn là đường đơn khiến năng lực vận chuyển hạn chế, chưa khai thác lợi thế.
Phan Anh (NLĐO)