Đây lộ trình áp dụng cách tính lương hưu đối với khu vực nhà nước được quy định tại luật BHXH hiện hành.
Lương hưu của người lao động trong khu vực nhà nước tới đây sẽ được tính bình quân cả quá trình đóng BHXH như khu vực doanh nghiệp. Ảnh: T.H |
Theo ông Nguyễn Duy Cường, Phó vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB-XH), trước đây, mức lương hưu của người lao động thuộc khu vực nhà nước được tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của một số năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Điều 62 luật BHXH 2014 quy định về điều chỉnh mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu khu vực nhà nước với các mức bình quân 5 năm, 6 năm, 8 năm, 10 năm, 15 năm và 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Cụ thể, người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương tháng của số năm đóng BHXH trước khi nghỉ hưu như sau:
Tham gia BHXH trước ngày 1.1.1995 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1.1.1995 đến ngày 31.12.2000 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1.1.2001 đến ngày 31.12.2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1.1.2007 đến ngày 31.12.2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH từ ngày 1.1.2016 đến ngày 31.12.2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH từ ngày 1.1.2020 đến ngày 31.12.2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Tham gia BHXH từ ngày 1.1.2025 trở đi thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Trong khi đó, người lao động trong khu vực ngoài nhà nước (khu vực doanh nghiệp), luật BHXH hiện hành quy định, người lao động có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Trước những thắc mắc của người lao động vì sao tới đây, tiền lương đóng BHXH làm căn cứ tính lương hưu ở khu vực nhà nước lại là toàn bộ quá trình chứ không phải tính 5 năm, 10 năm cuối, ông Nguyễn Duy Cường cho hay, một trong những nguyên tắc của BHXH là mức hưởng được tính trên cơ sở mức đóng và thời gian đóng BHXH. Luật BHXH hiện hành đã có quy định lộ trình tiến tới tính toàn bộ quá trình đóng BHXH như đối với khu vực ngoài nhà nước.
Việc quy định mức lương hưu được tính trên cơ sở tỷ lệ hưởng lương hưu và mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của toàn bộ quá trình đóng là phù hợp với nguyên tắc nêu trên.
Ông Cường chia sẻ: "Không phải người lao động nào tiền lương đóng BHXH của những năm cuối cũng cao hơn những năm trước đó, đặc biệt là người lao động làm việc trong khu vực ngoài nhà nước. Do vậy, không phải cứ tính theo số năm cuối là được lợi hơn".
Ngoài ra, theo ông Nguyễn Duy Cường, luật BHXH 2024 mới được Quốc hội thông qua có hiệu lực từ 1.7.2025 vẫn kế thừa quy định của luật BHXH hiện hành về việc điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu.
Theo đó, đối với người lao động thuộc khu vực ngoài nhà nước, tiền lương đã đóng BHXH làm căn cứ mức bình quân tiền lương hằng tháng đóng BHXH sẽ được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của từng thời kỳ, theo quy định của Chính phủ.
Như vậy, theo quy định của luật mới, tiền lương làm căn cứ đóng của người lao động vẫn được điều chỉnh theo chỉ số CPI khi tính mức lương hưu.
Đối với người lao động vừa có thời gian đóng BHXH thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH chung của các thời gian, trong đó thời gian đóng theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định được tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH theo quy định trên.