Sống sâu 300m bên dưới các đại dương, larvacean đóng vai trò quan trọng duy trì hệ sinh thái xung quanh bằng việc chăm chỉ lọc nước và cung cấp thức ăn cho nhiều loài khác.
.
Một con larvacean - Nguồn: MBARI
Theo Daily Mail, larvacean thuộc ngành động vật không xương sống, đặc trưng với quả đầu tròn và đuôi dẹt. Đi đến đâu, chúng cũng mang theo những chiếc "máy lọc nước", trông qua giống như túi ni lông trôi nổi, có khi dài đến 1m.
Mới đây, các nhà khoa học từ Viện Nghiên cứu đại dương vịnh Monterey (MBARI) đưa một robot có khả năng lặn sâu xuống dưới ghi lại hình ảnh 3 chiều của lảvacean để hỗ trợ cho việc phân tích. Robot nặng đến 5.440kg.
Nhóm phát hiện larvacean có thể xây dựng các "máy lọc nước" ở nhiều nơi tại độ sâu khoảng 300m dưới mực nước biển. Bộ máy gồm 2 lớp trong ngoài lồng vào nhau.
| Con larvacean bên trong chiếc máy lọc của mình - Ảnh: MBARI |
Bộ máy hút và lọc các chất trôi nổi trong nước biển. Những chất dinh dưỡng, chủ yếu chứa carbon, sẽ qua 2 lớp lọc và được giữ lại bên trong để larvacean sử dụng. Những chất có ích khác nhưng kích thước lớn sẽ được bộ máy "tống khứ" xuống đáy biển.
Nhờ đó, những sinh vật dưới đáy có nguồn carbon ổn định để duy trì sự sống. Bộ máy này còn có thể lọc cả một số chất bẩn dưới đại dương, trả lại nước sạch cho môi trường.
Ước tính trong mỗi giờ, một larvacean có thể lọc sạch gần 19 lít nước. Thậm chí các larvacean khổng lồ có thể lọc toàn bộ nước xung quanh trong Vịnh Monterey (Mỹ) trong khoảng 500 ngày. Nếu toàn bộ larvacean trong khu vực làm việc cùng lúc, chúng chỉ mất 13 ngày để lọc lượng nước trên.
TS Kakani Katija - Viện Nghiên cứu đại dương vịnh Monterey (MBARI), trưởng nhóm nghiên cứu - cho biết cơ chế lọc này rất tinh vi. Ngoài ra, lớp bên ngoài bộ máy còn giúp larvacean lẩn trốn khỏi kẻ thù.
| Nhóm nghiên cứu từ MBARI quan sát larvacean bằng robot - Ảnh: MBARI |
Nhóm nghiên cứu rất bất ngờ với khả năng thiết kế các bộ máy của larvacean. Điều khiến các nhà khoa học vô cùng ngạc nhiên là khả năng xây tổ của larvacean.
TS Kakani Katija giải thích dù thuộc nhóm động vật có dây sống, larvacean chỉ có các tế bào đơn giản ở đầu có thể tiết chất nhầy rồi làm phồng thành một bộ máy nổi như chiếc túi ni lông.
"Mất chưa đầy 1 giờ để larvacean hoàn thành công trình của mình. Thế nhưng thời gian sử dụng khá ngắn, chỉ khoảng 1-2 ngày. Sau đó, máy lọc bị tắc không thể dùng tiếp", TS Katija nói.
Khi hết giá trị với larvacean, bộ máy này vẫn còn ý nghĩa với các loài khác. Bộ máy chứa đầy các chất sẽ chìm xuống đáy biển, trở thành thức ăn của nhiều sinh vật ở đây.
Cơ chế này được các nhà sinh vật học để ý từ những năm 1960 nhưng mãi đến nay nhờ công nghệ hiện đại, các nhóm nghiên cứu mới có thể quan sát và phân tích kỹ lưỡng.
Theo HOÀNG THI (TTO)