Những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực khảo thí ở các Sở GD&ĐT cho rằng, quy trình giao nhận bài thi, chấm thi hiện nay rất chặt chẽ tuy nhiên, trong sự việc ở Hà Giang, ông Vũ Trọng Lương, Phó trưởng phòng khảo thí chỉ mất 6 giây để sửa điểm một bài thi là chi tiết gây hoang mang nhất. Vậy, bằng cách nào, ông Lương có thể can thiệp nâng điểm của 330 bài thi của thí sinh?
 |
| Ông Nguyễn Cao Khương bên trái thông tin tại buổi họp báo ngày 17/7 |
Tại buổi họp báo ngày 17/7, ông Nguyễn Cao Khương, Phó trưởng phòng 4, A83 Bộ Công An, thành viên tổ công tác Bộ GD&ĐT cho biết, qua xác minh ban đầu cho thấy, ông Vũ Trọng Lương, Phó trưởng phòng khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục (Sở GD&ĐT Hà Giang) là người trực tiếp can thiệp vào điểm thi của thí sinh.
Hằng năm, máy tính để quét bài thi trắc nghiệm được Sở GD&ĐT Hà Giang giao cho ông Lương trực tiếp phụ trách và sử dụng các thao tác xử lý công việc hàng ngày.
Trong vụ việc này, ông Lương được xác định là đã trực tiếp can thiệp vào việc sửa điểm số của thí sinh. Cụ thể, sau khi kết thúc giờ làm bài thi, thí sinh nộp bài cho giám thị. Giám thị nộp lên trưởng điểm thi. Trưởng điểm thi ký, niêm phong túi bài thi trước sự chứng kiến của thanh tra, giám thị, Phó trưởng điểm thi là cán bộ thuộc trường ĐH, CĐ.
Xử lý như thế nào?
Theo quy định của Bộ GD&ĐT, bài thi gốc của thí sinh trước khi chấm, các Sở GD&ĐT phải quét dữ liệu gốc để gửi về Bộ lưu trữ. Sau đó, Bộ mới gửi đáp án về các Sở để thực hiện việc chấm thi. Trong sự việc này, được biết, sau khi có đáp án của Bộ, ông Lương đã tải toàn bộ những đáp án đó về máy tính riêng.
Các bài thi gốc của thí sinh được ông Lương chuyển từ thùng chứa bài thi trắc nghiệm về Phòng Khảo thí của Sở GD&ĐT Hà Giang trong khoảng thời gian từ 12 giờ đến 14 giờ 30 phút. Trong thời gian hơn 2 giờ đồng hồ đó, ông Lương đã mở khóa niêm phong, rút bài từ các túi bài thi từ điểm chấm thi Trường THPT Chuyên Hà Giang để thực hiện việc tẩy xóa và chỉnh sửa theo đáp án có sẵn.
Sau khi thực hiện scan các bài thi của thí sinh thì file ảnh này được chuyển sang định dạng file text trước khi nạp đáp án của Bộ vào để chạy. Việc can thiệp sửa kết quả làm bài của thí sinh diễn ra ở file text này và sửa ngay trên phần mềm chấm thi. Ông Lương được cho là đã mang máy tính riêng đến phòng quét xử lý bài thi trắc nghiệm. Sau khi quét được file ảnh và chuyển sang file excel thì ông Lương lấy kết quả đáp án đã được ông xử lý trước đó copy sang và dán vào file ảnh.
Khi được yêu cầu thực nghiệm, ông Lương chỉ mất 6 giây để xử lý điểm cho mỗi trường hợp. Vì can thiệp trên file text nên khi đoàn công tác vào kiểm tra sự việc sẽ nhanh chóng bị phát hiện.
Điều đáng nói, trước đó, khi dư luận, báo chí mới có những thông tin ban đầu về những bất thường trong điểm thi THPT Quốc gia 2018 của thí sinh Hà Giang, khi đó, trả lời báo chí ông Vũ Văn Sử, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang cho rằng: “Làm thi, chúng tôi cứ nói đùa chỉ cần ho một tiếng cũng phải có biên bản”.
Vậy nhưng, trong sự việc này rõ ràng đã có kẻ hở và sự lơ là trong giám sát bởi ông Vũ Trọng Lương có thể chuyển bài thi từ điểm chứa về phòng Khảo thí của Sở mà không có bất kỳ biên bản và sự phát hiện nào là một điều đáng ngờ khá lớn.
Chính đại diện A83, Bộ Công an cũng khẳng định tại buổi họp báo ngày 17/7 rằng: “Chúng tôi thấy quy trình kiểm tra, giám sát của Công an và của thanh tra Sở, Bộ đều chưa chặt chẽ, để cho ông Lương thực hiện xử lý điểm số của toàn bộ thí sinh khi các thành viên khác vẫn đang ở đấy. Các thành viên khi tham gia tổ chức thi về cơ bản không nắm được quy trình và các thao tác liên quan nên để cho ông Lương qua mặt về việc này mà không hề hay biết”.
Trong khi đó, trao đổi với Tiền Phong những cán bộ có kinh nghiệm trong lĩnh vực khảo thí đều khẳng định: Với chừng đó thời gian, một người không thể thực hiện hành vi sửa điểm cho 330 bài thi. Hơn nữa, với quy trình kỹ thuật như hiện nay, rất khó để qua mặt các lực lượng khác để thực hiện hành vi gian lận.
Hà Linh (TPO)
