Hàng trăm giáo viên trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) bất ngờ “mắc nợ” số tiền hơn 5,5 tỉ đồng tiền ngân sách chi vượt quy định. Nguyên do, Sở Tài chính Đắk Nông và Phòng GDĐT thành phố Gia Nghĩa nhìn nhận khác nhau về Gia Nghĩa thuộc “vùng cao” hay “thành phố”.
| Một buổi học ở thành phố Gia Nghĩa. Ảnh: NH |
Thị xã lên thành phố, giáo viên giảm phụ cấp
Từ tháng 1.2020, thị xã Gia Nghĩa đã được "nâng cấp" lên thành phố. Theo Sở Tài chính, các giáo viên này chỉ được nhận mức phụ cấp 35% thay vì 50% như trước đây. Từ đó, Sở Tài chính kết luận, các trường đều chi vượt quy định 15% và thu hồi tổng cộng hơn 5,5 tỉ đồng.
Theo Sở Tài chính Đắk Nông, phụ cấp đối với giáo viên trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa đã được quy định rõ tại một số Quyết định của Chính phủ và Thông tư của các bộ, ngành liên quan. Sở Tài chính Đắk Nông cũng yêu cầu thu hồi toàn bộ số tiền chi vượt để hoàn trả ngân sách Nhà nước.
Phân tích về vấn đề này, bà Phan Thị Hiếu, Phó Giám đốc Sở Tài chính khẳng định, các văn bản hiện hành của Trung ương và của tỉnh đều xác định rõ Đắk Nông là tỉnh vùng cao và thành phố Gia Nghĩa là vùng cao.
Tuy nhiên, văn bản hợp nhất số 06/VBHN-BGDĐT ngày 5.6.2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính về chế độ phụ cấp ưu đãi đối với nhà giáo giảng dạy tại các cơ sở giáo dục công lập, không quy định mức phụ cấp đối với vùng cao, mà chỉ có 2 vùng là “vùng đồng bằng, thành phố, thị xã” và vùng “miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa”. Do đó, mức phụ cấp áp dụng cho giáo viên giảng dạy tại thành phố Gia Nghĩa là mức tương đương với mức phụ cấp áp dụng cho “vùng đồng bằng, thành phố, thị xã”.
Theo bà Hiếu, trong quá trình thanh tra liên quan tới việc chi trả phụ cấp ưu đãi cho giáo viên, thanh tra cũng ghi nhận nhiều vấn đề chưa thật rõ ràng về pháp lý liên quan tới “vùng cao”, “miền núi”. Còn việc thu hồi tiền phụ cấp chi vượt, các đơn vị liên quan có thể trừ trong dự toán và sau đó thu dần từ tiền lương để tránh ảnh hưởng, khó khăn lớn cho nhà giáo.
Chia sẻ về vấn đề này, một giáo viên tiểu học (xin giấu tên) cho biết: "Dù ở thành phố, nhưng trường tôi giảng dạy có hơn 60% học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số. Điều kiện công tác còn nhiều khó khăn, đường sá đi lại xa xôi, quanh co giữa các quả đồi, việc giảng dạy rất vất vả. Bản thân sẽ phải nộp lại 15% phụ cấp chênh lệch, tương đương số tiền khoảng 10 triệu đồng khi các cấp ngành yêu cầu".
Nhiều văn bản, nhiều cách hiểu
Theo văn bản hợp nhất số 06, “việc xác định địa bàn miền núi được thực hiện theo quy định của Ủy ban Dân tộc…”. Về vấn đề này, Ban Dân tộc tỉnh Đắk Nông cho biết, Gia Nghĩa được xác định là vùng cao theo Quyết định số 172/2006/QĐ-UBDT ngày 7.7.2006 của Ủy ban Dân tộc về việc công nhận các xã, huyện, tỉnh là miền núi, vùng cao. Từ đó đến nay, chưa có văn bản thay thế các quyết định này nên các chế độ, chính sách vẫn áp dụng như cũ.
Cũng liên quan đến vấn đề này, năm 2012 - 2013, Sở Tài chính Đắk Nông cũng có văn bản gửi các Bộ Tài chính, Bộ Giáo dục Đào tạo, Bộ Nội vụ để hỏi về việc áp dụng phụ cấp ưu đãi đối với giáo viên tại Gia Nghĩa theo mức của “miền núi” hay mức của “thị xã”. Công văn trả lời của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính sau đó đã xác định, giáo viên tại Gia Nghĩa hưởng trợ cấp ưu đãi theo “miền núi” (tức 50% đối với bậc Mầm non, Tiểu học và 35% đối với bậc Trung học cơ sở).
Mặt khác, tại Thông tư liên tịch số 29/2011/TTLT-BGDĐT-BTC của Bộ Giáo dục Đào tạo, Bộ Tài chính quy định rõ, các xã vùng núi cao là các xã vùng cao theo một số quy định của Ủy ban Dân tộc, trong đó có Quyết định số 172/2006/QĐ-UBDT ngày 7.7.2006 của Ủy ban Dân tộc về việc công nhận các xã, huyện, tỉnh là miền núi, vùng cao.
Theo Sở Nội vụ Đắk Nông, ngày 1.1.2020, Gia Nghĩa được công nhận là thành phố trực thuộc tỉnh theo Nghị quyết số 835/NQ-UBTVQH14, ngày 17.12.2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, theo các quy định hiện hành phụ cấp khu vực của cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa không bị điều chỉnh và vẫn áp dụng mức 0,5 (so với mức lương cơ sở) như trước.
PHAN TUẤN (LĐO)